Το οικοσύστημα κλιματικής αλλαγής είναι ένα σύνθετο δίκτυο ενδιαφερόμενων μερών με διαφορετικούς στόχους και προθέσεις που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους ποικιλοτρόπως, μέσω δράσεων και επενδύσεων. Οι παίκτες του οικοσυστήματος, οι ρόλοι τους και οι αλληλεπιδράσεις αποτελούν το πλαίσιο της παγκόσμιας στρατηγικής ενάντια στην κλιματική αλλαγή.
Μέρος αυτού του οικοσυστήματος αποτελούν οι επενδυτές, οι οποίοι ενσωματώνουν την κλιματική αλλαγή ως κεντρικό στοιχείο των επενδυτικών στρατηγικών τους. Ολοένα και περισσότεροι διαχειριστές κεφαλαίων εφαρμόζουν τη χρηματοδότηση για ΠΚΔ (Περιβάλλον, Κοινωνία και Διακυβέρνηση), ως επενδυτική πρακτική. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι αγορές για ΠΚΔ χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων των πράσινων ομολόγων και χρηματοδοτικών εργαλείων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα, να έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια.
Τα πράσινα ομόλογα λειτουργούν όπως κάθε ομόλογο, δηλαδή με έκδοση χρέους σταθερού ή μεταβλητού εισοδήματος. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα παραδοσιακά ομόλογα, τα μετρητά που εισπράττει ο εκδότης από τον επενδυτή του ομολόγου προορίζονται για χρηματοδότηση έργων με συγκεκριμένους στόχους που σχετίζονται με το περιβάλλον (ΠΚΔ στόχοι).
Η χρηματοδότηση που συνδέεται με τη βιωσιμότητα είναι κάθε μορφή χρηματοδότησης (ομόλογο ή δάνειο), με ειδικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με ένα σύνολο ΠΚΔ στόχων ή και συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης (KPIs). Για παράδειγμα, το κουπόνι που καταβάλλεται από τον εκδότη μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την επίτευξη προκαθορισμένων ΠΚΔ στόχων κατά την προ-έκδοση, όπως η μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
Οι παραπάνω τύποι χρηματοδότησης μπορούν να στηρίξουν τους στρατηγικούς ΠΚΔ στόχους μιας επιχείρησης καθώς γενικά προσελκύουν βελτιωμένους όρους χρηματοδότησης ή και πριμοδότηση τιμολόγησης σε σύγκριση με τη συμβατική χρηματοδότηση.
Ωστόσο, ενώ πολλά από τα χαρακτηριστικά μιας ΠΚΔ χρηματοδότησης είναι παρόμοια με αυτά των συμβατικών ομολόγων, αυτή η χρηματοδότηση εισάγει μη υποχρεωτικές απαιτήσεις εναρμόνισης με σχετικά πρότυπα τόσο πριν την έκδοση αλλά και μετά την πραγματοποίησή της.
Είναι πιθανόν οι εκδότες να θέλουν να εξετάσουν την ευθυγράμμιση των εκδόσεών τους με τα εν λόγω πρότυπα όπως είναι οι Αρχές Πράσινων Ομολόγων, Αρχές Ομολόγων συνδεδεμένων με Βιωσιμότητα της Διεθνούς Ενωσης Κεφαλαιαγορών (The Green Bond Principles & Sustainability-Linked Bond Principles, ICMA) και οι απαιτήσεις γνωστοποίησης του Ευρωπαϊκού Προτύπου Πράσινων Ομολόγων (EU Green Bond Standard). Οι εν λόγω αρχές καλύπτουν το συνολικό κύκλο ζωής της χρηματοδότησης από την προ-έκδοση μέχρι και την περίοδο μετά την πραγματοποίηση της έκδοσης και αυξάνουν τον όγκο και την πολυπλοκότητα των απαιτήσεων. Για παράδειγμα, μετά την έκδοση υπάρχει αυξημένη έμφαση στην υποβολή εκθέσεων/γνωστοποιήσεων, για την τεκμηρίωση της χρήσης των κονδυλίων ή για το κατά πόσον οι επιλεγμένοι δείκτες βιωσιμότητας, συνδεμένοι με την έκδοση, έχουν εκπληρωθεί από τους εκδότες.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι αυξημένες απαιτήσεις γνωστοποιήσεων που απορρέουν από την ΠΚΔ χρηματοδότηση αυξάνουν βραχυπρόθεσμα το κόστος για τους εκδότες, αλλά αυξάνεται παράλληλα η διαφάνεια σχετικά με τον αντίκτυπο των επιχειρήσεων στο περιβάλλον καθώς και η αποτελεσματικότητα της κατανομής των περιορισμένων πόρων της παγκόσμιας οικονομίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Επομένως, μακροπρόθεσμα, διαγράφεται ένα θετικό πρόσημο τόσο για το περιβάλλον και την κοινωνία όσο και για τις επιχειρήσεις.
*Ο κ. Χρήστος Μαντόπουλος είναι FCCA, Principal Audit & Assurance Services της Deloitte