Η ερμηνεύτρια Τερέζα Χαρανιά αποφάσισε να μας συστηθεί δισκογραφικά με τον πιο σαφή τρόπο. Το πρώτο της σινγκλ έχει τον τίτλο «Με βάφτισαν Τερέζα» (Frida Music) και μας το τραγουδά με την κιθάρα της. (στίχοι – μουσική Σάσα Παπαλάμπρου). Ευρηματικό και έξυπνο τραγούδι που μας ταξιδεύει από τη μπουάτ μέχρι την πιο σύγχρονη μουσική σκηνή, από την τραγουδίστρια που έχει σπουδάσει στο Εθνικό Ωδείο αρμονία, κλασσική κιθάρα και σύγχρονο τραγούδι . Υπήρξαν καθηγητές της ο Νότης Μαυρουδής και η Φιλιώ Επιφανείου. Ως τραγουδίστρια και κιθαρίστρια έχει συνεργαστεί μεταξύ άλλων με τους Γιάννη Σπανό Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Σοφία Βόσσου και σε μουσικές σκηνές όπως Αρχιτεκτονική, Ρυθμός Stage, Γυάλινο μουσικό Θέατρο, καθώς και σε θεατρικές παραστάσεις ως μουσικός θεάτρου.
Πώς ξεκίνησε αυτή η ιδέα;
«Η ιδέα ήταν του παραγωγού μου, του Γιάννη Σκουλά. Όταν ψάχναμε το υλικό μου και επιλέγαμε κομμάτια, μου ζήτησε ένα κομμάτι που να με χαρακτηρίζει, να με περιγράφει και να με συστήνει στον κόσμο με ειλικρινή και άμεσο τρόπο. Ένα τραγούδι που να έχει το όνομα μου. Ήταν ξεκάθαρο ότι θα ήμουν εγώ και η κιθάρα μου γιατί αυτό κάνω και αυτό είμαι, οπότε είχαμε την ταυτότητα της εικόνας και του ήχου. Και το τραγούδι τελικά ήρθε από μια πιανίστρια, μια υπέροχη μουσικό, τραγουδίστρια και φίλη, την Σάσα Παπαλάμπρου.
Το τραγούδι έχει ένα συγκοπτόμενο ρυθμό χαρακτηριστικό της ράγκταϊμ μουσικής που ταιριάζει στον ήχο της κιθάρας και στον κλασικό τρόπο που παίζω, με δάχτυλα και όχι πέννα. Έτσι το ηχογραφήσαμε μόνο με μια κλασική κιθάρα και βγήκε τόσο ολοκληρωμένο που μας πήρε μήνες να αποφασίσουμε αν πρέπει να προσθέσουμε και άλλα όργανα. Πρέπει να ακούς το ίδιο το κομμάτι που θέλει να σε πάει και να μην βιάζεσαι. Το τελικό αποτέλεσμα είναι αυτό που ακούσατε και είμαστε πολύ περήφανοι. »
Ποια ήταν τα πρώτα σας ακούσματα και ενδεχομένως τα μουσικά σας όνειρα ;
«Από πολύ μικρή, επτά ετών, μπήκα στον κόσμο της κλασικής κιθάρας. Η κλασική μουσική σου προσφέρει απλόχερα τόσο συνδυασμούς νοτών, που με τρόπο μαγικό εισχωρούν στο μυαλό και το σώμα, για να κάνουν αργότερα όλη την υπόλοιπη μουσική να μοιάζει απόλυτα κατανοητή. Δημιουργεί ένα δίχτυ ασφαλείας στην μουσική σου προσέγγιση και έναν αστυνόμο αισθητικής των επιλογών σου. Παράλληλα με τις παρτιτούρες, είχα την ανάγκη να αναπαράγω ό,τι τραγούδι μου άρεσε και ήθελα να τραγουδήσω. Με θυμάμαι πάντα κλεισμένη στο δωμάτιό μου με την κιθάρα μου, χαμένη σε έναν δικό μου κόσμο που δε χωράει πολλούς. Το πρώτο τραγούδι που έπαιξα στην κιθάρα ήταν στην έκτη δημοτικού, το ¨Fast car¨ της Tracy Chapman και κατάλαβα ότι μπορώ να βγάλω ότι ακούω χωρίς παρτιτούρα και αυτό με απελευθέρωσε. Ως έφηβη γοητεύτηκα από την έξαψη και τον θορυβώδη ρυθμό της Rock ‘n’ Roll μουσικής, παθιάστηκα με τις φωνές, τη θεατρικότητα και την ελευθερία της λαμπερής Pop του ΄80. Τεράστιες φωνές, προσωπικότητες και ένας ήχος ξεχωριστός. Κάπου εκεί νομίζω άρχισαν σιγά σιγά να αλλάζουν οι ανάγκες των ανθρώπων. Σταμάτησαν να ψάχνουν το καινούργιο, το αληθινό και λιγόστεψαν τα τραγούδια που γίνονται από ανάγκη και λένε αλήθεια. Άρχισα κι εγώ να γυρίζω προς τα πίσω και να ανακαλύπτω τον θησαυρό της ελληνικής μουσικής φτάνοντας πάλι στο ίδιο σημείο. Τα τραγούδια με ανάσες, οι στίχοι με αμεσότητα, οι φωνές που απευθύνουν το λόγο, ξεπερνούν το ίδιο το τραγούδι και σε αναγκάζουν να θες να τραγουδήσεις, ολοένα και λιγόστευαν. Αλλάξαν οι ανάγκες και χάθηκαν οι αβίαστες μελωδίες και οι όμορφες λέξεις, που εισχωρούν στα κύτταρα σου, δημιουργώντας από μόνες τους τον ήχο της φωνής σου. Τόσο απλά. Που πήγε αυτή η ανάγκη; Αυτό ονειρεύομαι… να επιστρέψει.»
Η κιθάρα είναι το στοιχείο της καλλιτεχνικής σας ταυτότητας;
«Η κιθάρα ήταν πάντα τρόπος ζωής για μένα. Ήταν επιτακτική η ανάγκη να εκφραστώ μέσα από κάτι που θα μου πρόσφερε καταφύγιο. Να μπορώ να κρυφτώ πίσω από την κιθάρα μου, για να μην χρειάζεται να εξηγώ. Ήμουν πολύ ντροπαλή και μοναχική, οπότε η κιθάρα μου έδινε την απόσταση ασφαλείας που χρειαζόμουν από τους άλλους. Πρώτα έπαιξα και μετά τραγούδησα. Δηλαδή εκφράστηκα πρώτα μέσα από τα χέρια μου και ύστερα από την φωνή μου, που ήρθε για να συμπληρώσει και να ολοκληρώσει την ταυτότητα μου. Ο τρόπος που παίζω επηρεάζει τον τρόπο που τραγουδάω και το ανάποδο. Πλέον δεν ξέρω τι προηγείται. Σίγουρα με έχει καθορίσει και κατευθύνει προς μια ταυτότητα καλλιτεχνική. Μέσα από την κιθάρα δημιουργήθηκε η ανάγκη μου να τραγουδήσω, ενώ η ανάγκη μου να παίξω δεν είχε συγκεκριμένη αφορμή, ούτε συνειδητότητα. Την επέλεξα στα επτά μου χρόνια και μάλιστα ήταν καθαρά δική μου απαίτηση. Άραγε είναι ταυτότητα ή απλά μοίρα;»
Πώς βιώσατε τα διαστήματα της «αδράνειας» λόγω πανδημίας και μέτρων;
«Η πανδημία ήταν ένα σοκ. Το σοκ εμπεριέχει κάτι το ανατρεπτικό, το ξαφνικό και άρα τρομακτικό. Δε διαρκεί πολύ αλλά σου αλλάζει την ζωή. Δεν είχαμε λοιπόν να διαχειριστούμε την αδράνεια αλλά την αλλαγή. Μία αλλαγή ζωής, που μας επέβαλε άλλους ρυθμούς καθημερινότητας. Ξαφνικά βρεθήκαμε με περισσότερο χρόνο. Άνοιξε ένα κουτί και ελευθερώθηκε χρόνος για όλους. Οπότε είχαμε να διαχειριστούμε εκτός από το φόβο και το χρόνο. Δεν ξέρω τι ήταν τελικά πιο τρομακτικό. Προσωπικά το είδα σαν ευκαιρία να κοιτάξω κομμάτια του εαυτού μου, που τα είχε πάρει ο χρόνος. Με βρήκε μόνη, στο σπίτι μου στην Πανόρμου να μελετάω κιθάρα, να συζητάω με τον εαυτό μου, να βλέπω επιλεκτικά ανθρώπους και να κάνω ατέλειωτους περιπάτους. Έφτιαξα την κάθε μέρα μου όπως ακριβώς την ήθελα. Αποφάσισα ότι δε θα σταματήσω να ζω, αλλά θα επιλέξω τον τρόπο και τον εαυτό που εγώ θέλω να κάνω παρέα. Νομίζω ότι τελικά ο εξωτερικός εγκλωβισμός, μας απελευθέρωσε από τα δικά μας εσωτερικά δεσμά. Μέσα σε αυτό το διάστημα ήρθε και το « Με βάφτισαν Τερέζα ». Δε ξέρω αν ήρθε ή αν εγώ πήγα προς αυτό.»
Ποια είναι η άποψή σας για το METOO; Εσείς, έχετε υποστεί κάποιου είδους βία;
«Το κίνημα ΜΕΤΟΟ έβαλε στα στόματα του κόσμου λέξεις ταμπού και θέματα σε συζητήσεις που δεν τολμούσαν να συζητηθούν. Κάτι μετακινήθηκε αλλά θέλει πολύ καιρό ακόμα για να αλλάξουν νοοτροπίες και συνειδήσεις, θαμμένες τόσο καλά στο DNA μας σαν τσιπάκι. Αυτά τα τσιπάκια των ριζωμένων πεποιθήσεων είναι τα πιο επικίνδυνα. Φτιάχνουν ανθρώπους ανελεύθερους, φοβισμένους, θυμωμένους και εχθρικούς. Δημιουργήσαμε ανθρωποφαγικές κοινωνίες, στις οποίες επικρατεί ο δυνατότερος και ο πιο ανόητος. Ένας πολύ επικίνδυνος συνδυασμός. Έτσι φτιάχνεται η σχέση του θύτη και του θύματος. Κάθε αδύναμος δημιουργεί έναν δυνατό. Και κάθε δυνατός ψάχνει έναν αδύναμο να εξουσιάσει. Ποιος είναι ο αδύναμος σε μια πατριαρχική κοινωνία; Η γυναίκα. Από γενιά σε γενιά, οι γυναίκες αποδέχτηκαν το καθεστώς του πολίτη δεύτερης κατηγορίας όπως τους αντιτίθεται από το αντίστοιχο σύστημα αξιών. Ένα σύστημα αξιών στα μέτρα της πατριαρχίας. Σε αυτήν την κοινωνική πραγματικότητα, μπορεί με ευκολία η ίδια η κοινωνία να εναντιωθεί σε κάθε τι διαφορετικό, που ξεφεύγει από τα βολικά και διαχειρίσιμα στερεότυπα. Είναι θλιβερό να προσπαθούμε ακόμα να γίνουμε και εμείς οι γυναίκες ισότιμα μέλη. Είναι τόσο κουραστικό να ανεχόμαστε, πρώτες από όλους, τη διαστροφή και το δήθεν δικαίωμα του εκάστοτε άντρα να μας παρενοχλήσει και να μας δυσκολέψει τη ζωή. Ξέρετε δεν αφορά κανέναν η διαστροφή του καθενός. Ας βρει τρόπο να τη διαχειριστεί. Και αν μιλήσουμε για τον χώρο της Τέχνης, όλα αυτά που γίνονται, δεν έχουν να κάνουν με την καλλιτεχνική διαστροφή αλλά με τη διαστροφή της εξουσίας. Μη μπερδευόμαστε.Δεν έχω υποστεί βία όχι. Ενόχληση ναι.Αλλά ας μη γελιόμαστε εννοείται πως σε κάθε δουλειά θα υπάρχει κάποιος που θα πρέπει να ανεχτείς. Και το λέμε σαν κάτι δεδομένο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Είναι ένας φόβος που έχουμε αποδεχτεί. Αυτή η ανοχή πρέπει να σταματήσει.»
Εμφανίζεστε στη Ζάκυνθο και μάλιστα ως ….. Μούσα
«Φέτος βρίσκομαι στην Ζάκυνθο και μάλιστα ως Μούσα. Εμφανίζομαι ως Μούσα με τις White Muses by Elena Liri ένα γυναικείο μουσικό σχήμα πολύ δυνατό και πάει πολύ καλά. Με τα κορίτσια συνεργάζομαι από το καλοκαίρι και όταν κάτι πάει τόσο καλά δεν σταματάς την ροή. Έχουμε πολλές εμφανίσεις και πολύ διάθεση και αγάπη για αυτό που κάνουμε. Αυτό είναι κάτι που μας ενώνει και κάνει τη δουλειά μας πολύ πιο εύκολη και ευχάριστη. Οπότε ο χειμώνας με βρίσκει στην Ζάκυνθο. Χαίρομαι πολύ που είμαι εδώ και που ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το τραγούδι μου αλλά χαίρομαι περισσότερο που μπορώ να βλέπω την θάλασσα κάθε μέρα και να περπατάω σε αυτό το όμορφο λιμάνι. Είναι ευλογία και ψυχοθεραπεία.»
Και ποιο είναι το μότο σας;
«Δεν μου αρέσει να κάνω πράγματα που με βολεύουν γιατί χάνω τον άξονα μου και μένω στάσιμη. Πρέπει να ζεις καλλιτεχνικά και να ‘καλλιτεχνείς’ βιωματικά. Για αυτό συνηθίζω να λέω: « Κάνε τα όλα αλλιώς ».»