Οταν νιώθεις πως οι λέξεις είναι εντελώς αδύναμες, σχεδόν άχρηστες, τότε είναι που πρέπει να τις βρεις για να κρατήσεις το μυαλό σου. Ασκήσεις ανθρωπιάς είναι οι λέξεις. Γιατί πρώτα δεν θα έχουν καμία σημασία οι λέξεις και αμέσως μετά δεν θα έχουμε καμία σημασία εμείς. Η γλώσσα που σε όργια στρεψοδικίας προσπαθεί να δικαιολογήσει την τρέλα, αλλά και η γλώσσα της συνοχής, της αντίστασης, του πείσματος.
Κι όταν αισθάνεσαι πως είσαι πάρα πολύ μικρός και αδύναμος για να παρέμβεις στο παραμικρό, ότι είσαι απλά ένα φυλλαράκι στην ορμή ενός ποταμού που δεν σταματιέται, αν έχεις έστω και έναν άνθρωπο να φροντίσεις και να νοιάζεσαι γι’ αυτόν, τότε είσαι ακόμα εδώ μαζί μας και αφήνεις ανοιχτά τα καλά ενδεχόμενα.
Ποτέ δεν γινόταν αλλιώς. Χίλιοι νοματαίοι – δεν είναι περισσότεροι – μπορούν να οδηγήσουν σε πόλεμο δύο λαούς των 150 και 40 εκατομμυρίων αντίστοιχα. Και βαφτίζεται φυσική ροή των πραγμάτων αυτό και λαϊκισμός όποια αντίθετη άποψη. Κακοποιημένες λέξεις, στραγγαλισμένες έννοιες, και η εικόνα μιας μητέρας με το βρέφος της σε καταφύγιο χαρακτηρίζεται προσπάθεια εκβιασμού συναισθήματος. Από ποιους; Από τους θαμώνες μιας καφετέριας στο Χαλάνδρι, από τον τυπάκο που γράφει αβασάνιστα στο πληκτρολόγιό του ότι ο πόλεμος είναι αναγκαίο κακό και αναλύει. Ελαφρότητες. Με μια γουλιά καφέ και μία τζούρα τσιγάρο αναλύει, σκέφτεται την επόμενη λέξη του, την πεθαμένη, την εντελώς νεκρή λέξη του μπροστά σε έναν αληθινό άνθρωπο που τρώει μια αληθινή βόμβα στο κεφάλι. Εκεί πεθαίνει η γλώσσα. Εκεί πρέπει να ζήσει. Εκεί που οι άνθρωποι έχουν σημασία.
Μέσα σε τρεις μέρες ενεργοποιήθηκαν δύο φράσεις – όχι ως λήμματα στο λεξικό – που είναι ο εφιάλτης του πλανήτη και εμείς αναλύουμε και προσπαθούμε να είμαστε δήθεν ακριβοδίκαιοι, να αναγνωρίσουμε τα όποια δίκια των αντιμαχόμενων. Οι φράσεις «Τρίτος παγκόσμιος πόλεμος» και «Επιφυλακή πυρηνικών όπλων» αντί να μας παγώνουν το αίμα, μας έβγαλαν τον οίστρο μας στην ανάλυση των συσχετισμών στη γεωπολιτική σκακιέρα. Και αυτό με τη σειρά του βαφτίζεται συμμετοχή στα τεκταινόμενα, υπεύθυνη στάση πολίτη που τολμά να πάρει θέση, και όχι αυτό που πραγματικά είναι, πεθαμένες λέξεις. Ολα αυτά είναι πολύ ωραία πριν συμβεί το κακό. Οταν είσαι φάτσα με το τέρας μόνο με το σώμα μπορείς να πάρεις θέση. Με ένα εκατομμύριο κόσμο στον δρόμο σε κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα και κάνα δυο εκατομμύρια στη Μόσχα, θα το τελειώναμε το θεματάκι. Χαζορομαντισμοί ε; Ενώ το να βλέπουμε τη φρίκη σε οθόνες μέχρι να έρθει στην πόρτα μας είναι υπεύθυνη στάση.
Παρά το γεγονός πως η πολυπλοκότητα του σημερινού κόσμου δεν σηκώνει υπεραπλουστεύσεις αλλά σύνθετη σκέψη, όταν βρίσκεσαι στο σημείο που βρισκόμαστε η λύση μπορεί να είναι η ευθεία γραμμή, η μονοκόμματη σκέψη. Ενα πεντακάθαρο και απόλυτο «όχι». Ενα «συνέλθετε, ανόητοι, επιτέλους!»
O κόσμος αλλάζει προς το καλύτερο από τους λίγους και προς το χειρότερο από τους ελάχιστους.
