Τα γεγονότα σε παγκόσμιο επίπεδο κατά την τελευταία διετία έχουν δοκιμάσει το status quo των εταιρειών σε αξιοσημείωτο βαθμό. Εχουμε βιώσει και συνεχίζουμε να βιώνουμε τις επιπτώσεις μιας παγκόσμιας πανδημίας, της παγκόσμιας πολιτικής και γεωπολιτικής αβεβαιότητας, της ολοένα και πιο απειλητικής κλιματικής αλλαγής και των αυξανόμενων απαιτήσεων των εγχώριων και διεθνών Κανονιστικών Αρχών.
Από την πλευρά των εταιρειών, οι εξελίξεις αυτές συνοδεύτηκαν από μια άλλη σημαντική πρόκληση – την όλο και πιο διαδεδομένη πεποίθηση ότι δεν μπορούν και δεν πρέπει να αγνοούν το περιβάλλον γύρω τους, αλλά οφείλουν να λαμβάνουν υπ’ όψιν κατά τη λειτουργία τους όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. μετόχους, επενδυτές, τοπικές κοινωνίες, κανονιστικές αρχές), δηλαδή όλο το περιβάλλον μέσα στο οποίο δρουν.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι πραγματικότητα ότι τα Διοικητικά Συμβούλια δεν θα έπρεπε να επικεντρώνονται μόνο στην παροχή συμβουλών προς τη Διοίκηση αναφορικά με παραδοσιακά θέματα επιμέτρησης των εταιρικών επιδόσεων, αλλά επιπλέον να διασφαλίζουν την παρακολούθηση και άλλων αναδυόμενων θεμάτων και κινδύνων. Με αυτόν τον τρόπο, αναδιαμορφώνεται σημαντικά η ατζέντα τους για το 2022 και περιλαμβάνει νέα θέματα και προκλήσεις. Ενδεικτικά (και μόνο) εστιάζουμε στα κατωτέρω:
Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής: Η κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται ως σημαντικός κίνδυνος για τις εταιρείες. Αποτελεί όμως και γόνιμο έδαφος για την εισαγωγή καινοτόμων πρακτικών. Τα Διοικητικά Συμβούλια καλούνται να εξετάσουν τον αντίκτυπο της λειτουργίας των εταιρειών στο περιβάλλον μέσω παρακολούθησης και δημοσίευσης μη χρηματοοικονομικών δεικτών επίδοσης και τρόπους ελαχιστοποίησης / εξάλειψης των αρνητικών τους επιπτώσεων. Οι Επιτροπές των Διοικητικών Συμβουλίων αποτελούν ένα ουσιαστικό προπύργιο, ώστε να υποστηρίξουν τις εταιρείες να ανταποκριθούν σε κινδύνους και ευκαιρίες. Είναι πραγματικότητα όμως προς το παρόν, ότι τα Διοικητικά Συμβούλια δεν έχουν λάβει σημαντικές πρωτοβουλίες και δεν έχουν τοποθετήσει την κλιματική αλλαγή στον πυρήνα της ατζέντας τους.
Εστίαση στο Εργατικό Δυναμικό: Η πανδημία έχει αναδείξει τη σημασία της υγείας και της ευεξίας των εργαζομένων. Για πολλά χρόνια, οι εταιρείες συχνά προβάλλουν τη σημασία του εργατικού τους δυναμικού. Συχνά βλέπουμε δηλώσεις όπως: «Το σημαντικότερο περιουσιακό μας στοιχείο είναι οι Ανθρωποί μας». Τα γεγονότα των τελευταίων ετών, ιδίως η πανδημία, έχουν επίσης ασκήσει μεγάλη πίεση σε εταιρείες όλων των μεγεθών να επικεντρωθούν στις στρατηγικές τους για το εργατικό δυναμικό. Σε αυτό το πλαίσιο, η εποπτεία από τα Διοικητικά Συμβούλια δεν είναι μόνο επιθυμητή, αλλά αναγκαία για τη συνολική στρατηγική προσέλκυσης, διατήρησης, ευεξίας και εξέλιξης του προσωπικού.
Τεχνολογία: Οι τεχνολογικές εξελίξεις είναι ραγδαίες και δυναμικές. Οι σχετικοί κίνδυνοι και ευκαιρίες που προκύπτουν είναι αναγκαίο να παρακολουθούνται / εποπτεύονται από τα Διοικητικά Συμβούλια. Εξελίξεις σε κλάδους όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) μπορούν να επιφέρουν σημαντικά οφέλη, αλλά εγείρουν και ηθικούς κινδύνους. Κίνδυνοι σχετικοί με την κυβερνοασφάλεια έχουν εισαχθεί πρόσφατα στην ατζέντα των Διοικητικών Συμβουλίων, και αναμένεται να παραμείνουν για αρκετό διάστημα. Οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επίδραση και στη σύνθεση των Διοικητικών Συμβουλίων, καθώς πρέπει να εξασφαλιστεί ότι έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες προκειμένου να ανταποκριθούν στην εποπτεία τεχνολογικών ευκαιριών και κινδύνων.
Ο κ. Γιώργος Τριβιζάς είναι Partner in Risk Advisory της Deloitte.
