Love is in the air

Μελέτη από το Εργαστήριο Ερευνών για την Ανθρώπινη Σεξουαλικότητα, ή εν συντομία SexLab, στο Πανεπιστήμιο του Πόρτο στην Πορτογαλία σε συνεργασία με ομάδα επιστημόνων από το Ινστιτούτο Χημείας Max Planck στο Μάιντς έκαναν μία νέα ανακάλυψη για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα.

Στην κοινή μελέτη τους διαπίστωσαν ότι η σεξουαλική διέγερση ενός ατόμου είναι αισθητή και με έναν ακόμη τρόπο: μέσω του αέρα! Ο Τζόναθαν Γουίλιαμς είναι χημικός – εξετάζει τον αέρα σε τροπικά δάση και σε μεγάλες πόλεις, αναζητώντας οργανικές ενώσεις. Το 2018 ωστόσο, ο Γουίλιαμς και η ομάδα του, μαζί με επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Johannes Gutenberg στο Μάιντς, δημοσίευσαν μια μελέτη μετρώντας τη συγκέντρωση μίας συγκεκριμένης οργανικής ένωσης, του ισοπρενίου, στον αέρα των κινηματογραφικών αιθουσών. Η συγκέντρωση αυτής της ουσίας αυξάνεται στον αέρα που αναπνέουν οι άνθρωποι, ειδικά όταν φοβούνται. «Η μελέτη τράβηξε μεγάλη προσοχή», είπε ο Ουίλιαμς στη DW γελώντας.

H χημεία της σεξουαλικής διέγερσης

Η μελέτη τιμήθηκε με το βραβείο Ig Nobel Χημείας το 2021 – μία χρονιά που για τον Γουίλιαμς σήμανε την εντατικοποίηση της έρευνάς του στη χημεία των συναισθημάτων. Η «Χημεία της Σεξουαλικής Διέγερσης» είναι μια μικρή πιλοτική μελέτη, για την οποία 12 άνδρες και 12 γυναίκες τοποθετήθηκαν μπροστά από μια οθόνη στο SexLab στο Πανεπιστήμιο του Πόρτο. Παρακολούθησαν διαφορετικά βίντεο διάρκειας 10 λεπτών με τυχαία σειρά: ένα ντοκιμαντέρ για τη φύση, μια ταινία τρόμου, έναν αγώνα ποδοσφαίρου και μια ταινία πορνό. Ενώ οι ερευνητές της σεξουαλικότητας μέτρησαν τη διέγερση μέσω των γεννητικών οργάνων, οι χημικοί της ατμόσφαιρας ανέλυσαν τον εκπνεόμενο αέρα των υποκειμένων.

Τα επίπεδα των κύριων χημικών συστατικών της αναπνοής, όπως η ακετόνη ή η μεθανόλη, δεν αλλοιώθηκαν από την συναισθηματική κατάσταση των συμμετεχόντων στην έρευνα, ανεξάρτητα από τη συναισθηματική κατάσταση που βρίσκονταν οι συμμετέχοντες από τα αποσπάσματα ταινιών. Σύμφωνα με τον ερευνητή, «αν και η σεξουαλική διέγερση είναι πολύ ατομική, βρήκαμε μερικά πολύ ξεκάθαρα χημικά στοιχεία, που αυξάνονται σε συγκέντρωση όταν κάποιος αισθάνεται ευχαρίστηση». Αυτές οι ουσίες ονομάζονται φαινόλη, κρεσόλη και ινδόλη. Είναι προϊόντα διάσπασης του αμινοξέος τρυπτοφάνη, το οποίο με τη σειρά του συνδέεται με τον νευροδιαβιβαστή της σεροτονίνης, που επηρεάζει τη διάθεση, την απόδοση και την ευεξία.

O Γουίλιαμς βρήκε την άνοδο της ινδόλης ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα: «Σε υψηλές συγκεντρώσεις, αυτή η χημική ένωση είναι εκείνη που προκαλεί και τη δυσάρεστη οσμή των κοπράνων», σημειώνει. Από την άλλη, σε μικρές δόσεις, όπως αυτές που περιέχονται στην ανθρώπινη αναπνοή, αυτή η λεγόμενη ετεροκυκλική ένωση θυμίζει το άρωμα των λουλουδιών και ως εκ τούτου συχνά αποτελεί συστατικό των αρωμάτων. «Στα αρώματα, είναι μάλιστα ένα συστατικό που υποτίθεται ότι δίνει στο άρωμα μια σέξι νότα», εξηγεί ο χημικός.

Γιούλια Βέργκιν