Αντικειμενικός σκοπός παραμένει η διεξαγωγή εκλογών στην Λιβύη οι οποίες θα αποτελέσουν «κλειδί» για πολλά από τα προβλήματα που ταλανίζουν την χώρα, δήλωσε ο Ρίτσαρντ Νόρλαντ. Ο ειδικός απεσταλμένος και πρέσβης των ΗΠΑ στην βορειοαφρικανική χώρα βρέθηκε χθες στην Ελλάδα κατόπιν πρόσκλησης του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, και στο περιθώριο της επίσκεψης του ενημέρωσε μια ολιγομελή ομάδα δημοσιογράφων -στην οποία μετείχε και «Το Βήμα»- για τις εξελίξεις στο λιβυκό.
«Ο στόχος μας είναι να βάλουμε ξανά το εγχείρημα των εκλογών στις ράγες. Αυτό ακούγεται ιδεαλιστικό, φιλόδοξο και αισιόδοξο» σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι προς ώρας δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία για τις κάλπες. «Δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εκλογών αυτή τη στιγμή. Δεν θέλουμε να ορίσουμε μια ημερομηνία η οποία θα χαθεί, κάτι που θα αφαιρέσει αξιοπιστία από το εκλογικό εγχείρημα».
Σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο, η αντιπαράθεση μεταξύ των δύο Λίβυων πρωθυπουργών, Αμπουλχαμίτ Ντμπεϊμπά και Φατχί Μπασάγκα, «έχει απομακρύνει την εστίαση από τις εκλογές». Όπως ξεκαθάρισε, δε, το μήνυμα του ίδιου και στις δύο πλευρές ήταν σαφές. «Να λύσουν τη διαφορά και να βρουν τρόπο να δουλέψουν μαζί έτσι ώστε η εστίαση να επανέλθει στις εκλογές. Ξέρουμε τον κ. Μπασάγκα, ξέρουμε και τον κ. Ντμπεϊμπά. Το πραγματικό ερώτημα, στα μάτια του λιβυκού λαού, είναι ποιος ηγέτης μπορεί να οδηγήσει γρηγορότερα την χώρα σε εκλογές».
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρέσβης υπογράμμισε τον κίνδυνο η αντιπαράθεση μεταξύ των δύο λιβυκών κυβερνήσεων -σε συνδυασμό με τη διασπορά όπλων αλλά και την ύπαρξη ένοπλων πολιτοφυλακών- να προκαλέσει κλιμάκωση «εάν υπάρξει σύγκρουση».
«Οι Λίβυοι» σημείωσε, «θέλουν να επανακτήσουν την κυριαρχία τους και επιθυμούν μια δυνατή και εκλεγμένη κυβέρνηση η οποία θα μπορεί να διευθετήσει πολιτικά, οικονομικά και θέματα ασφάλειας. Είναι εμφανής η πίεση των πολιτών στους πολιτικούς για να αποκαταστήσουν το momentum της εκλογικής διαδικασίας».
Ξένα δυνάμεις
Για τις δυνάμεις ξένων μισθοφόρων και μαχητών (Τούρκοι, Σύριοι, Ρώσοι κλπ) που συνεχίζουν βρίσκονται επί λιβυκού εδάφους, υποστήριξε ότι ο μόνος τρόπος για να αποχωρήσουν είναι η ανάδειξη μιας «ισχυρής, εκλεγμένης και κυρίαρχης κυβέρνησης». «Η ξένη στρατιωτική παρουσία δεν είναι απαραίτητα εμπόδιο για τις εκλογές. Δεν υπάρχει ένδειξη ότι πρόκειται να ανακατευτούν στις εκλογές» εξήγησε ο Νόρλαντ, διευκρινίζοντας ότι θα ήταν καλύτερο να είχαν αποχωρήσει «όταν έπρεπε». Δηλαδή τρεις μήνες μετά την κατάπαυση πυρός που συμφωνήθηκε τον Οκτώβριο του 2020. «Κατά την γνώμη μας, οι περισσότερες από τις προϋποθέσεις που χρειάζοται για να γίνουν οι εκλογές υπάρχουν».
Ρωσία
Αποσταθεροποιητικό χαρακτήρισε τον ρόλο της Μόσχας στην Λιβύη ο αμερικανός πρέσβης, κάνοντας λόγο ότι μέσω της μισθοφορικής παραστρατιωτικής ομάδας Wagner «προσπάθησε να παίξει ρόλο στο πολιτικό εγχείρημα στηρίζοντας την πιο αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, τον Σαίφ αλ Ισλάμ Καντάφι που ήταν ίσως ο μεγαλύτερος παράγοντας της αναβολής των εκλογών» του περασμένου Δεκεμβρίου.
Τουρκία
Λίγη ώρα μετά την ενημέρωση των Ελλήνων δημοσιογράφων, ο κ. Νόρλαντ αναχώρησε για την Άγκυρα. Η Τουρκία, όπως αναμενόταν, ήταν μέρος της συζήτησης. «Όταν η Λιβύη θα έχει σταθερή και κυρίαρχη κυβέρνηση, θα θέλει κανονικές σχέσεις με όλους τους γείτονες, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας. Δεν νομίζω ότι θέλουν μεγάλες παρουσίες ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στην χώρα τους οι Λίβυοι» ανέφερε.
Καύσιμα
Ο Αμερικανός πρέσβης επισήμανε το «ιδιαίτερο ενδιαφέρον» για τος φυσικούς πόρους της Λιβύης, στη σκιά και του ρωσο-ουκρανικού πολέμου. «Το λιβυκό πετρέλαιο είναι περισσότερο πολύτιμο εξαιτίας του διεθνούς πλαισίου και αυτές οι πηγές πρέπει να παραμείνουν διαθέσιμες».
Τέλος, τόνισε ότι λόγω της δολοφονίας τεσσάρων Αμερικανών διπλωματών προ δεκαετίας χρόνια, η επαναλειτουργία της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Τρίπολη -που τώρα εδρεύει στην Τύνιδα- θα είναι «προσεκτική» και «βήμα – βήμα».
