Η πλήρης ανατροπή του πολιτικού σκηνικού και η άνοδος της αντισυστημικής ψήφου ήταν τα κυριότερα χαρακτηριστικά του α’ γύρου των γαλλικών προεδρικών εκλογών, τα οποία αναμένεται να δυσκολέψουν την επανεκλογή του Εμανουέλ Μακρόν, ακόμη και να οδηγήσουν στην εκλογή της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν στον β’ γύρο την ερχόμενη Κυριακή. Ο γάλλος πρόεδρος προσπαθεί να παρουσιάσει τον β’ γύρο των προεδρικών σαν δημοψήφισμα για την Ευρώπη, ενώ η Λεπέν πλασάρεται σαν προστάτιδα των φτωχών και μη προνομιούχων. Ο αριστερός Ζαν-Λικ Μελανσόν είναι ο μεγάλος κερδισμένος του α’ γύρου και θα αποτελέσει τον ρυθμιστή του β’ γύρου καθώς το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του δηλώνει ότι θα ψηφίσει Λεπέν.
Διαβάστε ακόμη:
Οι διαφορές από το 2017
Στον β’ γύρο των προηγούμενων προεδρικών το 2017 ο Μακρόν είχε επικρατήσει με 66% έναντι 34% της Λεπέν. Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για τον γάλλο πρόεδρο, γιατί οι δημοσκοπήσεις για τον β’ γύρο, στις 24 Απριλίου, τον φέρνουν πρώτο αλλά με πολύ μικρότερη διαφορά από τη Λεπέν (53% έναντι 47%).
Ο α’ γύρος της περασμένης Κυριακής αποτέλεσε πανωλεθρία για τα δύο παραδοσιακά κόμματα που εναλλάσσονταν στην εξουσία τις τελευταίες δεκαετίες μέχρι την εκλογή του Μακρόν: τους Ρεπουμπλικανούς (δεξιό γκωλικό κόμμα) της Βαλερί Πεκρές που έλαβε 4,8% και το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) της Αν Ινταλγκό που έλαβε 1,8%. Δύο ποσοστά ντροπιαστικά για τις δύο πρώην μεγάλες παρατάξεις, τα οποία αναμένεται να τις σπρώξουν ακόμη πιο χαμηλά, διότι μην έχοντας ξεπεράσει το πλαφόν του 5% δεν δικαιούνται αποζημίωση για τα προεκλογικά τους έξοδα – το οποίο σημαίνει λιγότερους διαθέσιμους πόρους για τις βουλευτικές εκλογές στις 12 και 19 Ιουνίου. Μόνο τέσσερα κόμματα ξεπέρασαν το 5% την περασμένη Κυριακή: το Εμπρός για τη Δημοκρατία (LREM) του Μακρόν (27,8%), ο Εθνικός Συναγερμός (RN) της Λεπέν (23,1%), η Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) του Μελανσόν (22%) και ο ακροδεξιός Ερίκ Ζεμούρ (7,1%) που έκανε τη Λεπέν να μοιάζει πιο μετριοπαθής.
Εξαγγελίες με αριστερό πρόσημο
Τόσο ο Μακρόν όσο και η Λεπέν προσπαθούν να προσελκύσουν τους αριστερούς ψηφοφόρους – ο πρώτος, για παράδειγμα, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα αυξήσει το όριο συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 χρόνια (και όχι στα 65, όπως έλεγε μέχρι πρότινος).
Η Λεπέν δηλώνει την πρόθεσή της να αλλάξει μέσω δημοψηφίσματος το Σύνταγμα της χώρας ώστε να κατοχυρώσει μια νέα μεταναστευτική πολιτική που θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την «εθνική προτεραιότητα», δηλαδή την προτεραιότητα των Γάλλων έναντι των μεταναστών στα επιδόματα, στις εργατικές κατοικίες και άλλα. Οι συνταγματολόγοι θεωρούν ότι ο τρόπος με τον οποίο σκοπεύει να αλλάξει το Σύνταγμα (μέσω δημοψηφίσματος) είναι αντισυνταγματικός.
Τα τρία μπλοκ και η αμφισβήτηση
«Το πολιτικό τοπίο που προέκυψε στις 10 Απριλίου δεν είναι διπολικό, όπως αναμενόταν, αλλά δομημένο σε τρία μπλοκ: τη ριζοσπαστική Αριστερά, το μακρονικό Κέντρο και την Ακρα Δεξιά» παρατήρησε η αρθρογράφος του «Monde» Φρανσουάζ Φρεσόζ. «Ο Μακρόν αύξησε το ποσοστό του κατά 3,8% σε σχέση με το 2017. Η ενίσχυσή του είναι πραγματική αλλά εύθραυστη, διότι μεγάλο μέρος της χώρας, που είναι τώρα σε ανοιχτή εξέγερση, επιδιώκει κάτι άλλο».
Αλλοι αναλυτές τονίζουν ότι οι ψηφοφόροι των λεγόμενων «κομμάτων αμφισβήτησης», που συγκέντρωσαν άνω του 50% την περασμένη Κυριακή, έχουν έντονο το αίσθημα ότι υποεκπροσωπούνται και είναι αποφασισμένοι να έρθουν στα πράγματα.