Ουάσιγκτον, Αποστολή
«Θέλω να είμαι απολύτως σαφής. Δεν θα αποδεχθούμε επιθετικές πράξεις που παραβιάζουν την κυριαρχία και τα εδαφικά μας δικαιώματα. Αυτό περιλαμβάνει τις υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικών νησιών που πρέπει να σταματήσουν αμέσως». Η αποστροφή αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη συμπύκνωσε με καθαρό τρόπο, ακόμη και χωρίς την αναφορά της λέξης «Τουρκία», την σαφή θέση της Αθήνας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο πλαίσιο της ιστορικής ομιλίας που εκφώνησε ο Έλληνας Πρωθυπουργός το μεσημέρι της Τρίτης σε κοινή συνεδρίαση της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας, των δύο σωμάτων του αμερικανικού Κογκρέσου.
Υπό το βλέμμα της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις (που είναι και Πρόεδρος της Γερουσίας) και της Προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι, ο κ. Μητσοτάκης προχώρησε σε μία ελεγειακή ομιλία υπέρ των πλεονεκτημάτων της Δημοκρατίας, αλλά και των προκλήσεων που σήμερα αντιμετωπίζει – με βασικότερη αυτή του αυταρχισμού, όπως εκδηλώνεται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ανέδειξε δε τη στενή ελληνοαμερικανική συνεργασία σε τομείς όπως η άμυνα και η ενέργεια, αλλά και τον ζωτικό ρόλο της ελληνοαμερικανικής κοινότητας στις διμερείς σχέσεις.
«Οι στενές σχέσεις των δύο χωρών είναι αιτία εορτασμού αλλά και υπενθύμιση των κοινών αξιών και πεποιθήσεών μας σε μία εποχή που και πάλι δοκιμάζονται» τόνισε ο Πρωθυπουργός. «Το θαύμα, η ελληνική ιδέα που θα άλλαζε τον κόσμο για πάντα, είναι ότι η κοινωνία λειτουργεί καλύτερα αν όλοι οι πολίτες της είναι ίσοι και έχουν το δικαίωμα να κυβερνούν το κράτος τους. Με μία λέξη, δημοκρατία» πρόσθεσε, σημειώνοντας στη συνέχεια σε μία σύνδεση μεταξύ Αμερικανικής και Ελληνικής Επανάστασης ότι «αυτό που μας έδειξαν οι Αμερικανοί με το παράδειγμά τους είναι ότι πρέπει να πολεμήσεις για την ελευθερία και, παρά τις αντιξοότητες, να την κερδίσεις».
Αφού ανέγνωσε ένα χωρίο από τη Διακήρυξη της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, ο Πρωθυπουργός είπε, μέσα σε χειροκροτήματα: «Αντικαταστήστε τη λέξη Ελλάδα με την Ουκρανία και οι ομοιότητες με το σημερινό ταραγμένο κόσμο είναι συγκλονιστικές». Προχώρησε δε ένα βήμα παραπέρα παρομοιάζοντας την πολιορκία του Μεσολογγίου με αυτή της Μαριούπολης
Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ και η Ελλάδα εδώ και δύο αιώνες βρέθηκαν στη σωστή πλευρά της Ιστορίας. Ωστόσο, σήμερα, η διεθνής κατάσταση θέτει υψηλές προκλήσεις.
«Με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου πιστέψαμε αφελώς ότι η Ευρώπη είχε βρει επιτέλους τον δρόμο προς την ειρήνη», ότι «η διεθνής συνεργασία και το κράτος δικαίου θα επικρατούσαν των όπλων», ότι «η εμβάθυνση της ΕΕ θα έκανε τον πόλεμο αδιανόητο. Ξέρουμε τώρα ότι κάναμε λάθος» παραδέχθηκε.
«Δεν είμαστε εχθροί του ρωσικού λαού» είπε ο Πρωθυπουργός, αλλά το μήνυμα που ακολούθησε ήταν σαφές και δεν είχε αποδέκτη μόνο τη Μόσχα αλλά και την Άγκυρα. «Δεν είμαστε αδιάφοροι σε έναν αγώνα που μοιάζει με τον δικό μας. Η πρώτη νίκη είναι η μη υποταγή. Αναγνωρίζουμε τη σημασία να πάρουμε θέση τώρα. Και πήραμε. Ξεκάθαρα. Είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας, εναντίον της επίθεσης του Πούτιν. Ο Πούτιν επιδιώκει έναν κόσμο που η ισχύς είναι μόνο για τα ισχυρά κράτη, όχι τα μικρά (…). Δεν θα το επιτύχει. Πρέπει να ηττηθεί (…). Η γλώσσα του αναθεωρητισμού και της αυτοκρατορικής νοσταλγίας δεν θα επικρατήσει».
Πριν εισέλθει στα ελληνοτουρκικά, ο κ. Μητσοτάκης έκανε ισχυρή αναφορά στο Κυπριακό, σε αυτή την «ανοιχτή πληγή του Ελληνισμού». «Μην την ξεχνάτε» τόνισε. Η Αθήνα, συνέχισε, παραμένει «ανοιχτή σε διάλογο», αλλά μόνο σε πλαίσιο καθοριζόμενο από «το διεθνές δίκαιο και τις καλές γειτονικές σχέσεις».
«Θέλω να είμαι απολύτως σαφής» υπογράμμισε. «Δεν θα αποδεχθούμε επιθετικές πράξεις που παραβιάζουν την κυριαρχία και τα εδαφικά μας δικαιώματα. Αυτό περιλαμβάνει τις υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικών νησιών που πρέπει να σταματήσουν αμέσως. Το τελευταίο πράγμα που έχει ανάγκη το ΝΑΤΟ σήμερα που η εστίασή μας είναι να βοηθήσουμε την Ουκρανία είναι άλλη μία πηγή αστάθειας στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Και σας ζητώ να το λάβετε υπόψη σας αυτό όταν λαμβάνετε αποφάσεις για αμυντικές προμήθειες που αφορούν στην Ανατολική Μεσόγειο» πρόσθεσε με νόημα και «φωτογραφίζοντας» τον ρόλο του Κογκρέσου ενόψει των σκέψεων για πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 και άλλων οπλικών συστημάτων στην Τουρκία.
Στη συνάντηση που είχε μάλιστα με την κυρία Πελόζι, ο Πρωθυπουργός της έδειξε, όπως είχε κάνει και με τον Πρόεδρο Μπάιντεν, τον χάρτη της κατά Τουρκία «Γαλάζιας Πατρίδας», επισημαίνοντας και σε αυτή ότι το Κογκρέσο πρέπει να είναι πολύ προσεκτικό σε μελλοντικές πωλήσεις όπλων στην Τουρκία.