Επειτα από διαπραγματεύσεις που κράτησαν μήνες, έξι κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία υπέγραψαν μία -όπως τονίζουν- ιστορική συμφωνία για την αλλαγή του εκλογικού νόμου και των θεσμών.
Κοινός στόχος είναι ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι εκλογές του 2023, κατά τις οποίες ευελπιστούν ότι θα τον εκθρονίσουν έπειτα από δύο δεκαετίες στα ηνία της χώρας.
Τη κοινή διακήρυξη υπέγραψαν ο Κεμάλ Κιλιντσάρογλου του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, η Μεράλ Ακσενέρ του Καλού Κόμματος, ο Αλί Μπαμπατζάν, ο Αχμέντ Νταβούτογλου, οι ισλαμιστές του Σααντέτ και το Δημοκρατικό Κόμμα.
«Είμαστε αποφασισμένοι να χτίσουμε ένα ισχυρό, φιλελεύθερο και δίκαιο σύστημα που θα καθιερώνει τον διαχωρισμό των εξουσιών με αποτελεσματικό και αντιπροσωπευτικό νομοθετικό σώμα· σταθερή και διαφανή εκτελεστική εξουσία που θα λογοδοτεί· και ένα ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστικό σώμα» αναφέρει η κοινή διακήρυξη.
Επιπλέον, τονίζουν ότι θέλουν μία χώρα «όπου τα άτομα θα εκφράζουν ελεύθερα τις σκέψεις τους ως ίσοι και ελεύθεροι πολίτες και θα ζουν σύμφωνα με τις πεποιθήσεις τους».
Τα έξι κόμματα ζητούν ακόμη την υλοποίηση αποφάσεων από το Συνταγματικό Δικαστήριο και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και την πραγματική ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας.
Στον πυρήνα της διακήρυξης υπάρχει η υπόσχεση για την κατάργηση του προεδρικού συστήματος που εισήγαγε ο Ερντογάν το 2018 έπειτα από δημοψήφισμα. Στην πορεία ως πρόεδρος συγκέντρωσε εκτεταμένες εξουσίες στα χέρια του. Οι έξι ζητούν ακόμη μία μόνο θητεία επτά ετών για τον πρόεδρο και κατάργηση της δυνατότητας του προέδρου και του υπουργικού συμβουλίου να κηρύσσουν κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Λαϊκή δυσαρέσκεια
Η διακήρυξη, όπως σημειώνουν οι Financial Times, έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης δυσαρέσκειας για την οικονομία και τον πληθωρισμό που έχει φτάσει το 50%. Αυτό έχει διαβρώσει τη δημοφιλία του Ερντογάν και του κόμματός του.
Τι θα παράξει στη σφαίρα της πολιτικής η διακήρυξη μένει να φανεί όσο θα πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές.
Η πόλωση και ο κατακερματισμός στην αντιπολίτευση, λέει στους FT επικεφαλής πολιτικού think tank, ήταν ανασταλτικός παράγοντας στο να παρουσιαστεί ως βάσιμος αντίπαλος στον Ερντογάν. Προσθέτει ότι «αυτού του είδους τα καθεστώτα είναι ευάλωτα όταν η αντιπολίτευση είναι ενωμένη».
