Θεσμικές πρωτοβουλίες σε κορυφαίο επίπεδο αναλαμβάνει ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας, με στόχο, όπως λένε ανώτερα κεντρικά στελέχη του κόμματος, τη διαφάνεια στη διαχείριση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης.

Με επιστολή του το απόγευμα της Τρίτης, προς τον Πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Τασούλα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης πρότεινε τη δημιουργία μιας ειδικής διακομματικής, κοινοβουλευτικής επιτροπής η οποία θα αναλάβει ως έργο εθνικού ενδιαφέροντος την εποπτεία, τον έλεγχο, τη συνεχή αξιολόγηση και επαναξιολόγηση του τρόπου χρηματοδότησης, του τρόπου εφαρμογής και την πορεία υλοποίησης των δράσεων και των οροσήμων που αφορούν τους πόρους του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα καθώς των πόρων του ΕΣΠΑ 2021-2027.

«Σε μια περίοδο που ελληνική οικονομία και η πλειοψηφία των πολιτών στενάζουν από το πρωτοφανές κύμα ακρίβειας οι συγκεκριμένοι πόροι, οι οποίοι ανέρχονται σε πρωτοφανή ύψη, μπορούν να στηρίξουν πραγματικά την κοινωνία, να δώσουν ανάσες στην μικρομεσαία επιχειρηματικότητα και σημαντικές προοπτικές στην ελληνική οικονομία» αναφέρουν συνεργάτες του Αλ. Τσίπρα και συμπληρώνουν: «Το γεγονός ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη διαχειρίζεται με χαρακτηριστική αδιαφάνεια τα δημόσια οικονομικά σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αυτά τα ευρωπαϊκά προγράμματα υπερβαίνουν τη θητεία μίας κυβέρνησης καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να υπάρξουν θεσμικές τομές στην κατεύθυνση της διαφάνειας και της λογοδοσίας και εγγυήσεις για την ασφαλή, κοινωνικά δίκαιη και εθνικά επωφελή αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων».

Παράλληλα από την Κουμουνδούρου μεταδίδουν ότι δεν είναι τυχαίο πως αντίστοιχες πρωτοβουλίες έχουν υπάρξει και σε επίπεδο ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και συνεπώς, θα πρέπει να αποτελέσουν έμπνευση και “καλή πρακτική” για ανάλογες πρωτοβουλίες και σε εθνικό επίπεδο.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Αλ. Τσίπρας κατέθεσε, σύμφωνα με το άρθρο 118 του Κανονισμού της Βουλής, πρόταση για τροποποίηση του Κανονισμού της Βουλής με την προσθήκη σχετικής διάταξης στο άρθρο 44 που θα προβλέπει τη σύσταση “Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Διαβούλευσης και Λογοδοσίας για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και για το ΕΣΠΑ 2021-2027”.

Για το ζήτημα ο Αλέξης Τσίπρας είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Βουλής, όπου του ευχήθηκε περαστικά και ταχεία ανάρρωση και τον ενημέρωσε για την σχετική πρωτοβουλία. Ο κ. Τασούλας απάντησε ότι θα εξετάσει την πρόταση και θα απαντήσει μόλις αναρρώσει και επιστρέψει στα καθήκοντά του.

Αναλυτικά η επιστολή με την πρόταση

Κύριε Πρόεδρε,

Η πανδημία ανέδειξε ξεκάθαρα ότι η σημερινή κυβέρνηση δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε ένα πρότυπο ορθολογικής και συνετής διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών, μέσω του οποίου θα κατάφερνε να πείσει, στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, ότι η κατανομή και αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων θα γίνει αντικειμενικά και με την τήρηση των αρχών της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

Η αξιοπιστία και η ετοιμότητα της χώρας να ανταποκριθεί ειδικά στις απαιτήσεις του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συναρτάται ευθέως με θεσμικές τομές στην κατεύθυνση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, όπως η καθιέρωση και διατήρηση ειδικών διαδικασιών και ελέγχων που θα λειτουργούν ως αντικειμενικές εγγυήσεις για την ασφαλή, κοινωνικά δίκαιη και εθνικά επωφελή αξιοποίηση των σχετικών ευρωπαϊκών πόρων.

Εξάλλου, η ίδια η χρηματοδότηση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε συνδυασμό, μάλιστα, με εκείνη του ΕΣΠΑ 2021-2027 είναι πρωτόγνωρου ύψους. Τα σχετικά προγράμματα έχουν σχεδιαστεί σε αναφορά με μια χρονική περίοδο που υπερβαίνει τον ορίζοντα της θητείας μιας μόνης κυβέρνησης, αν θεωρηθεί ότι κανόνας στο ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι η εναλλαγή των πολιτικών δυνάμεων στη διακυβέρνηση της χώρας. Τίθεται, λοιπόν, εκ των πραγμάτων ζήτημα διαφύλαξης του διαχρονικού και εθνικού ορίζοντα των πολιτικών και των δράσεων που αφορούν την ανάπτυξη της χώρας στη μεταπανδημική περίοδο.

Η διαφάνεια και ο διάλογος σε σχέση με τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας συνιστούν πολιτικούς στόχους και διαδικασίες που ακολουθούν οι ίδιοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί (άρθρα 25 και 26 Κανονισμού (ΕΕ) 2021/241). Αντίστοιχα, οι πολιτικές πτέρυγες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν ήδη σπεύσει να αναλάβουν ομόρροπες πρωτοβουλίες. Συγκεκριμένα, οι πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζήτησαν τη συγκρότηση από την Επιτροπή Προϋπολογισμών (BUDG) και από την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (ECON) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μιας μόνιμης ομάδας εργασίας για τον ενδελεχή έλεγχο του Μηχανισμού. Η Ομάδα Εργασίας για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRFWG) συστήθηκε και εκτός των ανωτέρω συμπεριλαμβάνει και μέλη προερχόμενα από την Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (EMPL), από την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων (ENVI), την Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας (ITRE) και την Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού (TRAN).

Οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να αποτελέσουν έμπνευση και «καλή πρακτική» για την ανάληψη ανάλογων κινήσεων σε εθνικό επίπεδο. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ο δημοκρατικός έλεγχος, η διαφάνεια και η λογοδοσία όσον αφορά την αξιοποίηση των πόρων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα, (Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 της 12ης Φεβρουαρίου 2021), καθώς και των πόρων του Προγράμματος ΕΣΠΑ περιόδου 2021-2027, είναι αναγκαία η δημιουργία μιας ειδικής διακομματικής, κοινοβουλευτικής επιτροπής, η οποία θα αναλάβει ως ένα έργο εθνικού ενδιαφέροντος την εποπτεία, τον έλεγχο, τη συνεχή αξιολόγηση και την επαναξιολόγηση του τρόπου χρηματοδότησης και του τρόπου εφαρμογής και εν γένει της πορείας υλοποίησης των δράσεων και των οροσήμων τους.

Δυνάμει όλων των παραπάνω:

α) προτείνω να αξιοποιηθεί άμεσα η πρόβλεψη του άρθρου 44 παρ. 1 του Κανονισμού της Βουλής και να συσταθεί Επιτροπή για τη μελέτη ζητήματος εθνικού ενδιαφέροντος με τίτλο «Κοινοβουλευτική Επιτροπή Διαβούλευσης και Λογοδοσίας για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και για το ΕΣΠΑ 2021-2027», στην αρμοδιότητα της οποίας θα συμπεριληφθεί ιδίως η μελέτη των προβλημάτων του σχεδιασμού, της εφαρμογής, της αξιολόγησης και της χρηματοδότησης των πολιτικών του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του ΕΣΠΑ περιόδου 2021-2027 και η σύγκρισή τους με τις διεθνείς «καλές πρακτικές», και

β) προκειμένου η επιτροπή που θα συσταθεί να εξοπλιστεί με περισσότερες εξουσίες, υποβάλλω πρόταση κατ’ άρθρο 118 Κανονισμού της Βουλής και ζητώ την τροποποίηση του Κανονισμού της Βουλής, ώστε να προστεθεί νέα διάταξη, ως άρθρο 44Α, όπως εκτενώς αναπτύσσεται αυτό στο συνημμένο στην παρούσα παράρτημα.

Με εκτίμηση

Ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης