«Είναι καλό να πει κανείς στον Βλαντιμίρ Πούτιν, πρόσωπο με πρόσωπο, ότι έχει χάσει αυτόν τον πόλεμο», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ. Αυτό ήταν το σχόλιό του για την επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει σήμερα στη Μόσχα ο επικεφαλής της κυβέρνησης της χώρας του, καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ, ο οποίος θα γίνει έτσι ο πρώτος ηγέτης της ΕΕ που θα έχει περάσει τις πύλες του Κρεμλίνου και θα έχει συναντηθεί με τον Βλαντιμίρ Πούτιν μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Δεν χρειάζεται, φυσικά, να διαθέτει κανείς ιδιαίτερες γνώσεις πολιτικής για να καταλάβει πως η παραπάνω δήλωση ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα. Άλλωστε, εάν ο Πούτιν ήθελε να μάθει τι σκέφτεται η Ευρώπη και η Δύση για τον πόλεμο θα μπορούσε να ανατρέψει στις αλλεπάλληλες δηλώσεις που έχουν γίνει και κάνουν λόγο για την ήττα του. Σίγουρα δε, μοιάζει παράλογο να υποδεχθεί έναν ηγέτη μόνο και μόνο για να ακούσει από τα χείλη του κάτι που, στη συγκεκριμένη συγκυρία, φαντάζει με προσβολή.
Τα μυστικά μηνύματα
Αν όλα αυτά ισχύουν, όμως, τι δουλειά έχει στη Μόσχα ο Νεχάμερ και τι θα μεταφέρει στις βαλίτσες του; Σε μια στιγμή, μάλιστα, που οι ενδείξεις οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος όχι απλώς δεν βρίσκεται κοντά στο τέλος του αλλά, αντιθέτως, όλοι ετοιμάζονται για τη μεγάλη μάχη του Ντονμπάς και του Χαρκόβου; «Πρόκειται για μια αποστολή με ρίσκο, δεν θέλω να το κρύψω», παραδέχθηκε ο ίδιος, αναγνωρίζοντας ότι ίσως υπάρξουν αντιδράσεις στις τάξεις ορισμένων εταίρων του στην ΕΕ, όπως στα τρία κράτη της Βαλτικής και την Πολωνία.
Μία πιθανή εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι ο Αυστριακός καγκελάριος μεταφέρει στον Πούτιν μηνύματα που έχουν να κάνουν με τις διαπραγματεύσεις που συνεχίζουν να διεξάγονται στο παρασκήνιο, παράλληλα με τον πόλεμο. Εξάλλου, όπως είπε ο ίδιος στους δημοσιογράφους το απόγευμα της Κυριακής, έχει ήδη ενημερώσει σχετικά τόσο την πρόεδρο της Κομισιόν όσο και τον Γερμανό συνάδελφό του, Όλαφ Σολτς.
«Ύβρις» λέει το Κίεβο
Επιπλέον, ο Νεχάμερ βρέθηκε το Σαββατοκύριακο και στο Κίεβο όπου είχε συνάντηση με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Φέρεται δε να μετέφερε και σε αυτόν τις προθέσεις του – χωρίς, πάντως, η ουκρανική πλευρά να δώσει τη συγκατάθεσή της, καθώς (όπως έγραψε η γερμανική εφημερίδα Bild) ένας αξιωματούχος της χώρας έκανε λόγο για «ύβρι».
Δίπλα στη «διπλωματία των τηλεφωνημάτων» πρέπει να υπάρξει και μια «διπλωματία σε προσωπικό επίπεδο». «Σε τελική ανάλυση, Ζελένσκι και Πούτιν πρέπει να συναντηθούν, ειδάλλως αυτός ο πόλεμος δεν θα τελειώσει ποτέ», επέμεινε ωστόσο ο Νεχάμερ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της αυστριακής εφημερίδας Der Standard.
Ορισμένοι, ωστόσο, θεωρούν πως η διπλωματία είναι απλώς το αναγκαίο… προπέτασμα καπνού, πίσω από το οποίο καλύπτονται οι πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης της Βιέννης. Αυτές που, σύμφωνα με την ίδια εκδοχή, δεν είναι άλλες από το να βρεθεί η χρυσή τομή ώστε το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο να συνεχίσουν να ρέουν προς την Ευρώπη για τους πολλούς επόμενους μήνες.
Το παζάρι για την ενέργεια
Όπως γνωρίζουν πολλοί, αυτό είναι ένα από τα μεγάλα διακυβεύματα για την Ευρώπη και τους «27» σήμερα. Τόσο εξαιτίας των εντεινόμενων πιέσεων για επιβολή εμπάργκο (έστω κι αν, προς το παρόν, αποκρούονται) όσο και λόγω της απαίτησης του Πούτιν οι πληρωμές να γίνονται σε ρούβλια και όχι σε ευρώ, δολάρια ή άλλα «σκληρά» νομίσματα.
Με βάση το συγκεκριμένο σενάριο, η Αυστρία μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο ιδανικός διαμεσολαβητής. Από τη μία, επειδή είναι στενά εξαρτημένη από τις εισαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων (περισσότερο και από τη Γερμανία). Και, από την άλλη, επειδή έχει διατηρήσει το καθεστώς της ουδετερότητας και δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ.
Το σίγουρο, σε κάθε περίπτωση, είναι ότι οι πάντες αναμένουν με εξαιρετικό ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της επίσκεψης Νεχάμερ στη Ρωσία. Ανάμεσα δε στις ερωτήσεις που θα κληθεί να απαντήσει μετά την επιστροφή του, θα είναι και κάποιες που έχουν να κάνουν με την κατάσταση στην οποία βρήκε τον Πούτιν. Άλλωστε, θα έχει λάβει προκαταβολικά και σχετικές οδηγίες ειδικών ψυχολόγων και στελεχών των μυστικών υπηρεσιών…