Τα μυθιστορήματα του Πέτρου Μάρκαρη ανήκουν στο είδος της μεσογειακής αστυνομικής λογοτεχνίας, μαζί μ’ εκείνα του Αντρέα Καμιλέρι, του Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, του Ζαν-Κλοντ Ιζό. Σε αυτά, οι κεντρικοί ήρωες, αστυνομικοί και ντετέκτιβ, βιώνουν τα πάθη της κοινωνίας στην οποία ζουν και σχολιάζουν όσα συμβαίνουν γύρω τους.
Ο ήρωας του Μάρκαρη, ο αστυνόμος Κώστας Χαρίτος, ένας έντιμος πολίτης, σύζυγος, πατέρας και παππούς, τυπικό δείγμα έλληνα μικροαστού, αφηγείται τις περιπέτειές του και μιλάει για τα συμβαίνοντα γύρω του. Εξιχνιάζει εγκλήματα και ταυτόχρονα απολαμβάνει τις χαρές της οικογενειακής ζωής, ιδιαιτέρως τα γεμιστά και τους λαχανοντολμάδες της γυναίκας του, της Αδριανής.
Πέτρος Μάρκαρης – Το κίνημα της αυτοκτονίας
Εκδόσεις Κείμενα, 2021, σελ. 288, τιμή 15,90 ευρώ
Ενώ στα προηγούμενα μυθιστορήματα στα οποία πρωταγωνιστούσε ο Χαρίτος αναλάμβανε υποθέσεις σχετικές με τα μνημόνια, την οικονομική κρίση και τις συνέπειές της στον πληθυσμό, στο πρόσφατο Το κίνημα της αυτοκτονίας (εκδ. Κείμενα) υφίσταται κι αυτός τις αρνητικές συνέπειες του εγκλεισμού λόγω του κορωνοϊού.
Το θέμα της πανδημίας που άλλαξε τη ζωή μας απασχολεί τον Μάρκαρη, ο οποίος διαπιστώνει πως η κοινωνία έχει διχαστεί. Στη μια πλευρά στέκονται εκείνοι που σπεύδουν να εμβολιαστούν και στην άλλη αυτοί που δεν πιστεύουν τους επιστήμονες, οι αντιεμβολιαστές, πολλοί εκ των οποίων θεωρούνται συνωμοσιολόγοι.
Πέτρος Μάρκαρης – Η τέχνη του τρόμου και άλλα διηγήματα
Εκδόσεις Κείμενα, 2021, σελ. 200, τιμή 13,78 ευρώ
Για το ίδιο θέμα, ο συγγραφέας εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων Η τέχνη του τρόμου και άλλα διηγήματα (εκδ. Κείμενα), όπου ο Χαρίτος στη διάρκεια της καραντίνας εξιχνιάζει τη δολοφονία μιας τηλεπαρουσιάστριας (από το σπίτι του) και ενός λοιμωξιολόγου (με κανονική έρευνα). Ο Χαρίτος, λοιπόν, πρέπει να λύσει δύο γρίφους που φαινομενικά δεν συνδέονται μεταξύ τους: μια σειρά από αυτοκτονίες και μια σειρά από δολοφονίες.
Η πρώτη αυτοκτονία είναι ενός ηλικιωμένου πρώην οικοδόμου που έκοψε τις φλέβες του. Ωστόσο, αυτό που αποτελεί αίνιγμα προς επίλυση είναι το γράμμα που άφησε ο αυτόχειρας. Σε αυτό, αφού αναφέρει τις συνέπειες της πανδημίας που έχει πλήξει εργαζομένους και μαγαζάτορες, εύχεται να βρεθούν κάποιοι να ξεσηκωθούν και να παλέψουν, καταλήγοντας στη φράση «Ζήτω το κίνημα της αυτοκτονίας». Ακολουθεί δεύτερη αυτοκτονία και τρίτη με γράμματα των αυτοχείρων που καλούν σε εξέγερση. Τι συμβαίνει; Μήπως πρόκειται για σχέδιο ενός σαλεμένου μυαλού; Ποιος εγκέφαλος κινεί τα νήματα; Κι ύστερα δολοφονείται ένας οδηγός φορτηγού που μεταφέρει εμβόλια – τα καταστρέφουν – και ένας επιδημιολόγος. Στην προκήρυξη των δολοφόνων που υπογράφουν «Οι αγωνιστές του 2021» γίνεται λόγος για την Επανάσταση του 1821 και την προσδοκώμενη επανάσταση του 2021 κατά των εμβολίων και της χρήσης μασκών.
Αυτά σχετικά με το θέμα του μυθιστορήματος. Ωστόσο, ο Πέτρος Μάρκαρης δεν αρκείται στην παράθεση εγκλημάτων και στην εξιχνίασή τους. Αυτό το κάνουν όλοι οι συγγραφείς αστυνομικών. Εκείνο που βλέπουμε στα βιβλία του – και προφανώς έχει συμβάλει στην επιτυχία τους διεθνώς – είναι ο σχολιασμός των κοινωνικών φαινομένων από τον ήρωά του και τα μέλη της οικογένειάς του: τη γυναίκα του, την κόρη του Κατερίνα, δικηγόρο (τα δικαστήρια είναι κλειστά), τον γαμπρό του, Φάνη, γιατρό (τα νοσοκομεία είναι πλημμυρισμένα από ασθενείς με τον ιό). Επιπλέον, δίπλα στον Χαρίτο βάζει τον φίλο του, τον Λάμπρο Ζήση, παλιό αριστερό, ο οποίος συγκρίνει τις προηγούμενες εποχές με τη σημερινή, μιλώντας για αδικίες, λαϊκούς αγώνες, φτωχούς βιοπαλαιστές, φυλακές και εξορίες. Επίσης, ο συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να ψέξει τις συνήθειες των σημερινών νέων, οι οποίοι ενδιαφέρονται μόνο για το Διαδίκτυο και το κινητό τους. Θυμίζουμε πως σε άλλο μυθιστόρημά του αναφέρεται, μάλλον ειρωνικά, στα μαθήματα δημιουργικής γραφής.
