Η αύξηση των μισθών – μετά τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων – αποτελεί το άλλο σκέλος των κυβερνητικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Η επικείμενη δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία «θα είναι πολύ μεγαλύτερη του 2%», όπως έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, εντάσσεται στο γενικότερο κυβερνητικό σχέδιο ανάσχεσης των συνεπειών της ακρίβειας και ενίσχυσης του εργατικού εισοδήματος.
«Οι μισθοί στη χώρα μας είναι, δυστυχώς, ακόμα χαμηλοί» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης στο μήνυμά του, προσθέτοντας ότι «η ακρίβεια ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα».
Η κατεύθυνση
Η διαπίστωση αυτή έγινε έναν μόλις μήνα πριν τη 15η Απριλίου, ημερομηνία κατά την οποία η κυβέρνηση θα ανακοινώσει το ποσοστό αύξησης του κατώτατου μισθού, ο οποίος θα ισχύσει από την 1η Μαΐου.
Ταυτοχρόνως, η κυβερνητική κατεύθυνση για αυξήσεις των αμοιβών εκφράζεται από το σύνολο των παραγόντων του Μεγάρου Μαξίμου και έχει ως αποδέκτες τον επιχειρηματικό κόσμο και τις επιχειρήσεις.
Χαρακτηριστική είναι η προτροπή του επικεφαλής του οικονομικού γραφείου, συμβούλου του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Πατέλη, ο οποίος ζήτησε από τις επιχειρήσεις «να αυξήσουν τους μισθούς», απαντώντας στις ανησυχίες του επιχειρηματικού κόσμου ότι δεν βρίσκουν προσωπικό. Τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχουν περιέλθει οι εργαζόμενοι περιγράφει το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ σε έκθεσή του, στην οποία επισημαίνει ότι το 46% των αμειβομένων με τον κατώτατο μισθό ζουν σε συνθήκες στέρησης, ενώ υπολογίζει την απώλεια της αγοραστικής δύναμης, λόγω της αύξησης του τιμαρίθμου τον Ιανουάριο του 2022, σε 12%-14%.
2%+6% στον κατώτατο
Προς συνολική αύξηση του κατώτατου μισθού 2% + 6% και νέο μισθό άνω των 700 ευρώ οδηγούμαστε, σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο
για τη δεύτερη αναπροσαρμογή των κατώτατων αμοιβών, εντός του 2022. Ο Πρωθυπουργός περιέγραψε πρόσφατα τη νέα αύξηση ως «πολύ μεγαλύτερη του 2%», ενώ έθεσε το εξής ανώτατο όριο: «Θα πάμε τόσο όσο αντέχουν οι δυνατότητες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων». Ηδη, η διαδικασία διαμόρφωσης του νέου κατώτατου μισθού βρίσκεται σε εξέλιξη και η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωσή της έχει ορισθεί για τη 15η Απριλίου.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ο νέος κατώτατος μισθός θα ξεπεράσει τα 700 ευρώ καθώς η νέα αύξηση – μετά το 2% – η οποία θα ισχύσει από τον Μάιο αναμένεται να φθάσει και ίσως να ξεπεράσει το 6%. Το επικρατέστερο σενάριο είναι επιπλέον αύξηση 6% (πέραν του 2% που ίσχυσε από την 1.1.2022) και διαμόρφωση του κατώτατου στα 703 ευρώ από τα 663 ευρώ. Σύμφωνα με το σενάριο, η αύξηση για το 2022 – αθροιστικά – θα «κινείται» κοντά στην περιοχή της αύξησης του ΑΕΠ, που προσδιορίσθηκε στο 8,3%. Αύξηση από 2,7% έως 3,4%
Τι προτείνει η ΤτΕ
Από την πλευρά τους οι οργανώσεις που παίρνουν μέρος στη διαδικασία εκφράζουν διαφορετικές απόψεις γύρω από το ύψος της αύξησης, γεγονός που καταδεικνύει τη σύνθετη φύση του εγχειρήματος.
Η Τράπεζα της Ελλάδος διατυπώνει την πλέον συγκρατημένη πρόταση με επιπλέον αυξήσεις από 2,7% έως 3,4%, επικαλούμενη την «αυξημένη αβεβαιότητα λόγω των διεθνών τιμών της ενέργειας, την αύξηση του πληθωρισμού και την πολεμική κρίση στην Ουκρανία».
Το ΚΕΠΕ τονίζει ότι η αύξηση δεν θα πρέπει να είναι υπερβολικά μεγάλη, καθώς κάτι τέτοιο θα επιβαρύνει περισσότερο τις μικρές επιχειρήσεις, όπως και τις επιχειρήσεις συγκεκριμένων κλάδων.
Αναγκαίο μέτρο
Η αύξηση να είναι ήπια και να προσαρμοστεί στη λογική της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, αποτελεί τη θέση του ΙΟΒΕ (ΣΕΒ), ενώ το ΙΝΣΕΤΕ (επιχειρήσεις τουρισμού) εκτιμά ότι οι συνθήκες δικαιολογούν μια επιπρόσθετη αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 3,0% έως 4,0% το 2022 (συνολικά 5,0% έως 6,0%).
Το ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ αναφέρει πως μια αύξηση του κατώτατου μισθού στα επίπεδα του πληθωρισμού είναι αναγκαία ως μέτρο καταπολέμησης της φτώχειας, ενώ και το Ινστιτούτο των εμπόρων (ΕΣΕΕ) προτείνει αύξηση στα όρια του πληθωρισμού.
Το Εθνικό Ινστιτούτο (ΕΙΕΑΔ) πιστεύει ότι η ενδεδειγμένη προσαρμογή του κατώτατου μισθού για το 2022 είναι κατά 7% ή κατά 46,4 ευρώ, φθάνοντας στα 709,4 ευρώ.
Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ προτείνει την «επαναφορά της διαδικασίας καθορισμού του κατώτατου μισθού στον θεσμό της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας», αφού προηγηθεί η επιστροφή του στα 751 ευρώ ανά μήνα. «Ως ελάχιστο» η ΓΣΕΕ ζητεί την τήρηση της προεκλογικής κυβερνητικής δέσμευσης για αύξηση του κατώτατου μισθού διπλάσια της αύξησης του ΑΕΠ.