Ενα νέο τοπίο διαμορφώθηκε στην αξιωματική αντιπολίτευση από το βράδυ της περασμένης Κυριακής, οπότε και κατεγράφη η ευρεία επικράτηση της ενοποιημένης ομάδας των «προεδρικών» έναντι της εσωκομματικής αντιπολίτευσης της αριστερής τάσης «Ομπρέλα». Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία εισέρχεται στην τελική ευθεία για το 3ο Συνέδριό του, το οποίο ξεκινάει το απόγευμα της προσεχούς Πέμπτης με ομιλία του προέδρου του Αλέξη Τσίπρα, με στόχο να προχωρήσουν, ύστερα από παλινωδίες περίπου τριών ετών, ο μετασχηματισμός και η διεύρυνσή του.
«Εχω την ιστορική ευθύνη να αλλάξω το κόμμα και θα το αλλάξω. Τώρα είναι η ώρα» φέρεται να είπε το βράδυ της περασμένης Πέμπτης ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατά την πολύωρη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου, όπου και ελήφθησαν οι τελικές αποφάσεις για το πότε και πώς θα εκλεγούν η ηγεσία του κόμματος και η Κεντρική Επιτροπή από τη βάση.
Η τελευταία ευκαιρία να αλλάξει το κόμμα
Ο πρώην πρωθυπουργός, εμφανώς ενισχυμένος από τη μεγάλη εσωκομματική νίκη των προεδρικών που την πανηγύρισαν δεόντως τις τελευταίες ημέρες, κάτι το οποίο φάνηκε ιδιαίτερα από τις επαφές που είχαν με συντρόφους τους αλλά και με εκπροσώπους των ΜΜΕ, θα κάνει την ύστατη κίνηση να αλλάξει το κόμμα. Εξάλλου, όπως παραδέχονται πολλοί, είναι η τελευταία ευκαιρία να μεγαλώσει το κόμμα και αυτό το γνωρίζει και ο ίδιος, όσο και να μην το παραδέχεται. Στο πλαίσιο αυτό και στο Πολιτικό Συμβούλιο έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη να αλλάξει το κόμμα, κάτι που είναι και απαίτηση των μελών και των απλών ψηφοφόρων και είπε στα μέλη της «Ομπρέλας» ότι δεν τον ενδιαφέρει ο τρόπος εκλογής του, δηλαδή πώς θα εκλεγεί και από ποιο εκλογικό σώμα. Στο σημείο αυτό, σύμφωνα με συμμετέχοντες, είπε ότι δεν είναι το μείζον ο τρόπος εκλογής και από ποιο εκλογικό σώμα, αλλά να προχωρήσουν ο μετασχηματισμός και η διεύρυνση και να αγκαλιάσει όλο και περισσότερους ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Διαφωνίες από την «Ομπρέλα»
Για μία ακόμα φορά όμως καταγράφηκαν διαφωνίες στη συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου από πρόσωπα της «Ομπρέλας», στην οποία ανήκουν, μεταξύ άλλων, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο Νίκος Βούτσης, ο Νίκος Φίλης, ο Πάνος Σκουρλέτης, ο Ανδρέας Ξανθός κ.ά. Η «Ομπρέλα» διαφωνεί με τις προτάσεις του Αλ. Τσίπρα, και αυτό θα γίνει σαφές και στις εργασίες του συνεδρίου (14-17 Απριλίου), και επιμένει ότι αυτές κινούνται στη λογική μετατροπής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε ένα αρχηγοκεντρικό κόμμα.
«Συμφωνούν ότι διαφωνούν», αυτό ήταν το κλίμα στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, και γενικά το συνέδριο φαίνεται ότι θα κυλήσει σε… ήρεμα νερά. Μάλιστα, όπως έλεγαν και οι προεδρικοί μετά την επικράτησή τους στο συνέδριο, ουδείς είναι σε διάθεση σύγκρουσης, αν και οι διαφωνίες είναι συγκεκριμένες, και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει.
«Γενικά στρατηγικές διαφορές μεταξύ των τάσεων δεν υπάρχουν» έλεγε στο «Βήμα» ο Νίκος Μπίστης, κεντρικό στέλεχος της «Γέφυρας» που σε αυτή την εσωκομματική διαδικασία κινήθηκε ενιαία με την ομάδα των προεδρικών, την Κίνηση Μελών, τη ΡΕΝΕ, τη ΔΗΜΑΡ.
Για να επικρατήσουν οι προεδρικοί με περίπου 70% (72% λένε οι ίδιοι) έναντι 22%-23% της «Ομπρέλας» (δίνουν 30%) και με την αυτόνομη τάση του Δημήτρη Τζανακόπουλου στο 5%-6%, που αθροίζεται με την προεδρική ομάδα, υπήρξε συσπείρωση με επίκεντρο τον στόχο για εκλογική νίκη και προοδευτική κυβέρνηση με ΚΙΝΑΛ-ΠαΣοΚ και την πρόταση του Αλ. Τσίπρα για διεύρυνση και μετασχηματισμό.
Εσωκομματικός πόλεμος μηχανισμών
Επί της ουσίας οι εσωκομματικές εκλογές του τριημέρου 1-2-3 Απριλίου για την εκλογή συνέδρων αποτύπωσε το κλίμα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και είχε τον χαρακτήρα σκληρής πολιτικής αναμέτρησης που όμοιά της είχε να βιώσει χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Παράλληλα αναδείχθηκε ένας ανελέητος εσωκομματικός πόλεμος μηχανισμών, μια οργανωτίστικη μηχανιστική διαδικασία, εν πολλοίς αποκρουστική για τα απλά μέλη, που θύμιζε παλαιές κακές μέρες του ΠΑΣοΚ, του διαγκωνισμού φατριών και βαρονιών.
Εξάλλου η συσπείρωση, έστω και κατ’ ανάγκη, των προεδρικών, που είχαν «σπάσει» σε υποομάδες έναντι του κοινού «εχθρού», ήταν ένα χαρακτηριστικό δείγμα του τρόπου αντίληψης περί εσωκομματικής δημοκρατίας.
Ψήφισαν 40.500 εγγεγραμμένα μέλη
Επί της διαδικασίας, ψήφισαν 40.500 μέλη από τα 61.000 εγγεγραμμένα, δηλαδή ποσοστό 65,7%. Από την Κουμουνδούρου δηλώνουν σε όλους τους τόνους ικανοποιημένοι και μιλάνε για μεγάλη συμμετοχή, τριπλάσια από το προηγούμενο συνέδριο, όπου το 2016 ψήφισαν 13.000 άτομα.
Στο σημείο αυτό η αγωνία είναι μεγάλη για τη συμμετοχή στις εκλογές για την εκλογή του προέδρου, όπου, όπως όλα δείχνουν, θα υπάρχει μία υποψηφιότητα, αυτή του Αλ. Τσίπρα. Στόχος, όπως έλεγαν από την πλευρά των προεδρικών, είναι να αυξηθούν τα μέλη σε περίπου 75.000-80.000 και να ψηφίσουν 60.000. Ο στόχος που ετέθη από την ηγεσία, αν και τώρα προβάλλεται το επιχείρημα της κόπωσης των πολιτών και της κρίσης του κομματικού φαινομένου, ήταν πολύ υψηλότερος. Βέβαια αυτό θα μπορούσε να είχε ειπωθεί εξ αρχής και να μην είχαν τεθεί μαξιμαλιστικοί στόχοι για 100.000 και πλέον μέλη.
Αναμφίβολα η συμμετοχή είναι υψηλή σε σύγκριση με το ποσοστό που συμμετέχει στις εθνικές εκλογές, αλλά το γεγονός ότι στην υψίστη διαδικασία ενός κόμματος δεν συμμετέχει το 35%, «αυτό το στοιχείο πρέπει να προβληματίσει», τονίζει πρόσωπο που προσπαθεί να παραμείνει στη γραμμή της ουδετερότητας.
Το στοίχημα για την επόμενη μέρα
Επί της ουσίας, το 70%-72% που έλαβαν οι προεδρικοί είναι ξεκάθαρη επικράτηση και βέβαια διαμορφώνει και το πλαίσιο στο οποίο θα διεξαχθεί το 3ο Συνέδριο του κόμματος. Εκεί αναμένεται, το Σάββατο 16 Απριλίου, η επικύρωση των προτάσεων του Αλ. Τσίπρα, με το στοίχημα να είναι για την επόμενη μέρα ότι το κόμμα θα είναι ενιαίο και όσα έγιναν από ομάδες προεδρικών με τις σκληρές σταυροδοσίες και λίστες δεν θα αφήσουν τραύματα στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Οι προεδρικοί, οι οποίοι είχαν μεγάλη δύναμη στην περιφέρεια, εν αντιθέσει με την «Ομπρέλα», η οποία έχει σημαντικές δυνάμεις στο Λεκανοπέδιο Αττικής, μιλάνε για ισχυρή εξουσιοδότηση που έλαβε ο Αλ. Τσίπρας για να αλλάξει το κόμμα, να το μετασχηματίσει πραγματικά και να το διευρύνει.
Πώς θα επιτευχθεί η διεύρυνση; Από την προεδρική ομάδα στέκονται στην αναφορά του Αλ. Τσίπρα που πρότεινε στο Πολιτικό Συμβούλιο της περασμένης Πέμπτης να ψηφίζουν για πρόεδρο τα μέλη που είναι στα μητρώα και όσα εγγραφούν την ημέρα της ψηφοφορίας. Ποια είναι αυτή η ημέρα; Η Κυριακή 15 Μαΐου, ημέρα κατά την οποία θα γίνουν οι εκλογές για να αναδειχθεί ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ (επί της ουσίας θα επανεκλεγεί ο Αλ. Τσίπρας, ο οποίος, όπως φαίνεται, θα είναι και ο μοναδικός υποψήφιος, ενώ θα εκλεγεί και η νέα Κεντρική Επιτροπή).
Με τη διαδικασία αυτή ευελπιστούν να αυξήσουν περαιτέρω τα μέλη τους στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, καθώς θα γίνουν ταυτόχρονα δύο ψηφοφορίες σε δύο διαφορετικές κάλπες σε 500 τμήματα.
Δικαίωμα ψήφου για πρόεδρο και ΚΕ
Για την εκλογή του προέδρου δικαίωμα ψήφου θα έχουν όλα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ενώ για την ανάδειξη των μελών της ΚΕ θα συμμετάσχουν όσοι είχαν εγγραφεί ως μέλη μέχρι την 21η Μαρτίου 2022. Το ενδιαφέρον σημείο εδώ είναι ότι ο Αλ. Τσίπρας είχε προτείνει αρχικά να είναι ανοιχτός ο κατάλογος για να εγγραφούν μέλη για τις εκλογές της ΚΕ έως τις 2 Μαΐου και κεντρικά πρόσωπα με μεγάλο πολιτικό βάρος, όπως ο Γιάννης Δραγασάκης και ο Αριστείδης Μπαλτάς, διαφώνησαν.
Ουσιαστικά ανοίγει και πάλι ο κατάλογος για την εκλογή του προέδρου, αφού μπορούν να ψηφίσουν, εκτός από όσους έχουν εγγραφεί μέχρι τις 21 Μαρτίου, και όσοι/όσες συμπληρώσουν απογραφικό ένταξης στο κόμμα την ημέρα των εκλογών, το οποίο θα καταθέσουν στην Εφορευτική Επιτροπή του εκλογικού τμήματος όπου θα προσέλθουν για να ψηφίσουν.
Αυτό είναι και το κλειδί. Η «κινητοποίηση» των πολιτών για να φανεί ότι έχει «ρεύμα» και ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, και η αγωνία επ’ αυτού είναι έκδηλη στο προεδρικό στρατόπεδο, καθώς στο Κίνημα Αλλαγής έγιναν εκλογές τον περασμένο Δεκέμβριο με πολύ υψηλή συμμετοχή που έφθασε τις 270.000 ψηφοφόρους στον πρώτο γύρο και τις 206.000 στον δεύτερο γύρο.
Πώς θα γίνει η εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής
Για τα 300 μέλη της ΚΕ η εκλογή θα γίνει ανά Περιφέρεια και αυτή είναι μια απόφαση που ελήφθη για να αποφευχθεί η εκλογή επωνύμων από το κέντρο. Ο καταμερισμός των θέσεων της ΚΕ έχει ως εξής: Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (10 μέλη), Κεντρική Μακεδονία (34 μέλη), Δυτική Μακεδονία (10 μέλη), Ηπειρος (10 μέλη), Θεσσαλία (12 μέλη), Ιόνια νησιά (6 μέλη), Δυτική Ελλάδα (20 μέλη), Στερεά Ελλάδα (8 μέλη), Αττική (150 μέλη), Πελοπόννησος (14 μέλη), Βόρειο Αιγαίο (4 μέλη), Νότιο Αιγαίο (4 μέλη), Κρήτη (16 μέλη) και εξωτερικό (2 μέλη).
Η ποσόστωση φύλου ορίζεται με βάση τη σχετική ρύθμιση του Καταστατικού, όπως αυτό θα εγκριθεί από το Συνέδριο.Η ποσόστωση της διεύρυνσης – απόφαση που ελήφθη για να ικανοποιηθούν οι πασοκογενείς και όσοι συντάχθηκαν με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ – ορίζεται σε 20% και υπολογίζεται ανά Περιφέρεια, κάτι όμως που, όπως έλεγαν έμπειρα στελέχη, δεν δίνει πολιτική αξία στους συνοδοιπόρους που διαπραγματεύθηκαν πολιτικά τη συμμετοχή τους στο όργανο.
«Το μέλος έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις, άλλο το μέλος και άλλο το “είδα φως και μπήκα”, όπως έγινε σε άλλα κόμματα, όπου είχαν δυνατότητα να ψηφίζουν για αρχηγό ψηφοφόροι άλλων κομμάτων. Οσοι θέλουν να γίνουν μέλη του ΣΥΡΙΖΑ μπορούν να ενταχθούν, έχουμε ανοιχτές τις πόρτες σε όσους συμφωνούν με τις καταστατικές μας αρχές» είναι η χαρακτηριστική φράση του Αλ. Τσίπρα.
