Ο κόσμος βαδίζει «με τα μάτια κλειστά προς την κλιματική καταστροφή» προειδοποίησε την Δευτέρα ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, εκφράζοντας την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι, παρά την επιδείνωση της κατάστασης, οι εκπομπές των μεγάλων οικονομιών αυξάνονται αντί να μειώνονται.
Ο στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού να συγκρατηθεί στον 1,5 βαθμό Κελσίου η άνοδος της θερμοκρασίας μέχρι τα τέλη του αιώνα «βρίσκεται στην εντατική» δήλωσε ο Γκουτέρες σε διάσκεψη για τη βιώσιμη ανάπτυξη που διοργανώνει το περιοδικό The Economist στο Λονδίνο.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι εκπομπές άνθρακα θα πρέπει να μειωθούν κατά 45% μέχρι το 2030 ώστε να υπάρχει ελπίδα για επίτευξη του στόχου Όμως οι εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται και η θερμοκρασία έχει ανέβει κατά μέσο όρο περίπου 1,1 βαθμό σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, με αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζονται οι καύσωνες, η ξηρασία, οι καταιγίδες και οι καταστροφικές πλημμύρες.
«Το πρόβλημα επιδεινώνεται» δήλωσε ο Γκουτέρες σε βιντεοσκοπημένο βίντεο, υπενθυμίζοντας πως το 2020 οι κλιματικές καταστροφές «είχαν ήδη εκδιώξει από τα σπίτια τους 30 εκατ. ανθρώπους — τριπλάσιο αριθμό συγκριτικά με τους εκτοπισμένους λόγω συγκρούσεων».
«Βαδίζουμε με τα μάτια κλειστά προς την κλιματική καταστροφή» και «αν συνεχίσουμε έτσι, μπορεί να πούμε αντίο στον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου. Ο στόχος των 2 βαθμών Κελσίου θα μπορούσε επίσης να είναι ανέφικτος».
Όμως, ακόμη κι αν οι χώρες τιμήσουν τις υποχρεώσεις που έχουν παρουσιάσει ως τώρα για την κλιματική αλλαγή, οι εκπομπές αναμένεται να αυξηθούν κατά 14% μέχρι από το τέλος της δεκαετίας, οδηγώντας σε «καταστροφική» άνοδο 2,7 βαθμών Κελσίου, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) του ΟΗΕ.
Επικρίνοντας την «αφελή αισιοδοξία» τέλος της COP26 στη Γλασκώβη το περασμένο φθινόπωρο, ο επικεφαλής του ΟΗΕ χαρακτήρισε «τρέλα» την επίμονη εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
«Ο εθισμός στα ορυκτά καύσιμα μας οδηγεί προς μια συλλογική καταστροφή», είπε, μερικές ώρες πριν από την έναρξη συνόδου για την επικύρωση μιας ιστορικής έκθεσης της IPCC για τα σενάρια που θα μπορούσαν να περιορίσουν την υπερθέρμανση.
Η έκθεση αναμένεται να καταλήξει στο συμπέρασμα πως οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα φθάσουν σε κορύφωση σε μερικά χρόνια αν εφαρμοστούν οι δεσμεύσεις που τέθηκαν στο Παρίσι.
Επιδείνωση λόγω Ουκρανίας
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πρόσθεσε ο Γκουτέρες, μπορεί να εκτροχιάσει ακόμη περισσότερο τη δράση για το κλίμα, καθώς πολλές χώρες αποδύονται σε μια ξέφρενη αναζήτηση νέου εφοδιασμού σε αέριο και πετρέλαιο προκειμένου να αντικαταστήσουν τις ρωσικές εισαγωγές, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την εξάρτησή τους από τα ορυκτά καύσιμα.
Πέρυσι, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΑΙΕ) δημοσιοποίησε έκθεση που έδειχνε πως μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου είναι ασύμβατη με κάθε νέα εκμετάλλευση πετρελαίου ή αερίου ή κάθε νέο θερμοηλεκτρικό σταθμό άνθρακα.
Ερχόμενος σε ρήξη με τη συνήθη πρακτική να μην κατονομάζεται ιδιαίτερα μια χώρα, ο Γκουτέρες κατηγόρησε την Αυστραλία και μια «χούφτα απείθαρχων» κρατών που δεν υπέβαλαν επαρκή σχέδια για μείωση των εκπομπών.
Η Κίνα και η Ινδία, που εξαρτώνται πολύ από τον άνθρακα, αρνήθηκαν να προσχωρήσουν πλήρως στον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου και να ορίσουν πιο φιλόδοξους στόχους για μείωση των εκπομπών βραχυπρόθεσμα.
«Το καλό νέο», είπε, «είναι πως όλες οι κυβερνήσεις της Ομάδας των 20 (G20) — περιλαμβανομένης της Κίνας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας δέχθηκαν να μην χρηματοδοτούν πλέον τον λιθάνθρακα στο εξωτερικό».
«Πρέπει τώρα επειγόντως να κάνουν το ίδιο και στο εσωτερικό» είπε ο Αντόνιο Γκουτέρες.
Οι πλούσιες χώρες πρέπει να παράσχουν τη χρηματοδότηση, την τεχνολογία και την τεχνογνωσία προκειμένου να βοηθήσουν τις αναδυόμενες οικονομίες να περιορίσουν τον λιθάνθρακα στα ενεργειακά χαρτοφυλάκιά τους, πρόσθεσε, αναφέροντας ως παράδειγμα την καινοτόμα συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη Νότια Αφρική κατά την COP26 στη Γλασκώβη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / AFP
