Έτσι χαρακτηρίζεται στην ψυχιατρική η διαταραχή που απορρέει από το πεδίο της μάχης. Ο επιζήσας, ακόμη και εάν δεν είχε τραυματιστεί, εκδηλώνει συμπτώματα νευρασθενικού ή υστερικού τύπου.
Ο Φρόιντ στο «Ψυχανάλυση των νευρώσεων πολέμου» δεν διακρίνει απλώς την άμυνα του «εγώ» απέναντι σε ένα κίνδυνο που το απειλεί απ’ έξω, αλλά και ένα κίνδυνο που προέρχεται από μέσα, «μια πτυχή του ιδίου του εγώ».
Γιατί λοιπόν να μην δεχθώ ότι σήμερα η «νεύρωση οβίδας» προέρχεται και από τον καταιγισμό των «οβίδων» που σκάνε καθημερινά στο σαλόνι μας; Μήπως και αυτές δεν αναπτύσσονται στο καθεστώς μιας «νεύρωσης μεταβίβασης»;
Δεν θεωρούν την ζωτική μας ενέργεια- την λιβιδώ, όπως θα έλεγε ο Φρόιντ- εξίσου εχθρό;
Αυτήν τραυματίζουν καθιστώντας μας ανορεξικά πλάσματα. Συρρικνώνοντάς μας στα ασήμαντα των αντικειμένων και των διαφημίσεων, αδρανοποιώντας μας, εκεί, κολλημένους στο «θέαμα» του πόνου των άλλων -διότι τελικά «όλοι μαζί δεν μπορέσαμε τίποτα».
Μετατρέψαμε τους εαυτούς μας σε «νευρωτικούς της πληροφόρησης», όταν μαθαίνουμε από τέως ναυάρχους και από την Μάρα Ζαχαρέα για τις πραγματικές οβίδες.
Λένε ότι σε περίπτωση συμφωνίας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, θα υπάρξει ένα είδος «αποστράτευσης». «Πολιτιστική αποστράτευση» όμως δεν θα υπάρξει. Είναι αργά.
Παρεμπιπτόντως -στα καθ’ ημάς- διάβαζα πως «η ακρίβεια τρώει την αυτοδυναμία του Μητσοτάκη». Όχι, ο πόλεμος την τρώει -κι όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και στα διεθνή χρηματιστήρια, στις αγορές, τις βιομηχανίες όπλων, στην ίδια τη διχασμένη Ευρώπη του Νότου και του Βορρά.
Ο πόλεμος, «ψυχαμοιβός» – επιμένει στην «Κίχλη» ο Γιώργος Σεφέρης, ενώ «ανελίσσονται ραγδαίως τα γεγονότα.» Τόσο πολύ, ώστε να μη μπορέσουμε να τα παρακολουθήσουμε, ώσπου να μας «πάρουν» μαζί με τα «σπίτια» μας, και τα μυαλά μας.
Απαιτητική όσο και τελετουργική η εικόνα του πολέμου στην τηλεόραση, με προετοιμάζει φοβούμαι για την άνοια. Αλλά αυτή είναι θέμα της νευρολογίας και όχι της ψυχιατρικής.
