Με δραματικούς τόνους περιγράφει την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η οικονομία με τον πόλεμο στην Ουκρανία και το «ντόμινο» που προκαλεί σε όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες η ενεργειακή κρίση και το εμπάργκο που επιβλήθηκε στις συναλλαγές με τη Ρωσία ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.
Κρίσιμη στιγμή
Μετά τη δύσκολη και συνάμα κρίσιμη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη όπου σήμανε συναγερμός για την πληθωριστική έκρηξη, ο κ. Στουρνάρας μιλώντας προς «Το Βήμα» περιέγραψε με μελανά χρώματα αυτό που συμβαίνει στην ευρωπαϊκή οικονομία: «Ζούμε σε απόλυτη αβεβαιότητα. Κανείς δεν γνωρίζει πότε θα τελειώσει αυτή η κρίση για να εκτιμήσουμε τις επιπτώσεις».
Ο ίδιος θεωρεί ότι η προχθεσινή συνεδρίαση των διοικητών των κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης ήταν η πιο κρίσιμη στιγμή για την ΕΚΤ και όλοι βρέθηκαν σε μια κατάσταση που μπορεί να περιγραφεί μόνο με την ελληνική ρήση ο «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα».
Προειδοποίηση
Και είναι γεγονός ότι στον βαθμό που ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε πάνω από 5% στην ευρωζώνη και στο 7,2% τον Φεβρουάριο στην Ελλάδα, κινητοποιεί τους «ιέρακες» της κεντρικής τράπεζας στην επιλογή της αύξησης των επιτοκίων του ευρώ. Είναι ευτύχημα που επικράτησαν πιο ψύχραιμες απόψεις και άλλες επιλογές, πλην της αύξησης των επιτοκίων στην παρούσα φάση – καθώς όλοι γνωρίζουν ότι μια τέτοια η απόφαση θα αποτελούσε ένα ακόμη εμπόδιο στην ανάκαμψη της ευρωοικονομίας που επλήγη από τον πόλεμο την ώρα που προσπαθούσε να ορθοποδήσει από την πανδημική κρίση.
Ο κ. Στουρνάρας, εκ της θέσεώς του, είχε την υποχρέωση και την ευκαιρία να ενημερώσει λίγες μέρες νωρίτερα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για τις εξελίξεις και τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, και στη συνέχεια προειδοποίησε δημόσια ότι και η ελληνική οικονομία εισέρχεται σε έναν νέο κύκλο με χαμηλότερη ανάπτυξη και υψηλό πληθωρισμό.
Την Πέμπτη ανακοινώθηκε και επίσημα από την ΕΛΣΤΑΤ το άλμα του δείκτη τιμών καταναλωτή στο 7,2% και τα στοιχεία που προκάλεσαν το πληθωριστικό αυτό σοκ, που είναι η αύξηση τιμών 78,5% στο φυσικό αέριο, 71% στον ηλεκτρισμό, 41,5% στο πετρέλαιο θέρμανσης σε έναν χρόνο (Φεβρουάριος 2022 – Φεβρουάριος 2021). Ακολουθούν με μικρότερες αλλά διψήφιες αυξήσεις τα τρόφιμα (16,8% στα έλαια και 15,2% στα λαχανικά, 14,4% στα κρέατα).
Ανατροπή
Ο κεντρικός τραπεζίτης λίγο προτού αναχωρήσει για τη Φρανκφούρτη σε ομιλία του τόνισε ότι «η ουκρανική κρίση οδηγεί την Ευρώπη σε στασιμοπληθωρισμό», υπογραμμίζοντας τις επιπτώσεις για τα νοικοκυριά, που όπως φάνηκε και από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις θεωρούν, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, την ακρίβεια το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα (υψηλότερα ακόμη και από την πανδημία και τον ίδιο τον πόλεμο).
Χαρακτηριστικά σημείωσε: «Η συνέχιση των πληθωριστικών πιέσεων στις τιμές εισαγομένων θα μπορούσε να περιορίσει την ιδιωτική κατανάλωση και τη δυναμική της ανάπτυξης. Για τα νοικοκυριά ο πληθωρισμός είναι διπλά αρνητικός, διότι μειώνει το πραγματικό τους εισόδημα αλλά και τις πραγματικές αποδόσεις των καταθέσεών τους».
Οι εξελίξεις αυτές, δυστυχώς, ανέτρεψαν το «μομέντουμ» της εισόδου της χώρας σε έναν κύκλο ισχυρής ανάπτυξης που είχε δημιουργηθεί για την οικονομία μας πέρυσι το καλοκαίρι με το άλμα του τουρισμού, της παραγωγής της βιομηχανίας και της ανόδου των εξαγωγών.
SOS και από ΔΝΤ
Η άνοδος της τιµής της ενέργειας και των πρώτων υλών, εντείνει τις πληθωριστικές πιέσεις που αντιµετώπιζε όλος ο κόσµος. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις ΗΠΑ ο πληθωρισµός τον Φεβρουάριο εκτινάχθηκε στο 7,9%. «Η αύξηση των τιµών θα έχει συνέπειες για όλον τον κόσµο, ιδίως για τα φτωχότερα νοικοκυριά, για τα οποία οι δαπάνες για ενέργεια και τρόφιµα αποτελούν το µεγαλύτερο ποσοστό» του προϋπολογισµού τους προειδοποίησε το ΔΝΤ, το οποίο ενέκρινε έκτακτη βοήθεια ύψους 1,4 δισ. ευρώ στην Ουκρανία.
