Η προαναγγελία της αύξησης των επιτοκίων και του τερματισμού του προγράμματος αγοράς ομολόγων από την επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, είναι ένα πρώτο σήμα για το τι θα πρέπει να αναμένουν πολίτες και κυβερνήσεις την επόμενη περίοδο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήδη προμηνύεται μακρύς και η εξέλιξη του απρόβλεπτη, το κύμα ακρίβειας δεν φαίνεται πώς θα κοπάσει, ο διψήφιος πληθωρισμός ξυπνά μνήμες από άλλες εποχές και η συνθήκη μόνο βεβαιότητες δεν επιτρέπει.
Υπό αυτή τη συνθήκη και καθώς από το οικονομικό επιτελείο έχει υπογραμμιστεί ότι ο δημοσιονομικός χώρος για το τρέχον έτος έχει εξαντληθεί, κατανοεί κανείς εύκολα ότι η ισορροπία είναι πιο εύθραυστη από ό,τι θα επιθυμούσε κανείς – και κυρίως η κυβέρνηση.
Τα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα θα αρχίσουν να αποδίδουν από το φθινόπωρο, όμως είναι ήδη αισθητό ότι το πρόβλημα έχει χαρακτηριστικά λερναίας ύδρας. Όπως διαπιστώνουν όλοι, με το που ανακοινώθηκαν οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, σχεδόν αυτομάτως εκτοξεύθηκαν σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα οι τιμές των καυσίμων στα πρατήρια. Μπορεί έτσι να μην ακυρώνεται εντελώς η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων, είναι όμως βέβαιο ότι περιορίζεται.
Σε αυτό το περιβάλλον και με τον δημοσιονομικό χώρο εξαντλημένο, η κυβέρνηση φαίνεται πως μπαίνει σε μία περίοδο έντονης αγωνίας και ασκήσεων πολιτικού θάρρους.
Στο χρόνο που απομένει έως τις εκλογές τα περιθώρια νέων ενισχύσεων είναι περιορισμένα, το κόστος δανεισμού θα ανεβαίνει και οι οικονομικές προοπτικές θα θολώνουν, όπως και παντού στην Ευρώπη.
Ο τουρισμός για μία ακόμη φορά δίνει ελπίδες, όμως το διάστημα που θα ακολουθήσει την τουριστική περίοδο θα είναι δύσκολο.
Η ατμόσφαιρα που θα καλλιεργείται τους επόμενους μήνες θα επηρεάζει και το πολιτικό περιβάλλον και το ζήτημα είναι ποιες προσδοκίες θα μπορεί να καλλιεργηθούν εν όψει εκλογών και πόσο ρεαλιστικές θα είναι αυτές. Η απειλή του λαϊκισμού θα είναι υπαρκτή, οι προκλήσεις θα μεγαλώνουν και οι διαθέσεις των πολιτών δεν μπορεί να θεωρούνται δεδομένες, ούτε αυτονοήτως θετικές.
Με γνώμονα αυτά, η προεκλογική περίοδος δεν θα είναι συνηθισμένη, η συνθηματολογία μάλλον θα είναι ανεπαρκής και η ρεαλιστική πρόταση θα πρέπει να καταρτιστεί με τόλμη, καθώς οι αναταράξεις είναι πιθανώς η μόνη βεβαιότητα.
