Το ποίημα του εθνικού ποιητή της Ουκρανίας Τάρας Σεβτσένκο «Εκείνη η καλύβα της Καταρίνα στον λόφο…» λειτουργεί ως παραβολή στην ποιητική ταινία μυθοπλασίας του Ουκρανού σκηνοθέτη Μιχαίλ Ιλιένκο «Toloka» που αύριο Πέμπτη 17 Μαρτίου, θα προβληθεί εκτάκτως στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που αυτές τις μέρες λαμβάνει χώρα στη πόλη.
Η προβολή της «Toloka» θα γίνει στις 12:00, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης με παρόντα τον Μ. Ιλιένκο ο οποίος μάλιστα πριν μερικές ημέρες φυγαδεύτηκε από το Κίεβο, προκειμένου να ξεφύγει από τη φρίκη του πολέμου.
Διατρέχοντας την ιστορία της Ουκρανίας και αναπλάθοντας τα δραματικά, τραγικά και ηρωικά συμβάντα που συντάραξαν τη χώρα, ο έμπειρος σκηνοθέτης δημιούργησε μια ονειρώδη περιπλάνηση, με στοιχεία μαγικού ρεαλισμού, χαρτογραφώντας μια διαδρομή λύτρωσης για την κεντρική ηρωίδα, την Κατερίνα: κάθε πρόκληση, κάθε συμφορά, κάθε καταστροφικό ιστορικό γεγονός αφήνει την Καταρίνα δίχως σπιτικό αλλά εκείνη είναι πεισματάρα και αρνείται να το βάλει κάτω. Ακριβώς όπως η χώρα της και αμέτρητες γενιές Ουκρανών, κάθε φορά που δέχεται ένα χτύπημα σηκώνεται και αρχίζει από την μηδέν.
Την αμέσως επόμενη μέρα, Παρασκευή 18 Μαρτίου στην ίδια αίθουσα στις 12.00 το μεσημέρι, το φεστιβάλ στο πλαίσιο της προσπάθειας του να αφουγκραστεί με τον δικό του τρόπο το τεράστιο ζήτημα της Ουκρανίας, προγραμμάτισε επίσης εκτάκτως την προβολή της ταινίας ντοκιμαντέρ «Η μεγάλη ουτοπία» του Φώτου Λαμπρινού.
Επιστήθιος φίλος και συμφοιτητής του Ιλιένκο στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας κατά τη δεκαετία του 1960, ο Λαμπρινός, εδώ, επικεντρώνεται στην περίοδο 1917-1934 της σοβιετικής ιστορίας, φέρνοντας στο φως άγνωστες πτυχές της μεγαλύτερης ουτοπίας που γνώρισε η ανθρωπότητα τον 20ό αιώνα.
Ολες αυτές οι κινήσεις της τελευταίας στιγμής αποδεικνύουν πόσο αποτελεσματικά είναι τα αντανακλαστικά του ΦΝΘ, το οποίο ,θυμίζουμε, λίγο πριν την εναρξη του την περασμένη Πέμπτη 10 Μαρτίου, είχε βάλει εκτάκτως στο πρόγραμμά του τρία ντοκιμαντέρ που μάς υπενθυμίζουν πως εκεί που μαίνεται τώρα ο εφιάλτης του πολέμου, οι άνθρωποι ζούνε εδώ και χρόνια στα χαρακώματα.
Πρόκειται για τις ταινίες «Χαρακώματα» του γάλλου πολεμικού ανταποκριτή Λουπ Μπιρό, «Σπίτι από θραύσματα» του δανού σκηνοθέτη Σάιμον Λέρενγκ Βιλμόντ και «F@ck this Job» της Βέρα Κριτσέφσκαγια, που αναφέρεται στο μικρό κανάλι Dozhd TV, μια φωνή διαμαρτυρίας και ανεξαρτησίας στο ασφυκτικό δημοσιογραφικό τοπίο της Ρωσίας Του Βλαντιμίρ Πούτιν._