Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου είναι έτοιμο να ξεδιπλωθεί ξανά στην πλήρη του μορφή: Δύο χρόνια μετά την πανδημία, το κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός της χώρας έρχεται να σηματοδοτήσει την επιστροφή στην κανονικότητα, προσφέροντας περισσότερες από εξήντα συνολικά εκδηλώσεις. Θέατρο, όπερα, συναυλίες κλασικής και σύγχρονης μουσικής, χορός, συζητήσεις, αφιερώματα βρίσκουν τη θέση τους στην Επίδαυρο, μεγάλη και μικρή, στο Ηρώδειο και στους χώρους της Πειραιώς 260. Χίλιοι έλληνες καλλιτέχνες και περίπου άλλοι τόσοι από το εξωτερικό, σε συνεργασία με διεθνείς πολιτιστικούς οργανισμούς, θα συναντηθούν για να επαναφέρουν την τέχνη εκεί όπου είναι η θέση της: στο επίκεντρο. Με την καλλιτεχνική διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου στο τιμόνι, επικεφαλής μιας μεγάλης ομάδας, το 67ο Φεστιβάλ σηκώνει αυλαία στις αρχές Ιουνίου και θα ολοκληρωθεί στις 20 Αυγούστου.

Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου

«Το Βήμα» παρουσιάζει σήμερα μια επιλογή από όλα όσα θα δούμε και θα ακούσουμε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου (το πλήρες πρόγραμμα στην επίσημη ιστοσελίδα aefesival.gr).

Στην Πειραιώς 260

Μία από τις μεγάλες στιγμές του εφετινού Φεστιβάλ είναι η παράσταση-αφιέρωμα στα 400 χρόνια από τη γέννηση του Μολιέρου, με την υπογραφή της Comedie Francaise (16-18/6, Χώρος Δ): Το ιστορικό γαλλικό θέατρο θα παρουσιάσει το έργο «Ο Ταρτούφος ή ο Υποκριτής», βασισμένο στο ανέκδοτο κείμενο της απαγορευμένης, πρώτης εκδοχής του, σε σκηνοθεσία του Ιβο Βαν Χόβε (ο ίδιος είχε υπογράψει, πάλι με την Comedie Francaise, την παράσταση «Ηλέκτρα-Ορέστης» που παίχθηκε στην Επίδαυρο το 2019). Επίτιμος προσκεκλημένος θα είναι ο Ζορζ Φορεστιέ (Georges Forestier), ομότιμος καθηγητής Γαλλικής Λογοτεχνίας στη Σορβόννη, ιστορικός του θεάτρου του 17ου αιώνα και συγγραφέας της βιογραφίας του Μολιέρου (Μεγάλο Βραβείο Βιογραφίας της Γαλλικής Ακαδημίας, 2019), ο οποίος και αποκατέστηκε την απαγορευμένη εκδοχή του 1664 μαζί με την Ιζαμπέλ Γκρεγιέ (Isabelle Grellet). Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί στο Auditorium του Γαλλικού Ινστιτούτου (14/6).

Σκηνή απο τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου που θα παρουσιάσει η Comedie Francaise στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών στην Πειραιώς 260, τιμώντας τα 400 χρόνια από τη γέννηση του κορυφαίου γάλλου δραματουργού

Ο Γιάννης Χουβαρδάς σκηνοθετεί (1-7/6, Χώρος Δ) μια φανταστική συνάντηση του Ορσον Γουέλς και της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ με τον κόσμο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ μέσα από την παράσταση «Η άλλη πλευρά της καταιγίδας», δικής του πρωτότυπης σύνθεσης. Ο Γιάννης Βογιατζής είναι επικεφαλής ενός πολυπρόσωπου θιάσου: Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Εκτορας Λυγίζος, Αρης Μπαλής, Ελένη Μπούκλη, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Αντώνης Μυριαγκός, Δημήτρης Παπανικολάου, Δημήτρης Πασσάς, Δημήτρης Πιατάς, Αλκηστις Πουλοπούλου, Χάρης Φραγκούλης.

Με την «Αντιγόνη» πρωταγωνίστρια του κύκλου «Antigonisms» (7/6-12/7) ο ποιητής και μεταφραστής Διονύσης Καψάλης οργανώνει σειρά συζητήσεων, χωρισμένων σε τέσσερις θεματολογικές ενότητες: «Φύλο και Αντίσταση», «Ερμηνείες και Ερμηνεύτριες», «Νόμος και Δίκαιο», «Ποιήσεις και Μεταποιήσεις». Παράλληλα θα παρουσιαστεί η τραγωδία του Σοφοκλή από τον Αλέξανδρο Ραπτοτάσιο (5-7/7, Χώρος Η) με τους Γεράσιμο Σκιαδαρέση και Κίττυ Παϊταζόγλου στους ρόλους του Κρέοντα και της Αντιγόνης, επικεφαλής ενός πολυπρόσωπου θιάσου.

Ο Γιώργος Κουτλής, αυτή η ενδιαφέρουσα νέα θεατρική φωνή, προτείνει το έργο του Μάριους φον Μάγενμπουργκ «Ο σκύλος, η νύχτα και το μαχαίρι» (18-21/7, Χώρος Η), με τους Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Θάνο Λέκκα, Βασίλη Μαγουλιώτη.

Συνεχίζοντας την παράδοση, η Πειραιώς 260 φιλοξενεί ενδιαφέρουσες θεατρικές φωνές από όλον τον κόσμο: Teatro La Re-Sentida, Marco Layera-Navarro – «Oasis de la Impunidad / Οαση ατιμωρησίας» (22-23/6, Χώρος Δ), Christiane Jatahy – «Dusk / Λυκόφως» (27-28/6, Χώρος Η), Caroline Guiela Nguyen – «FRATERNITÉ, Conte fantastique / ΑΔΕΛΦΟΣΥΝΗ, φανταστική ιστορία» (6-7/7, Χώρος Δ), Philippe Quesne – «Farm fatale» (10-11/7, Χώρος Η).

Ο χορός βρίσκει τη θέση του με μια σειρά παραστάσεων και παραγωγών ανάμεσα στις οποίες ξεχωρίζουν: Edouard Hue με την Beaver Dam Company και το «All I need» (1-2/6, Χώρος Η), Ερμίρα Γκόρο και «Thirst» (3-5/6, Χώρος Ε), Martin Zimmermann και «Danse macabre» (21-22/6, Χώρος Η), Ιωάννα Πορτόλου και «Amazing» (15-18/6, Χώρος Ε), Bodhi Project – Patricia Apergi και «Newtopia» (25-26/6, Χώρος Δ), Αντώνης Φωνιαδάκης και «Αξονες» (14-16/6, Χώρος Δ), Lia Rodrigues και «Furia / Μανία» (20-21/7, Χώρος Δ).

Αφιέρωμα στο Ιάννη Ξενάκη για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του και στο έργο του μοντερνιστή δασκάλου του Olivier Messiaen παρουσιάζει η Ενωση Ελλήνων Μουσουργών με τον τίτλο «Reactivate music» (6-7/6, Χώρος Η).

Κύκλος τζαζ στην Πλατεία με τη συμμετοχή πέντε ελληνικών σχημάτων (Αλεξάνδρα Σιετή Quartet – Μάνος Θεοδοσάκης Quartet – Alexandros Affolter Quartet – Melina Paxinos Quartet – Δημήτρης Σεβδαλής Quartet), από τις 30/6 ως τις 20/7.

Τέλος, μια ημερίδα για το «Φεστιβάλ Επιδαύρου, παρελθόν και μέλλον», υπό την επιμέλεια του Διονύση Καψάλη και της Δήμητρας Κονδυλάκη (17/6), θα θέσει στο επίκεντρο τους προβληματισμούς γύρω από τον ίδιο τον θεσμό.

Στο Ηρώδειο

Ο έλληνας βιολονίστας Λεωνίδας Καβάκος θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο με έργα Μπαχ

Πλούσιο το πρόγραμμα στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, που ανοίγει με την Εθνική Λυρική Σκηνή και την όπερα του Βέρντι «Ριγολέτος», σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου και μουσική διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού (2, 5, 8, 11/6). Ξεχωρίζουν:

Ο σερ Τζον Ελιοτ Γκάρντινερ, αρχιμουσικός, ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της Χορωδίας Μοντεβέρντι και των Αγγλων Σολίστ Μπαρόκ, διευθύνει έργα Μπαχ και των προάγγελών του Σιτς και Σάιν (14/6).

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών συνεργάζεται με τον ανερχόμενο γάλλο μαέστρο Λιονέλ Μπρινγκέ αλλά και τον θρυλικό τσελίστα Μίσα Μάισκι – το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα των Αντίοχου Ευαγγελάτου, Αντονίν Ντβόρζακ και Σεργκέι Ραχμάνινοφ (2/7).

Ο κορυφαίος βιολονίστας Λεωνίδας Καβάκος που θα παρουσιάσει κοντσέρτα για βιολί του Μπαχ με έξι έλληνες μουσικούς (6/7).

Αφιερώματα:

Στον Μίκη Θεοδωράκη με τη Μαρία Φαραντούρη, συμπράττει ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος. Την Κρατική Ορχήστρα διευθύνει ο Μίλτος Λογιάδης. Συμμετέχουν η Χορωδία της ΕΡΤ και του Δήμου Αθηναίων (4/7).

Στον Μάνο Χατζιδάκι για τα 80χρονα από την ίδρυση της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών με τα έργα «Το χαμόγελο της Τζοκόντας» και «Ορνιθες», υπό τη μουσική διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού. Ερμηνεύουν: Χριστίνα Πουλίτση, Τάσης Χριστογιαννόπουλος. Συμμετέχουν η Χορωδία της ΕΡΤ, η Μεικτή Χορωδία του Δήμου Αθηναίων και η Παιδική Χορωδία Rosarte (18/7).

Στον Απόστολο Καλδάρα από τον Γιώργο Νταλάρα με τίτλο «Τι να θυμηθώ, τι να ξεχάσω» – με την Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας (18/6).

Συναυλία για τα 40 χρόνια στη μουσική και στο τραγούδι του Νίκου Πορτοκάλογλου με τίτλο «Εφ’ όλης της ύλης». Καλεσμένοι Διονύσης Σαββόπουλος, ΦΑΤΜΕ, Ρένα Μόρφη (8/7).

Και: Τζαζ από τον Jan Garbarek Group με τη συμμετοχή του ίδιου του σαξοφωνίστα και του Trilok Gurtu (22/6). Συναυλία της Πάτι Σμιθ (26/5), του συνθέτη Μαξ Ρίχτερ (29/6), της Νταϊάνα Κραλ (30/6), της Λόρι Αντερσον (10/7).

Στην Επίδαυρο χωρίς Αριστοφάνη…

Στιγμιότυπο από τους «Επιτρέποντες» του Μενάνδρου του Βασίλη Μαυρογεωργίου στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου

Οκτώ παραγωγές, από την 1η Ιουλίου ως τις 20 Αυγούστου, δύο ξένες και έξι ελληνικές, περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα του εφετινού Φεστιβάλ στο αρχαίο θέατρο του Πολυκλείτου, από όπου θα λείπει ο Αριστοφάνης…

Την έναρξη θα κάνει διεθνής συμπαραγωγή με τη Schauspielhaus Bochum και την «Αλκηστη» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του Ολλανδού Johan Simons, ιδρυτή του Theater Hollandia (1-2/7). Ακολουθούν: η «Μήδεια» του Μποστ από το Εθνικό Θέατρο και τον Γιάννη Καλαβριανό με τους Γιώργο Γλάστρα, Θανάση Δήμου, Ανδρη Θεοδότου, Στέλιο Ιακωβίδη, Σύρμω Κεκέ, Μαρία Κοσκινά, Σταύρο Σβήγκο, Γαλήνη Χατζηπασχάλη (8-9/7). Στη συνέχεια σειρά θα πάρει, σε συμπαραγωγή με την Ελευσίνα-Πολιτιστική Πρωτεύουσα, η παράσταση «Πέρσες» του Αισχύλου από τον Δημήτρη Καραντζά σε μετάφραση Παναγιώτη Μουλλά. Παίζουν Ρένη Πιττακή, Χρήστος Λούλης, Γιώργος Γάλλος, Μιχάλης Οικονόμου, Γιάννης Κλίνης, Αλεξία Καλτσίκη, Θεοδώρα Τζήμου κ.ά. (15-16/7).

Η δεύτερη διεθνής συμπαραγωγή αφορά τον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου από το Residenztheater και τον Ulrich Rasche. Κι αυτή η παράσταση όπως κι εκείνη του Simons δίνονται σε παγκόσμια πρώτη στην Επίδαυρο.

Το τελευταία διήμερο του Ιουλίου θα παιχθεί η δεύτερη παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου με τη σοφόκλεια τραγωδία «Αίας» σε σκηνοθεσία του Αργύρη Ξάφη και μετάφραση Νίκου Παναγιωτόπουλου. Παίζουν: Δημήτρης Ημελλος, Δέσποινα Κούρτη, Γιάννης Νταλιάνης, Εύη Σαουλίδου, Στάθης Σταμουλακάτος, Χρίστος Στυλιανού, Νίκος Χατζόπουλος (29-30/7). Ο Τσέζαρις Γκραουζίνις υπογράφει την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή (ενταγμένη στο κύκλο ANTIGONISMS του εφετινού Φεστιβάλ). Παίζουν: Ελλη Τρίγγου, Βασίλης Μπισμπίκης, Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Γιώργος Παπαγεωργίου, Δανάη Μιχαλάκη, Χρήστος Σαπουντζής, Κώστας Κορωναίος, Στρατής Χατζησταματίου κ.ά. (5-6/8). Το διήμερο 12-13 Αυγούστου η «Ελένη» του Ευριπίδη και του ΚΘΒΕ θα βρεθεί στην Επίδαυρο για μια συνάντηση που αναβλήθηκε πέρυσι λόγω πυρκαγιών. Η σκηνοθεσία είναι του Βασίλη Παπαβασιλείου και η μετάφραση του Παντελή Μπουκάλα. Στην ευφρόσυνη παράσταση παίζουν: Εμιλυ Κολιανδρή, Θέμης Πάνου, Αγορίτσα Οικονόμου, Γιώργος Καύκας, Εφη Σταμούλη, Δημήτρης Κολοβός, Αγγελος Μπούρας κ.ά. Τέλος τα εφετινά Επιδαύρια θα κλείσουν με την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη και μετάφραση Παναγιώτας Πανταζή. Παίζουν: Χριστίνα Χειλά Φαμέλη, Ιωάννα Παππά, Γιώργος Χρυσοστόμου, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Παντελής Δεντάκης κ.ά. (19-20/8).

…και στη Μικρή με μουσική και θέατρο

Ο Johan Simons ανοίγει τα εφετινά Επιδαύρια την 1η Ιουλίου με την «Αλκηστη» του Ευριπίδη σε συμπαραγωγή με τη Schauspielhaus Bochum

Το μουσικό σχήμα ΤΑΚΙΜ με την Ελένη Βιτάλη, τον Κώστα Τριανταφυλλίδη και τη Σοφία Παπάζογλου παρουσιάζουν (2/7) το «Περιπλανώμενο»: Μια μουσική παράσταση με δεξιοτέχνες της ελληνικής δημοτικής παράδοσης σε μια περιπλάνηση στις μουσικές της Ελλάδας, από τον διονυσιασμό των πανηγυριών μέχρι τις πιο ήσυχες γιορτές μας.

Τη σκυτάλη θα παραλάβει ο Νίκος Κυπουργός με τα «Τα Κυπο-Θεατρικά» (9/7), αφιερωμένη στο έργο του μουσικού – από το αρχαίο δράμα ως το μιούζικαλ.

Ο κύκλος «Conteporary Ancients» επιστρέφει με τρεις νέες συμπράξεις αρχαίου μύθου και σύγχρονης γαφής: Η Εφη Θεοδώρου σκηνοθετεί τις «Ρίζες από βαμβάκι» της Κάλλιας Παπαδάκη, έργο εμπνευσμένο από τον «Αίαντα» του Σοφοκλή (15-16/7).

Ακολουθεί ο Σύλλας Τζουμέρκας με τον «Φάκελο Βάνκαου» του Ηλία Μαγκλίνη, εμπνευσμένο από την «Αλκηστη» του Ευριπίδη (5-6/8) και ο Χρήστος Χωμενίδης με το εμπνευσμένο από τον «Ιωνα» του Ευριπίδη έργο «Γίνεται δέντρο το πουλί;».

Και τα τρία αυτά έργα συνοδεύονται από έκδοση του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου με τη Νεφέλη, μια πρωτοβουλία της Κατερίνας Ευαγγελάτου σε επιμέλεια Δήμητρας Κονδυλάκη.

Το πρόγραμμα στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου ολοκληρώνει ο Βασίλης Μαυρογεωργίου που απέδωσε, διασκεύασε και σκηνοθετεί τους «Επιτρέποντες» του Μενάνδρου (22-23/7) και ο Ευριπίδης Λασκαρίδης με την ομάδα Osmosis που παρουσιάζει την «Τουρνέ» (29-30/7).