Ερευνητές του Παιδιατρικού Κέντρου Johns Hopkins ανακάλυψαν ότι μια φυτική χημική ουσία η οποία εντοπίζεται σε αφθονία στο μπρόκολο και σε άλλα σταυρανθή λαχανικά μπορεί να αποτελέσει ένα νέο ισχυρό «όπλο» ενάντια στον SARS-CoV-2 και άλλους κορωνοϊούς που προκαλούν κοινό κρυολόγημα.
«Φρένο» στον πολλαπλασιασμό του SARS–CoV-2
Συγκεκριμένα, όπως ανέφεραν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Communications Biology» του Ομίλου Νature, το φυτοχημικό σουλφοραφάνη, το οποίο έχει ήδη αποδειχθεί ότι διαθέτει αντικαρκινικές ιδιότητες, μπορεί να αναστείλει τον πολλαπλασιασμό του SARS-CoV-2, του πανδημικού κορωνοϊού που προκαλεί την COVID-19, όσο και ενός δεύτερου ανθρώπινου κορωνοϊού, τόσο σε κύτταρα στο εργαστήριο όσο και σε ποντίκια.
Προειδοποιήσεις προς τον πληθυσμό
Πάντως, παρότι τα ευρήματα είναι άκρως ενθαρρυντικά, οι ερευνητές προειδοποιούν τον πληθυσμό να μην βιαστεί να αναζητήσει συμπληρώματα σουλφοραφάνης, καθώς, όπως σημειώνουν, απαιτούνται μελέτες του φυτοχημικού σε ανθρώπους προκειμένου να αποδειχθούν οι αντι-ιικές ιδιότητές του στον ανθρώπινο οργανισμό. Οι επιστήμονες πίσω από τη μελέτη υπογραμμίζουν επίσης ότι υπάρχει έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου που να καλύπτει τέτοιου είδους συμπληρώματα, γεγονός που μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.
«Πολυσχιδής» προστατευτική δράση
Η πρόδρομη ουσία του φυτοχημικού σουλφοραφάνη η οποία ονομάζεται γλυκοραφανίνη εντοπίζεται σε αφθονία σε λαχανικά όπως το μπρόκολο, το λάχανο, το κέιλ και τα λαχανάκια Βρυξελλών. Πριν από δεκαετίες ομάδα του Johns Hopkins είχε χαρακτηρίσει τη σουλφοραφάνη ως χημειοπροστατευτικό παράγοντα ενώ προηγούμενες μελέτες διαφορετικών ομάδων – συμπεριλαμβανομένων μελετών ερευνητών του Johns Hopkins – έχουν δείξει ότι η σουλφοραφάνη διαθέτει αντικαρκινικές και προληπτικές σε ό,τι αφορά τις λοιμώξεις ιδιότητες παρεμβαίνοντας σε ορισμένες κυτταρικές διεργασίες.
Αυτή η «πολυσχιδής» προστατευτική δράση της σουλφοραφάνης οδήγησε τους ερευνητές να τη δοκιμάσουν και ενάντια στην COVID-19, όπως εξήγησε η Λόρι Τζόουνς-Μπράντο, επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης.
Αποτελεσματική ενάντια σε Δέλτα και Ομικρον
Αρχικώς η ερευνητική ομάδα εξέθεσε κύτταρα σε σουλφοραφάνη επί περίπου δύο ώρες προτού τα μολύνει με τον SARS-CoV-2 καθώς και τον κορωνοϊό HCoV-OC43 που προκαλεί κοινό κρυολόγημα. Οπως προέκυψε, μικρές συγκεντρώσεις της ουσίας (της τάξεως των 2,4-31 μΜ – micromole) μείωσαν κατά 50% τον πολλαπλασιασμό έξι στελεχών του SARS-CoV-2, συμπεριλαμβανομένων των παραλλαγών Δέλτα και Ομικρον, όπως και του κορωνοϊού HCoV-OC43. Παρόμοια αποτελέσματα εξήχθησαν και όταν τα κύτταρα μολύνθηκαν αρχικώς με τους ιούς και εκτέθηκαν στη συνέχεια στην ουσία – αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η σουλφοραφάνη μπορεί να δράσει και θεραπευτικά μετά την εγκατάσταση της λοίμωξης.
Συνεργιστική δράση με τη ρεμδεσιβίρη
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης την επίδραση του συνδυασμού της σουλφοραφάνης με το αντι-ιικό φάρμακο ρεμδεσιβίρη το οποίο χορηγείται σε νοσηλευόμενους ασθενείς με COVID-19. Με βάση τα ευρήματα, οι δύο ουσίες δρούσαν συνεργιστικά και σε ορισμένες αναλογίες μείωναν το ιικό φορτίο κατά 50% σε κύτταρα που είχαν μολυνθεί με HCoV-OC43 ή SARS-CoV-2. Συγκεκριμένα, όταν συνδυάζονταν χαμηλότερες δόσεις της σουλφοραφάνης (για παράδειγμα 1,6-3,2 μΜ) και της ρεμδεσιβίρης (π.χ. 0,5-3,2 μΜ), τα αποτελέσματα ενάντια στους δύο ιούς ήταν καλύτερα από ό,τι αν η κάθε ουσία χρησιμοποιείτο ξεχωριστά.
Επιτυχημένα πειράματα σε ζώα
Στη συνέχεια οι επιστήμονες διεξήγαγαν πειράματα σε μοντέλα ποντικού που είχαν μολυνθεί με SARS-CoV-2. Οπως είδαν, η χορήγηση 30 milligrams σουλφοραφάνης ανά κιλό σωματικού βάρους των πειραματοζώων πριν από τη μόλυνσή τους με τον ιό μείωνε σημαντικά την απώλεια σωματικού βάρους η οποία συνδέεται με τη λοίμωξη (μείωση βάρους κατά μόνο 7,5%). Επιπροσθέτως η προληπτική «φυτική» θεραπεία οδήγησε σε μια στατιστικώς σημαντική μείωση τόσο του ιικού φορτίου στους πνεύμονες (μείωση κατά 17%) όσο και στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα (μείωση κατά 9%) αλλά και σε μείωση των βλαβών στους πνεύμονες (κατά 29%) σε σύγκριση με τα πειραματόζωα που δεν έλαβαν σουλφοραφάνη. Η ουσία φάνηκε επίσης να μειώνει τη φλεγμονή των πνευμόνων προστατεύοντας τα κύτταρα από την υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος η οποία φαίνεται ότι αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες που οδηγούν πολλούς ασθενείς με COVID-19 σε κακή έκβαση.
Σημαντική αντι-ιική δράση και έλεγχος της ανοσολογικής απόκρισης
«Αυτό που ανακαλύψαμε ήταν ότι η σουλφοραφάνη έχει σημαντική αντι-ική δράση ενάντια στον HCoV–OC43 και τον SARS–CoV-2 βοηθώντας παράλληλα στον έλεγχο της ανοσολογικής αντίδρασης» ανέφερε ο Αλβάρο Ορντόνεζ, πρώτος συγγραφέας της μελέτης, επίκουρος καθηγητής Παιδιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και προσέθεσε ότι «αυτή η ‘πολυλειτουργική’ δραστηριότητα καθιστά την ουσία άκρως ενδιαφέρουσα ενάντια σε αυτές τις δύο ιογενείς λοιμώξεις καθώς και ενάντια σε λοιμώξεις που προκαλούνται από άλλους ανθρώπινους κορωνοϊούς».
Προς μελέτες σε ανθρώπους
Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει τώρα να διεξαγάγει μελέτες σε ανθρώπους προκειμένου να δει αν η σουλφοραφάνη μπορεί να είναι αποτελεσματική στην πρόληψη και στη θεραπεία αυτών των λοιμώξεων.
Πιο οικονομική, ασφαλής και εμπορικά διαθέσιμη υποψήφια θεραπεία
Κλείνοντας η δρ Τζόουνς-Μπράντο τόνισε πως «παρά την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών για την COVID-19 που μπορεί να έχουν παρενέργειες, εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη αποτελεσματικών αντι-ιικών παραγόντων οι οποίοι θα προλαμβάνουν και θα θεραπεύουν την COVID, ιδίως υπό το πρίσμα των νέων παραλλαγών του SARS–CoV-2 που αναδύονται στον πληθυσμό. Η σουλφοραφάνη μπορεί να αποτελέσει μια τέτοια υποσχόμενη θεραπεία η οποία είναι πιο οικονομική, ασφαλής και ήδη εμπορικά διαθέσιμη».
