Mega ή micro, αναγκαστικά ή στρατηγικά, συνεργατικά ή ατομικά, το ντόμινο των deals, που έχει ξεκινήσει από τα τέλη του 2019, συνεχίζεται, παρά το (προσωρινό;) μούδιασμα λόγω των διαφαινόμενων επιπτώσεων από την υφιστάμενη γεωπολιτική κρίση.
Περισσότερες από 25 συμφωνίες έχουν «κλειδώσει» σε διάστημα μικρότερο των 100 ημερών, επιβεβαιώνοντας τα στελέχη του χρηματοοικονομικού τομέα που υποστηρίζουν ότι το 2022 είναι μια καθοριστική χρονιά για την αναδιάταξη του επιχειρηματικού χάρτη και τη διαμόρφωση των νέων ισορροπιών με ορίζοντα πενταετίας.
Ζεστό χρήμα
Με δεδομένο ωστόσο ότι οι σχετικές διαπραγματεύσεις είχαν ξεκινήσει σε προγενέστερο χρόνο, όταν η ανάπτυξη «κάλπαζε», ενώ σήμερα τα πάντα καθορίζει η «τρίδυμη» κρίση (δημοσιονομική, πανδημική και πληθωριστική), μένει να αποδειχθεί εάν η «ορμή» θα έχει διάρκεια και βάθος.
Τα «συστατικά» που βοηθούν να «ζυμωθούν» τα υφιστάμενα και τα μελλούμενα deals, όπως το ζεστό χρήμα των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων και του Ταμείου Ανάκαμψης, η ανάγκη πολλών εταιρειών για ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης με στόχο την ανάπτυξη και τις εξαγωγές, η ανάγκη για καινοτομία και καθετοποίηση προκειμένου να περιοριστεί η μεταβλητότητα που προκαλούν οι πληθωριστικές πιέσεις των πρώτων υλών και η τάση για δημιουργία «εθνικών πρωταθλητών» δεν έχουν βγει από το κάδρο.
Οι πρωταγωνιστές
Οι κλάδοι των τροφίμων, της πληροφορικής, των startups και των ακινήτων ήταν οι πρωταγωνιστές των επιχειρηματικών συμφωνιών που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου εφέτος και καθώς φαίνεται θα συνεχίσουν να προσφέρουν «συγκινήσεις» καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022. Ενώ η γκάμα εκτιμάται ότι θα συμπληρωθεί από τους κλάδους του τουρισμού, της ενέργειας, του λιανεμπορίου και των κατασκευών.
Ηδη τα funds, τα family offices και οι ισχυροί επιχειρηματίες έχουν πάρει θέση σκανάροντας την αγορά για στρατηγικές ευκαιρίες και αν δεν αλλάξει κάτι προς το (πολύ) χειρότερο στην οικονομία, αναμένεται να κινηθούν πιο επιθετικά σε σχέση με πέρυσι.
Βέβαια το «παιχνίδι» το καθορίζουν οι δείκτες ρευστότητας και η επάρκεια κεφαλαίων για να στηριχθεί η βιωσιμότητα.
Επενδύσεις στον χώρο των νεοφυών επιχειρήσεων
Ηχηρά ήταν τα deals στον χώρο των νεοφυών επιχειρήσεων. Από τις αρχές Μαρτίου η ελληνική Accusonus, μια startup που αναπτύσσει εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης τα οποία βοηθούν στην επεξεργασία ήχου και βίντεο, ανήκει στη μητρική εταιρεία του Facebook, με άγνωστο τίμημα. Είχε προηγηθεί το mega deal της επένδυσης της JP Morgan στη Viva Wallet, με την αποτίμηση της ελληνικής fintech να ξεπερνά το ποσό των 2 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα σχεδόν, είχε ανακοινωθεί η εξαγορά της ελληνικής startup Pollfish από την αμερικανική Prodege. Το deal ανακοίνωσε το fund που ήλεγχε την εταιρεία και στο οποίο βασικός επενδυτής είναι η Τράπεζα Πειραιώς.
Τα τρόφιμα
Τα 7+1 deals στα τρόφιμα και την οργανωμένη λιανική σε διάστημα 12 εβδομάδων αδιαμφισβήτητα φέρνουν τον παραδοσιακό κλάδο της ελληνικής βιομηχανίας στην κορυφή.
Μπροστάρης του «χορού» ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος που μετά την ολοκλήρωση, στις αρχές Ιανουαρίου, της μεταβίβασης της Chipita στη Mondelez International απέκτησε τον απόλυτο έλεγχο της αλλαντοβιομηχανίας Π. Γ. Νίκας, το πλειοψηφικό ποσοστό της βιομηχανίας Ελληνικοί Χυμοί σε συνέργεια με το fund EOS Capital Partners, τις εταιρείες Εδεσμα και Αμβροσία και πρόσφατα το 45% της ΙΟΝ.
Το ίδιο διάστημα η Μπουτάρης πέρασε σε ελληνοσουηδικά χέρια, καθώς η Premia Properties σε συνεργασία με τον βασικό της μέτοχο, τη σουηδική Sterner Stenhus, του ομογενούς επιχειρηματία Ηλία Γεωργιάδη, ήρθαν σε συμφωνία με τους πιστωτές και την οινοποιία. Η μεν Premia θα αποκτήσει το σύνολο της ακίνητης περιουσίας της Μπουτάρης, η δε Sterner Stenhus (μέσω της SSG Ελληνικά Οινοποιεία ΑΕ) θα αναλάβει σε συνεργασία και με μέλη της οικογένειας Μπουτάρη την οινοποιητική, παραγωγική και εμπορική δραστηριότητα έναντι 20 εκατ. ευρώ.
Τις ίδιες μέρες τα Ελληνικά Γαλακτοκομεία των αδελφών Σαράντη απέκτησαν μέσω πλειστηριασμού την εμβληματική γαλακτοβιομηχανία ΑΓΝΟ, ενώ είχε προηγηθεί η αλλαγή σελίδας για την ιστορική ελληνική οινοποιία Μαλαματίνα, η οποία από πέρασε και τυπικά στον έλεγχο του Mantis.
Επίσης χέρια άλλαξε η Ιχθυοτροφεία Κεφαλλονιάς με τους Ισπανούς της Grupo Profand να αποκτούν το 60% της ελληνικής εταιρείας, με option να προχωρήσουν σε πλήρη εξαγορά στο μέλλον.
Στον κλάδο της οργανωμένης λιανικής τον χορό των deals άνοιξε η Μασούτης, η οποία μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου προχωρεί στην απόκτηση του 50% του Προμηθευτικού και Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Κρήτης-ΣΥΝΚΑ.
Η πληροφορική
Στον κλάδο της πληροφορικής, η Entersoft έκανε ποδαρικό εξαγοράζοντας την Log On στη Λάρισα έναντι τιμήματος ύψους 1,3 εκατ. ευρώ και με διαφορά μιας εβδομάδας ήρθε η απόκτηση της CSA – Σωτήρης Μουστάκας ΑΕ Πληροφορικής από την Epsilon Net αντί 2,73 εκατ. ευρώ.
Ενα άλλο deal ήταν αυτό της Obrela Security Industries, κορυφαίου παρόχου υπηρεσιών κυβερνοασφάλειας, η οποία εξαγόρασε την Encode.
Εντονη κινητικότητα σε πολλούς κλάδους
Η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της πώλησης της της Εθνικής Ασφαλιστικής στην CVC Capital Partners. Το τίμημα του deal ανήλθε σε 355 εκατ. ευρώ.
Επίσης ανακοινώθηκε η εξαγορά της Ευρωπαϊκής Πίστης από την Allianz. O Ομιλος Allianz θα καταβάλει 7,80 ευρώ ανά μετοχή ή περίπου 207 εκατ. ευρώ προκειμένου να αποκτήσει όλες τις μετοχές της Ευρωπαϊκής Πίστης μέσω των SPAs και Προαιρετικής Δημόσιας Πρότασης.
Παράλληλα, έκλεισε το deal HSBC – Παγκρήτιας Τράπεζας για το δίκτυο στην Ελλάδα, ενώ την εξαγορά της Iolcus Investments ΑΕΔΟΕΕ έκλεισε η Τράπεζα Πειραιώς. Το επενδυτικό ταμείο SMERemediumCap, εξαγόρασε το ξενοδοχείο Aktis Suites & SPA στην Πάτμο, απέκτησε το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών της εταιρείας Πλακεντία Κτηνιατρική, ενώ ανακοίνωσε deal με Λάτση στο facility management.
Πραγματοποιήθηκε επίσης εξαγορά του 70% της Technoform από τη Sunlight Group, ενώ υπεγράφη η συμφωνία απόκτησης πλειοψηφικού κεφαλαίου της MC Chargers IKE από την Cosmos Aluminium.
Εγκαίνια πάρκου 204,3 MW
Την ταχεία μετάβαση του ομίλου των ΕΛΠΕ σε νέες, πιο καθαρές μορφές ενέργειας σηματοδοτούν τα εγκαίνια του φωτοβολταϊκού πάρκου των 204,3 MW, το οποίο εγκαινιάστηκε την περασμένη Τετάρτη από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Κοζάνη. Το εμβληματικό έργο, το οποίο εκτείνεται σε μια έκταση 4.500 στρεμμάτων, είναι το μεγαλύτερο στη χώρα και από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη και υπολογίζεται ότι θα παράγει ετησίως 350 GWh (γιγαβατώρες), ενέργεια που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες 75.000 νοικοκυριών, ενώ απαλλάσσει τον πλανήτη από 300.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, όσο δηλαδή θα απορροφούσαν 1,1 εκατ. στρέμματα δάσους.
Μάλιστα, όπως ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας μιλώντας στα εγκαίνια του έργου, «καλύπτει το 40% της ζήτησης των νοικοκυριών της Δυτικής Μακεδονίας». Το πάρκο, το οποίο βρίσκεται στη θέση «Μπεκρεβενίνος», κατασκευάστηκε με φωτοβολταϊκά πλαίσια διπλής όψεως και κατά τη διάρκεια της κατασκευής δημιουργήθηκαν 350 θέσεις εργασίας, ενώ κατά τη λειτουργία του θα απασχολεί 20 εργαζομένους. Μάλιστα, τα ΕΛΠΕ θα συμπληρώσουν την επένδυση με μία εγκατάσταση αποθήκευσης ενέργειας 125 MW.
Πέρα όμως από την επένδυση των 130 εκατ. ευρώ στην Κοζάνη, τα ΕΛΠΕ διαθέτουν ένα pipeline έργων ΑΠΕ άνω των 2 GW, για τα οποία έχει τεθεί ως στόχος να μπουν σε λειτουργία έως το 2030. Σε ρότα υλοποίησης βρίσκεται η κατασκευή τριών μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής ισχύος 672 MW και προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ. Για το πρώτο στα Σέρβια, ισχύος 144 MW, αναμένεται σύντομα η έκδοση της Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) ενώ και τα άλλα δύο, σε Φλώρινα (320 MW) και Τρίκαλα (208 MW), βρίσκονται σε διαδικασία έκδοσης ΑΕΠΟ.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα ΕΛΠΕ αναθεώρησαν τον αρχικό στόχο των 600 MW για το 2025 και έχουν βάλει πλώρη για 1 GW έργων ΑΠΕ έως το 2026. Παράλληλα, ο όμιλος διερευνά ευκαιρίες για ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων στην Κύπρο ενώ συζητεί με ξένους «παίκτες» την προοπτική ανάπτυξης θαλασσίου πάρκου.