Για πρώτη φορά σε τριμερή σύνοδο υπουργών Ενέργειας του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου θα συμμετέχουν και εταιρείες των τριών χωρών θέτοντας επί τάπητος συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια στους τομείς του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας.
Σήμερα, λοιπόν, στην Ιερουσαλήμ θα πραγματοποιηθεί η υπουργική συνάντηση, η οποία προκλήθηκε από την υπουργό Ενέργειας του Ισραήλ Καρίν Ελχαράρ. Θα συμμετέχουν επίσης η υπουργός της Κύπρου Νατάσα Πηλείδου και ο Έλληνας υπουργός Κώστας Σκρέκας.
Στην τριμερή υπουργική σύνοδο θα επιδιωχθεί η επαναβεβαίωση της ενεργειακής συνεργασίας των τριών χωρών, η οποία αποκτά ιδιαίτερη σημασία στην προσπάθεια της Ε.Ε. να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΟΤ, στην τριμερή των υπουργών θα υπάρξουν και συναντήσεις μεταξύ ενεργειακών εταιρειών των τριών κρατών και είναι χαρακτηριστικό ότι την ελληνική αποστολή συνοδεύουν οι διευθύνοντες σύμβουλοι της ΔΕΠΑ Εμπορίας Κώστας Ξιφαράς, του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης και της Energean Μαθιός Ρήγας. Από το Ισραήλ και την Κύπρο συμμετέχουν αντίστοιχες κρατικές εταιρείες.
Ο αγωγός EastMed
Όπως αναφέρουν πηγές, η συμμετοχή του κ. Ξιφαρά δείχνει ακριβώς τη βούληση της ελληνικής πλευράς να προχωρήσει το φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed που θα μεταφέρει ποσότητες του καυσίμου από τα ισραηλινά κοιτάσματα στην Κύπρο και την Ελλάδα και στη συνέχεια προς την Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΑ μαζί με την Edison τρέχουν το συγκεκριμένο έργο. Η ωρίμανση του προχωρά κανονικά από τις δύο εταιρείες, οι οποίες έχουν προχωρήσει μάλιστα με ειδικό σκάφος και τις έρευνες βυθού στις θαλάσσιες περιοχές από όπου θα ακολουθήσει τη διαδρομή ο αγωγός.
Ο EastMed μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία ήρθε ξανά στο προσκήνιο και την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνάντηση που είχε με την Επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε. Κάντρι Σίμσον ανέφερε το έργο ανάμεσα στα υπόλοιπα διεθνή που δρομολογεί η Ελλάδα ανοίγοντας με τον τρόπο αυτό νέες πηγές ενέργειας για τα 27 κράτη – μέλη.
Την επανεξέταση του επενδυτικού σχεδίου ως αναγκαία για την ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία σημείωσε και ο Ιταλός Πρωθυπουργός. Ο Μάριο Ντράγκι με πρόσφατες δηλώσεις του τόνισε πως το συγκεκριμένο έργο θα πρέπει, μετά τα γεγονότα των τελευταίων μηνών, να μελετηθεί ξανά. Σημειώνεται πως σύμφωνα με τον σχεδιασμό ο EastMed θα καταλήγει στην Ιταλία μεταφέροντας ποσότητες σε πρώτη φάση της τάξης των 10 δις. κ.μ.
Ο αγωγός αερίου θα είναι σε θέση να μεταφέρει ποσότητες φυσικού αερίου, εφόσον κατασκευαστεί, κατά τη δεύτερη φάση ανάπτυξης του ισραηλινού κοιτάσματος Λεβιάθαν.
Η πρόταση για αγωγό Ισραήλ – Κύπρου
Η συμμετοχή του κ. Ρήγα διευθύνοντος συμβούλου της Energean έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία για την τριμερή ενεργειακή συνεργασία.
Η ελληνική εταιρεία έχει μισθώσει θαλάσσιες παραχωρήσεις στην ισραηλινή ΑΟΖ και μεταξύ άλλων ετοιμάζεται για την παραγωγή φυσικού αερίου του κοιτάσματος Καρίς. Προγραμματίζεται να ξεκινήσει στο τρίτο τρίμηνο του έτους, ενώ μαζί με το Βόρειο Καρίς οι εκτιμώμενες ποσότητες των δύο κοιτασμάτων ανέρχονται στα 100 δις. κυβικά μέτρα.
Επίσης, η Energean έχει σε εξέλιξη την πρώτη γεώτρηση της και σε άλλα πέντε θαλάσσια μπλοκς που κατέχει στην ισραηλινή ΑΟΖ. Οι εκτιμώμενες ποσότητες σε αυτά είναι της τάξης των 110 δις. κυβικών μέτρων.
Όπως αναφέρουν πληροφορίες του ΟΤ, η ελληνική εταιρεία πρόκειται να παρουσιάσει πρόταση στην κυπριακή πλευρά για την κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει ποσότητες αερίου από τα κοιτάσματα της προς την Κύπρο. Πηγές χαρακτηρίζουν τον προτεινόμενο αγωγό ως «πρόπλασμα» του EastMed, ενώ οι ποσότητες αερίου από τα μπλοκς της Energean είναι δυνατόν να αποτελέσουν μέρος των εναλλακτικών πηγών που αναζητεί η Ε.Ε. για την απεξάρτηση της από το ρωσικό αέριο.
Η ηλεκτρική διασύνδεση
Την ελληνική αποστολή συνοδεύει και ο κ. Μανουσάκης. Η εμπλοκή του διευθύνοντος συμβούλου του ΑΔΜΗΕ έχει να κάνει με την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας.
Ο EuroAsia Interconnector είναι ένα φιλόδοξο έργο το οποίο προβλέπει την ανάπτυξη υποθαλάσσιου καλωδίου, το οποίο με τη λειτουργία του θα άρει από τον ενεργειακό απομονωτισμό την Κύπρο και το Ισραήλ. Το έργο τρέχει ο προαναφερόμενος φορέας, ενώ ο ΑΔΜΗΕ ενδιαφέρεται, λένε οι πληροφορίες, να συμμετάσχει μετοχικά στο project.
Ήδη η Ευρ. Επιτροπή ενέκρινε πρόσφατα χρηματοδότηση ύψους άνω των 650 εκ. ευρώ για το τμήμα του υποθαλάσσιου καλωδίου Κύπρου – Κρήτης και πρόσφατα στη Λευκωσία υπήρχε συνάντηση της υπουργού Ενέργειας της Κύπρου με τη συμμετοχή του EuroAsia και του ΑΔΜΗΕ για τον καλύτερο συντονισμό στην ανάπτυξη του έργου.