«Οι πολιτικές που εκπροσωπώ είναι οι πολιτικές που εκπροσωπεί ο κ. Τραμπ. Είναι οι πολιτικές που εκπροσωπεί ο κ. Πούτιν»: αυτό δήλωνε η Μαρίν Λεπέν το 2017.
Σε μόλις έντεκα ημέρες από σήμερα, η ηγέτιδα της Εθνικής Συσπείρωσης μπορεί να εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας. Καμία δημοσκόπηση δεν της έχει δώσει βέβαια τη νίκη, η άβολη πραγματικότητα όμως είναι πως η Ακροδεξιά αποσπά ποσοστά πρωτοφανή για τη μεταπολεμική ιστορία της Γαλλίας – και πολλά μπορεί να συμβούν μέχρι τις 24 Απριλίου.
Αντί λοιπόν να αποκλείουμε το ενδεχόμενο μιας επικράτησης της Λεπέν, ο γνωστός αρθρογράφος των «Financial Times» Γκίντεον Ράχμαν εκτιμά πως είναι ώρα να σκεφτούμε σοβαρά τι θα σήμαινε μία τέτοια νίκη για τη Γαλλία και τον υπόλοιπο κόσμο.
Το γεγονός ότι η Λεπέν βρίσκεται τόσο κοντά στο Ελιζέ επιβεβαιώνει την επιτυχία της εκστρατείας «αποδαιμονοποίησης» που έβαλε μπροστά με το που ανέλαβε το Εθνικό Μέτωπο, πριν από έντεκα χρόνια.
H εικόνα της είναι πιο μειλίχια από ποτέ: η Λεπέν έχει εγκαταλείψει κάποιες από τις πλέον αμφιλεγόμενες προτάσεις της, όπως το Frexit και η επαναφορά της θανατικής ποινής· βάσισε την εκστρατεία της στην αγοραστική δύναμη βάζοντας τη μετανάστευση και το Ισλάμ σε δεύτερο πλάνο· και χρησιμοποίησε τον πόλεμο στην Ουκρανία προκειμένου να πάρει αποστάσεις από τον Βλαντίμιρ Πούτιν υποστηρίζοντας πως η εικόνα της για αυτόν έχει «αλλάξει».
«Να δώσουμε πίσω στους Γάλλους τη χώρα τους»
Ο θαυμασμός που εξέφραζε στο παρελθόν για τον Πούτιν και τον Τραμπ, ωστόσο, παραμένει αποκαλυπτικός. Το σύνθημά της, «Να δώσουμε πίσω στους Γάλλους τη χώρα τους», θυμίζει πολύ το «Να κάνουμε ξανά σπουδαία την Αμερική» του Τραμπ και το «Να πάρουμε πίσω τον έλεγχο» του Brexit.
Και το πρόγραμμά της παραμένει θεμελιωδώς ακροδεξιό -αντίθετο, σύμφωνα με την ετυμηγορία της «Le Monde», στις δημοκρατικές και ρεπουμπλικανικές αξίες.
Η Λεπέν θέλει, για παράδειγμα, να εγγράψει στο Σύνταγμα την «εθνική προτεραιότητα», να εγκαθιδρύσει δηλαδή μία νόμιμη διάκριση εις βάρος των ξένων όσον αφορά στην πρόσβαση στην απασχόληση, τις δημόσιες υπηρεσίες, την κοινωνική στέγη, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή τα κοινωνικά δικαιώματα.
Θέλει επίσης να απαγορεύσει την ισλαμική μαντίλα στον γαλλικό δημόσιο χώρο, κρίνοντας πως «δεν είναι μία μουσουλμανική στολή, είναι μία ισλαμιστική στολή». Και να αφήσει ελεύθερα τα χέρια των αστυνομικών δυνάμεων – δεν πιστεύει άλλωστε στην αστυνομική βία.
Σε περίπτωση νίκης της, οι σχέσεις ανάμεσα στην αστυνομία και τις μη λευκές ή μουσουλμανικές κοινότητες, οι οποίες είναι ήδη τεταμένες, θα γίνονταν πιθανότατα πολύ χειρότερες.
Από την πλευρά της, η γαλλική Αριστερά, που αγαπά όσο λίγοι τις διαδηλώσεις, θα έβγαινε κατά πάσα πιθανότητα σοκαρισμένη στους δρόμους. Η Γαλλία, που δεν έχει συνέλθει ακόμα από τα Κίτρινα Γιλέκα, μπορεί να βρεθεί ξανά αντιμέτωπη με κοινωνική αναταραχή.
Από την πλευρά τους, οι χρηματοπιστωτικές αγορές μπορεί να τρομάξουν με μία νίκη της Λεπέν -εντείνοντας την κρίση.
Βαθια διχασμένη Γαλλία
Μια βαθιά διχασμένη Γαλλία, με ακροδεξιά πρόεδρο, θα είχε σοβαρότατες, επικίνδυνες επιπτώσεις σε ολόκληρη την ΕΕ. Η Γαλλία, με ηγέτες όπως ο Ζαν Μονέ, ο Ρομπέρ Σουμάν και ο Ζακ Ντελόρ, έπαιξε θεμελιώδη ρόλο στην οικοδόμηση του ευρωπαϊκού σχεδίου.
Η Λεπέν όμως εννοεί να αποδομήσει την ΕΕ. Θέλει να αποκαταστήσει την προτεραιότητα του γαλλικού επί του ευρωπαϊκού δικαίου, κάτι ασύμβατο με την παραμονή εντός της ΕΕ. Υπόσχεται επίσης να μειώσει μονομερώς κατά πέντε δισ. ευρώ τη γαλλική εισφορά στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Με λίγα λόγια, ένα Frexit που δεν λέει το όνομά του. Εντός της Ευρώπης, η Λεπέν έχει καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τις «ανελεύθερες δημοκρατίες» της Ουγγαρίας και της Πολωνίας. Εσπευσε αμέσως να συγχαρεί τον Βίκτορ Ορμπαν για την πρόσφατη επανεκλογή του – παρότι ο ούγγρος ηγέτης κατηγορείται από τις Βρυξέλλες για συστηματική παραβίαση του κράτους δικαίου, καταστολή της ελευθερίας του Τύπου και διαφθορά.
Στην καλύτερη περίπτωση, επισημαίνει ο Γκίντεον Ράχμαν, δεν την ενοχλούν οι αμαρτίες του. Στη χειρότερη, τις βλέπει ως ένα μοντέλο για τη Γαλλία. Είναι δεδομένο, πάντως, ότι η ίδια θα λειτουργήσει ως μοντέλο – όπως συνέβη και με τον Τραμπ – για όλες τις ακροδεξιές δυνάμεις της Ευρώπης.
Η ηγέτιδα της Εθνικής Συσπείρωσης, όμως, δεν είναι μόνο εχθρός της ΕΕ. Εχει επίσης αποκαλέσει το ΝΑΤΟ «πολεμοχαρή οργάνωση», δεσμευόμενη να αποσύρει τη Γαλλία από τη (στρατιωτική) δομή διοίκησής του. Δηλώνει επίσης αντίθετη στην επιβολή της οποιασδήποτε ενεργειακής κύρωσης στη Μόσχα – υποτίθεται, επειδή θα αύξανε το κόστος ζωής στη Γαλλία.
Με τη Λεπέν στα ηνία της Γαλλίας, εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, η δυτική ενότητα έναντι της Ρωσίας θα κινδύνευε σοβαρά. Κι αυτό θα ήταν ένα μεγάλο (πρώτο) δώρο προς τον Πούτιν.