Το αστικό περιβάλλον αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Ως αποτέλεσμα, ο κατασκευαστικός κλάδος συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία και ανάπτυξη μιας χώρας. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χρησιμοποιεί το 50% του συνόλου των εξαγόμενων υλικών και ως εκ τούτου ευθύνεται για περισσότερο από το 35% της συνολικής παραγωγής απορριμμάτων στην Ευρώπη. Οι εκπομπές αερίων διοξειδίου του άνθρακα από την εξόρυξη υλικών, την κατασκευή δομικών προϊόντων, καθώς και την κατασκευή και ανακαίνιση κτηρίων αγγίζει σχεδόν το 12% των συνολικών εκπομπών.
Αντιθέτως, τα πλεονεκτήματα της «πράσινης» οικοδόμησης είναι αδιαμφισβήτητα. Ενα βιοκλιματικό κτήριο μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένο λειτουργικό κόστος με αύξηση της παραγωγικότητας και χρήση λιγότερης ενέργειας και νερού, να βελτιώσει την υγεία των χρηστών και των επισκεπτών λόγω της καλύτερης ποιότητας του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, αλλά και να μετριάσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, μειώνοντας την απορροή των όμβριων υδάτων και την επίδραση της θέρμανσης.
Με την αυξανόμενη ανησυχία για το περιβάλλον, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το «πράσινο» κτήριο βρίσκεται στην κορυφή των περιβαλλοντικών κριτηρίων ESG (αφορούν θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης), τόσο των επενδυτών όσο και των επιχειρήσεων. Επίσης, τα τελευταία χρόνια αυξάνεται εκθετικά η τάση πιστοποίησης των πράσινων κτηρίων από αρμόδιους φορείς, ακολουθώντας τις παγκόσμιες τάσεις της κτηματαγοράς. Τα ακίνητα στην Ελλάδα που κατέχουν πιστοποίηση από διεθνείς φορείς αξιολόγησης βιοκλιματικών κτιρίων, εντοπίζονται κυρίως στην Αθήνα και υπερβαίνουν σε μεικτή επιφάνεια τα 1 εκατ. τετραγωνικά μέτρα. Μέχρι και το 2020 στην Ελλάδα είχαν αποκτήσει σχετική πιστοποίηση LEED ή BREEAM 47 κτήρια, στην πλειοψηφία τους επαγγελματικά.
Παρόλο που ο αριθμός τους αυξάνεται σημαντικά, υπάρχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης μέχρι να επιτευχθεί ουσιαστικός αντίκτυπος στο περιβάλλον. Κίνητρα αποτελούν οι ευνοϊκότεροι όροι δόμησης, η ευκολότερη χρηματοδότηση (Πράσινο Ταμείο, Πράσινα Ομόλογα, Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, κ.ά.), όπως και το μεγάλο ενδιαφέρον από την πλευρά των επενδυτών, το οποίο έρχεται να ενισχύσει η συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση από τους μισθωτές για την υιοθέτηση ορθών πρακτικών και τον περιορισμό του κόστους λειτουργίας.
Η ζήτηση για μίσθωση τέτοιων κτηρίων είναι υψηλή, με τους επενδυτές πολύ συχνά να επιτυγχάνουν να μισθώσουν τους χώρους του ακινήτου ακόμα και πριν το ξεκίνημα της κατασκευής του. Ως αποτέλεσμα, παρατηρείται σημαντική αύξηση στην τιμή ενοικίασης ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία μπορεί να ξεπεράσει και το 10%.
Τα γεγονότα που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής και γίνονται αντιληπτά μέσα από την αύξηση της θερμοκρασίας, τις δασικές πυρκαγιές, τις πλημμύρες κ.ά., αποδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη εφαρμογής του μοντέλου μιας βιώσιμης ανάπτυξης.
Η Deloitte, στο πλαίσιο αυτό, έχει δεσμευτεί να επιτύχει μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου για τις δραστηριότητές της έως το 2030 («net-zero»), διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων την προμήθεια ενέργειας για τις κτηριακές της εγκαταστάσεις κατά 100% από ανανεώσιμες πηγές. Επιπρόσθετα, στο πλαίσιο μιας Πράσινης Λειτουργίας, η Deloitte λαμβάνει αποφάσεις που αφορούν στις δραστηριότητες των γραφείων, των ακινήτων και των επενδύσεων, με γνώμονα τον περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο.
Ο κ. Χρήστος Κοσμάς είναι Partner Head of Real Estate Deloitte Greece