Το καταδρομικό Moskva, η ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, βυθίστηκε σήμερα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας.
«Κατά τη ρυμούλκηση του καταδρομικού Moskva στο λιμάνι, το πλοίο έχασε τη σταθερότητά του εξαιτίας των ζημιών που υπέστη στο κύτος από την έκρηξη πυρομαχικών. Σε συνθήκες θαλασσοταραχής, το πλοίο βυθίστηκε», αναφέρει η ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, που μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) επικαλούμενο το TASS.
Νωρίτερα σήμερα, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είχε ανακοινώσει ότι το σοβιετικής κατασκευής καταδρομικό είχε υποστεί σοβαρές ζημιές από πυρκαγιά, η οποία – σύμφωνα με το Κίεβο – ήταν αποτέλεσμα ουκρανικής πυραυλικής επίθεσης.
Η Μόσχα ανέφερε ότι το πλήρωμα του πολεμικού πλοίου απομακρύνθηκε και ελήφθησαν μέτρα για τη ρυμούλκηση του καταδρομικού σε λιμάνι.
Η νότια στρατιωτική διοίκηση του στρατού της Ουκρανίας είχε ανακοινώσει από την πλευρά της ότι έπληξε το ρωσικό καταδρομικό Moskva με πυραύλους Neptune, προκαλώντας του μεγάλες υλικές ζημιές.
Τι συνέβη
Ουκρανοί και Ρώσοι δίνουν διαφορετικές εκδοχές για το τι συνέβη. Το σίγουρο είναι ότι η εικόνα του «τραυματισμένου» καταδρομικού αποτελεί πλήγμα στο πολεμικό ναυτικό της Ρωσίας και «τραυματίζει» επίσης το ηθικό των δυνάμεών της σε μία κρίσιμη καμπή του πολέμου.
Το Moskva αποτελούσε το διαμάντι του ρωσικού στόλου με πλούσια πολεμική ιστορία από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Εφοδιασμένο με δεκαέξι εκτοξευτήρες πυραύλων κατά πλοίων επιφανείας P-1000 Vulcan, καθώς και διάφορα ανθυποβρυχιακά και αντιαεροπορικά όπλα, το καταδρομικό αναπτύχθηκε το δεύτερο εξάμηνο του 2015 στην ανατολική Μεσόγειο, για να προστατεύει τη ρωσική αεροπορική βάση Χμάιμιμ στη Συρία, σύμφωνα με το TASS.
Εκτός της συμμετοχής του στις πολεμικές επιχειρήσεις, αποτέλεσε όργανο της ρωσικής διπλωματίας.
Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής
Ο Ολεξίι Αρεστόβιτς, σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας, μίλησε μέσω YouTube περί ουκρανικών πληγμάτων στο καταδρομικό, για «έκπληξη στη ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας». «Φλέγεται με μεγάλη ένταση. Τώρα. Και με τη θαλασσοταραχή, είναι αδύνατο να ξέρουμε αν μπορούν να το βοηθήσουν», είπε προσθέτοντας ότι πάνω στο σκάφος βρίσκονται «510 μέλη πληρώματος».
Από την πλευρά του το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είχε ανακοινώσει νωρίτερα ότι «η εστία της πυρκαγιάς έχει τεθεί υπό έλεγχο, δεν υπάρχουν φλόγες. Οι εκρήξεις των πυρομαχικών έχουν σταματήσει. Το καταδρομικό Moskva διατηρεί την πλευστότητά του». Πρόσθεσε ότι ερευνά τα αίτια του ατυχήματος. «Λαμβάνονται μέτρα για τη ρυμούλκηση του καταδρομικού προς το λιμάνι», συνέχισε το υπουργείο.
Το πλήρωμα του “Moskva έχει απομακρυνθεί από το πλοίο, ενώ «ο βασικός εκτοξευτήρας πυραύλων δεν έχει πληγεί», διαβεβαίωσε το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας.
Πώς χτυπήθηκε
Το Moskva χτυπήθηκε από ουκρανικές δυνάμεις, εκτίμησε ο αντιναύαρχος ε.α. Βασίλης Μαρτζούκος μιλώντας στην ΕΡΤ. Αναφορικά με το πώς έγινε η επίθεση είπε πως μπορεί να οφείλεται σε ενδεχόμενη χαλάρωση της διαρκούς εγρήγορσης που χρειάζεται από πλευρά του πληρώματος σε πολυήμερες περιπολίες καθώς «μόλις εντοπιστεί κατευθυνόμενο βλήμα ο χρόνος αντίδρασης είναι λιγότερος από ένα λεπτό». Άλλο ενδεχόμενο η πιθανή χρήση εκ μέρους των Ουκρανών ενός drone πχ. τύπου Μπαϊρακτάρ το οποίο μπορεί να φέρει και ρουκέτες, που απέσπασε την προσοχή τους από άλλο βλήμα.
Η σοβιετική καταγωγή
Το οπλισμένο με πυραύλους καταδρομικό κλάσης Atlant, μήκους 186 μέτρων, ετέθη σε υπηρεσία το 1983, την σοβιετική εποχή, με την ονομασία Slava (Δόξα). Αποστολή του, η καταστροφή αεροπλανοφόρων.
Μετονομάσθηκε σε Moskva τον Μάιο 1995. Ήταν οπλισμένο με 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους Bazalt/Voulkan, με πυραύλους Fort, τη ναυτική εκδοχή των πυραύλων S-300 μεγάλου βεληνεκούς, και με πυραύλους μικρού βεληνεκούς Ossa. Διέθετε επίσης εκτοξευτές ρουκετών, κανόνια και τορπίλες.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Ria Novosti, το Moskva εκσυγχρονίσθηκε δύο φορές στην ιστορία του, την δεύτερη κατά την περίοδο 2018-2020.
Το πλήρωμά του αποτελούνταν από 680 άνδρες, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.
Τρεις πόλεμοι
Ο πρώτος του πόλεμος ήταν η ρωσική εισβολή στη Γεωργία το 2008. Η Ρωσία δεν έχει δώσει πληροφορίες για τις αποστολές του, αλλά σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματικό της Γεωργίας, το ρωσικό καταδρομικό εισήλθε στο λιμάνι του Οτσαμτσιρέ για να βομβαρδίσει στην κοιλάδα του Κοντορί τις γεωργιανές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες απώλεσαν τότε τον έλεγχο και της τελευταίας ζώνης που κατείχαν ακόμη στην αυτονομιστική περιοχή της Αμπχαζίας.
Ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ είχε εκφράσει την «ευγνωμοσύνη» του προς το πλήρωμα του πολεμικού πλοίου για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του κατά την διάρκεια της σύρραξης.
Μετά την επέμβαση της Ρωσίας στο πλευρό του Μπασάρ αλ Άσαντ στον πόλεμο στη Συρία, το Moskva αναπτύχθηκε από τον Σεπτέμβριο του 2015 μέχρι τον Ιανουάριο του 2016 στην ανατολική Μεσόγειο για να διασφαλίσει, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, την «αντιαεροπορική άμυνα» της ρωσικής βάσης του Χμεϊμίμ.
Λίγο μετά, ο Βλαντίμιρ Πούτιν παρασημοφόρησε όλο το πλήρωμα με το μετάλλιο του Ναχίμοφ, για το «θάρρος και την αποφασιστικότητά» του.
Από την Σεβαστούπολη της Κριμαίας, που αποτελεί την βάση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το Moskva συμμετείχε στην επίθεση που εξαπέλυσε στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά της Ουκρανίας.
Διπλωματικές αποστολές
Το καταδρομικό Moskva, όταν ακόμη ονομαζόταν Slava, συμμετείχε στην συνάντηση κορυφής της Μάλτας, ανάμεσα στον σοβιετικό ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και τον αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους, η οποία πραγματοποιήθηκε επί του πλοίου Maxime Gorki τον Δεκέμβριο 1989, αμέσως μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Το πλοίο συμμετείχε επίσης στη διάσκεψη για τον πυρηνικό αφοπλισμό στη Γιάλτα τον Αύγουστο του 1990.
Έλαβε μέρος σε στρατιωτικές ασκήσεις και είχε επισκεφθεί πολλά ευρωπαϊκά, ασιατικά και αφρικανικά λιμάνια.
Είχε επίσης φιλοξενήσει ξένους ηγέτες. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν υποδέχθηκε εκεί με στρατιωτικές τιμές τον Αύγουστο του 2014 στο Σότσι τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φάταχ Αλ-Σίσι ή, κατά την διάρκεια επίσκεψής του στην Ιταλία, τον τότε πρωθυπουργό της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι.