«Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία βυθίζει μια ευρωπαϊκή χώρα στον ζόφο του πολέμου, στο αίμα και στην καταστροφή, και επαναφέρει την Ευρώπη -αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα- σε σκοτεινές και επικίνδυνες εποχές», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στη Βουλή, και σημείωσε ότι «απαιτείται εθνική σύνεση, ανθρωπιστική ευαισθησία, πολιτική ειλικρίνεια και αποφασιστικότητα».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τόνισε ότι απαιτείται το εθνικό να ταυτίζεται με την αλήθεια, με την αυτοσυγκράτηση, με την αποφυγή της παγίδας να μετατρέψουμε μια διεθνή κρίση σε κομματική και μικροκομματική ακρισία. «Φοβάμαι ότι σε πολλά σημεία της τοποθέτησης του πρωθυπουργού το μυαλό του ήταν στους πολιτικούς αντιπάλους του και όχι στον Πούτιν και στον Ερντογάν», σχολίασε. Σημείωσε ότι ωστόσο παρά τις διαφορές πρέπει να υπάρξουν κοινοί στόχοι για όλους στην αίθουσα: «Αποκατάσταση της ειρήνης, προστασία των εθνικών μας συμφερόντων σε μια τόσο ρευστή και επικίνδυνη κατάσταση και αλληλεγγύη σε όσους υποφέρουν από τη λαίλαπα του πολέμου σε κάθε πόλη και χωριό της Ουκρανίας».
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης σημείωσε ότι πρέπει να τερματιστεί άμεσα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τάχθηκε υπέρ σκληρών κυρώσεων προς τη Ρωσική Ομοσπονδία και παράλληλα τόνισε ότι η χώρα μας δεν πρέπει να γίνει μέρος του πολέμου αντί μέρος της λύσης.
Υπογράμμισε ειδικότερα ότι όλοι οφείλουν να καταδικάσουν απερίφραστα την εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας, την παραβίαση της εδαφικής κυριαρχίας της Ουκρανίας, την «απαράδεκτη αναθεωρητική λογική» στην οποία βασίζεται, να εκφραστεί η αμέριστη αλληλεγγύη και συμπαράσταση στον Ουκρανικό λαό και τα θερμά συλλυπητήρια στις οικογένειες των ομογενών μας που σκοτώθηκαν κατά τη ρωσική εισβολή. «Οφείλουμε να είμαστε απόλυτα ξεκάθαροι ότι οι ενέργειες του Προέδρου Πούτιν αποβαίνουν και θα αποβούν εις βάρος όχι μόνο της ανθρωπότητας, αλλά και εις βάρος του ρωσικού λαού και των συμφερόντων του», τόνισε. Σημείωσε ότι «η διεθνής κοινότητα και ειδικά η ΕΕ οφείλουν να στηρίξουν τον λαό της Ουκρανίας και να αξιοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα διπλωματικά μέσα προκειμένου να τερματιστεί άμεσα η επίθεση, οι ρωσικές δυνάμεις να αποχωρήσουν και να ανοίξει ένας αξιόπιστος δρόμος διπλωματίας και ειρήνης». «Οφείλουμε να δράσουμε άμεσα και αποτελεσματικά για να στηρίξουμε τον ουκρανικό λαό, να δώσουμε χώρο στη διπλωματία και τον διάλογο» υπογράμμισε.
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι «οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας είναι ένα ισχυρό εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση και ως ευρωπαϊκή χώρα ορθώς στηρίζουμε και συμμετέχουμε σ’ αυτές», για να τονίσει ότι «οι κυρώσεις πρέπει να είναι εργαλείο για την ειρήνη, και όχι εργαλείο για τη συνέχιση του πολέμου με άλλα μέσα». «Έχουμε απέναντι μας τον Πούτιν και το καθεστώς του, όχι τον ρωσικό λαό και τον ρωσικό πολιτισμό», τόνισε.
Είπε ότι σε αυτό το πλαίσιο η θέση ευθύνης που πρέπει να κρατήσει η Ελλάδα, επιτάσσει ενεργή στήριξη του ουκρανικού λαού, υποστηρίζοντας ισχυρές, στοχευμένες κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας προκειμένου να τερματίσει την εισβολή της και να επανέλθει στον δρόμο της διπλωματίας. «Επιτάσσει η χώρα να είναι θετική στην απόδοση καθεστώτος υποψήφιας -προς ένταξη- χώρας στην Ουκρανία, αποστολή όσης περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας γίνεται στον ουκρανικό λαό, στήριξη των προξενικών αρχών μας προκειμένου να βοηθήσουν τα μέλη της ελληνικής κοινότητας που βρίσκονται σε κίνδυνο». Επιτάσσει, υπογράμμισε, «να είμαστε κάθετοι -στο πλαίσιο της ΕΕ αλλά και σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους συμμετέχουμε- ότι η παραβίαση του διεθνούς δικαίου δεν θα γίνει ποτέ ανεκτή, ούτε μπορεί να δημιουργήσει τετελεσμένα» και επιτάσσει «να στηρίξουμε τους εταίρους μας στην Ανατολική Ευρώπη, που αισθάνονται ότι απειλείται η ασφάλειά τους από τις ρωσικές πολεμικές επιχειρήσεις, παρότι ουδέποτε λάβαμε αντίστοιχη στήριξη όταν βρεθήκαμε εμείς υπό απειλή». Επιτάσσει, τέλος, η χώρα μας «να πρωτοστατήσει ώστε να οργανωθούν μόνιμες δίοδοι και δομές επανεγκατάστασης και ανθρωπιστικής στήριξης των προσφύγων στην ΕΕ, θέση την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υποστηρίζει αλα καρτ. «Είναι ντροπή να ακούγονται σήμερα δηλώσεις ότι αυτοί που έρχονται από την Ουκρανία είναι αληθινοί πρόσφυγες ενώ οι άλλοι που έχουν μελαμψό χρώμα δεν είναι αληθινοί πρόσφυγες», σχολίασε, αναφερόμενος στον κ. Μηταράκη.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος αποφάσισε να χειριστεί την κρίση στην Ουκρανία με σκοπό την αλλαγή των παγκόσμιων συσχετισμών τού 21ου αιώνα και ότι διαφαίνεται η προοπτική, η κρίση στην Ουκρανία να μας επαναφέρει πάλι σε έναν διπολικό κόσμο Δύσης και Ανατολής, σε έναν σκληρό ψυχρό πόλεμο μεταξύ δύο μπλοκ κρατών που θα οδηγήσει σε σκληρό οικονομικό ανταγωνισμό και μια βαθειά ενεργειακή και οικονομική κρίση. Σε αυτό το πλαίσιο έθεσε το ερώτημα ποια πρέπει να είναι η στάση της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ξεκάθαρη στα ερωτήματα: «Πρέπει η χώρα μας να επιμείνει στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που ασκεί τις τελευταίες δεκαετίες; Ή πρέπει να είναι μια σαν όλες τις άλλες χώρες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και μάλιστα επισπεύδουσα στη πρώτη γραμμή; Πρέπει να επιμείνει στον παραδοσιακό της ρόλο ως γέφυρα ειρήνης και συνεννόησης των χωρών και των λαών της περιοχής; Ή πρέπει να αλλάξει δόγμα και να είναι το προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης απέναντι στην Ανατολή; Πρέπει να επιδιώκει να είναι μέρος της λύσης; Ή να γίνει μέρος της κρίσης; Μέρος του πολέμου, αντί για μέρος της ειρήνης;».
Κατόπιν αυτών εξέφρασε «βαθύτατες ανησυχίες» για «ορισμένες πρωτοβουλίες» του κ. Μητσοτάκη και ειδικότερα, όπως ανέφερε, για τη ρητορική του «που δεν παίρνει όσο πρέπει υπόψη την ευαίσθητη θέση της Ελλάδας, το ανήσυχο Αιγαίο, και εν τέλει τα εθνικά μας συμφέροντα σε μια διεθνή κρίση» και «κυρίως για το γεγονός ότι χωρίς να υπάρξει εισήγηση του ΚΥΣΕΑ, χωρίς συνεννόηση ή έστω ενημέρωση των πολιτικών δυνάμεων, αποφασίσατε να στείλετε όπλα στην Ουκρανία. Όχι στο πλαίσιο αποφάσεων της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ, αλλά μονομερώς». Ρώτησε ποια είναι η σκοπιμότητα η Ελλάδα «από εμπλεκόμενη σε πρωτοβουλίες ειρήνης, να μετατρέπεται σήμερα σε εμπλεκόμενη του πολέμου», σημειώνοντας ότι τέτοιες ώρες δεν επιτρέπονται «επιπολαιότητες» και «δεν επιτρέπεται να αποφασίζετε μόνος σας».
Ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε ότι συντελείται πισωγύρισμα στην Ευρώπη και «θα ήταν ιστορικό λάθος η χώρα να πρωτοστατήσει σε αυτή την ιστορική μετατόπιση, να αποφασίσει ότι μιας και γυρνάμε στο ψυχρό πόλεμο της δεκαετίας του ‘50, να επανέλθει και η Ελλάδα στις παρωχημένες στρατηγικές και δόγματα της δεκαετίας του ‘50». Έθεσε το ερώτημα ποιος ευνοείται από τον ψυχρό πόλεμο ΕΕ-Ρωσίας που θα ακολουθήσει, για να απαντήσει: «Η ΕΕ πάντως όχι. Ούτε γεωπολιτικά ούτε οικονομικά», και πρόσθεσε πως αν και η βασική ευθύνη προφανώς ανήκει σε αυτόν που σήμερα παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα, «θα ήταν λάθος να προσποιηθούμε ότι δε βλέπουμε τα λάθη και τις ευθύνες και της ΕΕ, που επέτρεψαν να φτάσουν τα πράγματα ως εδώ». Αναφέρθηκε στην «αδυναμία» τής ΕΕ για ισχυρό ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις, την «παθητικότητά» της σε σειρά από παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου στο παρελθόν. «Το διεθνές δίκαιο δεν μπορεί να το επικαλείται κανείς αλά καρτ», είπε, υπογραμμίζοντας: «Πού ήταν και πού είναι το διεθνές δίκαιο επί 48 χρόνια στην πολύπαθη Κύπρο; Ή μήπως αυτό το ξεχάσαμε; Γιατί άκουσα και κάποιους να μιλάνε για πρωτοφανές γεγονός στην ευρωπαϊκή ήπειρο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο». Ο κ. Τσίπρας μίλησε για σοβαρές ευθύνες, τόσο στην ΕΕ, όσο και στο ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ, τις δυτικές δυνάμεις συνολικά, «για τη διαρκή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, με διεθνείς στρατιωτικές επεμβάσεις, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στη Γιουγκοσλαβία, όπως και για το γεγονός ότι δεν οικοδομήθηκε κατά την περίοδο 1999-2008, ένα σταθερό πανευρωπαϊκό πλαίσιο ασφαλείας και ελέγχου εξοπλισμών, που να περιλαμβάνει και τη Ρωσία».
Κατόπιν αυτών τόνισε ότι η ΕΕ οφείλει να διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος και όχι να τα επαναλάβει και, ειδικότερα, «να αποκτήσει πραγματική στρατηγική αυτονομία, να προασπίζει ενεργά το διεθνές δίκαιο «με συνέπεια και όχι με δύο μέτρα και δύο σταθμά, όπως φάνηκε και με τις πρόσφατες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και την Κύπρο». Επίσης, να επιχειρήσει να μεσολαβήσει στις συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας για διπλωματική λύση, να έχει αρκετή απόσταση από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει θετικά το καθεστώς υποψήφιας χώρας τής Ουκρανίας, υπέρ της ειρήνης και της διπλωματίας. «Να μπορεί», είπε, «να χρησιμοποιήσει τις ισχυρές κυρώσεις που θα επιβάλει ως εργαλείο ισχυρής, ασφυκτικής πίεσης για την ειρήνη, όχι ως εργαλείο για έναν παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο που θα αποβεί εις βάρος όλων». Ακόμη, μακροπρόθεσμα, «να μπορέσει να σταθεί απέναντι στη δημιουργία ενός σκληρά διπολικού κόσμου, που από τη μια μεριά δεν θα περιλαμβάνει μόνο τη Ρωσία αλλά και τη Κίνα, και να σταθεί υπέρ ενός πανευρωπαϊκού συστήματος ελέγχου εξοπλισμών».
Ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε ότι οι παγκόσμιες εξελίξεις αποτελούν έναν επιπλέον λόγο για να επιδιώξει η Ελλάδα ενεργά «έναν ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία, με σκοπό τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο». Τόνισε προς τον κ. Μητσοτάκη ότι «ένας διάλογος μπορεί να πάρει ώθηση μόνο στο πιο υψηλό επίπεδο και με την αξιοποίηση των όποιων πιέσεων των ΗΠΑ και της ΕΕ στη Τουρκία», προσθέτοντας ότι «είναι λάθος να επιμένετε στο ψευδοαφήγημα της δήθεν απομονωμένης Τουρκίας για να δικαιολογείτε την επιλογή σας στη στρατηγική τής αναβλητικής διπλωματίας» και «είναι λάθος να προεξοφλείτε εσείς και όλα τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ ότι η Τουρκία θα εκμεταλλευθεί τις εξελίξεις για να δημιουργήσει κρίση με την Ελλάδα, αντί να επιδιώκουμε ως χώρα να θέσουμε εμείς την ατζέντα στη γείτονα».
Επιπλέον χαρακτήρισε λάθος να θέλει η κυβέρνηση μέσω της ουκρανικής κρίσης να επιβεβαιώσει, όπως είπε, την επιλογή της για «υπέρογκες εξοπλιστικές δαπάνες». Σημείωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει «την επαρκή άμυνα της χώρας και σε αυτήν τη βάση θα κρίνουμε ad hoc κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα». Παράλληλα τόνισε ότι ενόψει της επιδείνωσης των παγκόσμιων οικονομικών εξελίξεων «δεν πρόκειται να δεχθούμε να υπάρχει ένα κλίμα αναγκαιότητας υπερεξοπλισμών, χωρίς διαφάνεια και προγραμματισμό, πέρα από τη λογική της επαρκούς άμυνας που έχει ανάγκη η χώρα». Στο ίδιο πλαίσιο σημείωσε ότι για τον ΣΥΡΙΖΑ «αυτοσκοπός είναι η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας, η ειρήνη και η προκοπή του λαού μας» και πως «οι εξοπλισμοί είναι ένα μόνο μέσο για να πετύχουμε τον σκοπό μας», ζητώντας από τον πρωθυπουργό να μην υποτιμά τα μέσα της διπλωματίας, της ισχυρής οικονομίας, της εξωτερικής πολιτικής, της ενεργειακής επάρκειας και ασφάλειας.
Ως προς το πεδίο της ενέργειας, ζήτησε να «μην προσπαθείτε να κρύψετε τις ευθύνες σας για τις τρομακτικές αυξήσεις στην ενέργεια και τις επιλογές σας που έχουν οδηγήσει τη χώρα σε μια πρωτοφανή κοινωνική κρίση πολύ πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία». Είπε ότι η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στις υψηλές τιμές ενέργειας, «εξαιτίας άστοχων κυβερνητικών επιλογών, εξαιτίας της ολιγωρίας στη λήψη μέτρων και εξαιτίας των εσφαλμένων δημοσιονομικών προτεραιοτήτων» και πως δεν υπάρχει δικαιολογία για την «ακριβότερη τιμή προμήθειας φυσικού αερίου στην περιοχή μας, για τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, για τις υψηλότερες τιμές χονδρεμπορικής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και των ηλεκτρικών δικτύων εν μέσω ενεργειακής κρίσης». Υπογράμμισε ότι απαιτείται πλήρης ανασχεδιασμός της ενεργειακής στρατηγικής τής χώρας, με στόχο την αποκατάσταση της ενεργειακής ασφάλειας και επάρκειας και την ριζική μείωση των τιμών ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Τόνισε ότι διαφορετικά, αν συνεχίσει η κυβέρνηση να επιδοτεί τις ανατιμήσεις με χρήματα των φορολογούμενων, όπως είπε, «ο συνδυασμός ακρίβειας, πανδημίας, και κλιματικής κρίσης, θα μας οδηγήσει σε πρωτοφανή κοινωνική κρίση».
Καταληκτικά, ανέφερε ότι «η κατάσταση απαιτεί γενναίες αποφάσεις που αν δεν θέλει και δεν μπορεί η σημερινή κυβέρνηση να τις πάρει, οφείλει να δώσει την ευκαιρία ο λαός σε μια άλλη, προοδευτική κυβέρνηση να τις λάβει προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας».
Οποιοδήποτε σήμα ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι μέρος της εμπλοκής και όχι της λύσης είναι λάθος και μας αποδυναμώνει
«Το οποιοδήποτε σήμα ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι μέρος της εμπλοκής και όχι της λύσης είναι λάθος και μας αποδυναμώνει», σημείωσε κατά τη δευτερολογία του στη Βουλή ο Αλέξης Τσίπρας. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είπε ότι ο κ. Μητσοτάκης «συντάχθηκε με ορισμένες χώρες της ΕΕ που προέτρεξαν σε διμερές πλαίσιο, αλλά όχι στα πλαίσια συλλογικών αποφάσεων, να προχωρήσουν στην αποστολή στρατιωτικού υλικού».
Σημείωσε ότι αν ο κ. Μητσοτάκης είχε σηκώσει το τηλέφωνο και είχε επικοινωνήσει με τους αρχηγούς ενδεχομένως να του έλεγαν τότε – «όχι τώρα κατόπιν εορτής» – πως «θα ήταν προτιμότερο να στείλει η χώρα μας ανθρωπιστική βοήθεια, θα ήταν προτιμότερο να στείλουμε, όπως έκανε η Ισπανία και η Ιταλία, μη θανατηφόρο εξοπλισμό». «Δεν πιστεύω κανείς στην αίθουσα ότι θεωρεί πως είναι εξαιρετικά κρίσιμο για την έκβαση του πολέμου κάποιες κούτες κατασχεμένων καλάσνικοφ που στείλαμε εκεί. Έχει μια συμβολική αξία αυτή η πράξη και άρα στο συμβολικό επίπεδο θα ακολουθούσε πιστά τη θέση και το ρόλο της χώρας διαχρονικά να σταθεί δίπλα με κάθε τρόπο στον ουκρανικό λαού, να σταθεί διπλωματικά δίπλα στις κυρώσεις, να στείλει ανθρωπιστική βοήθεια και μη θανατηφόρο εξοπλισμό», υπογράμμισε.
Ο κ. Τσίπρας σχολίασε πως δεν υπαινίχθηκε εκείνος στην ομιλία του ότι έχει διάσταση απόψεων ο κ. Μητσοτάκης με τον κ. Δένδια. «Μην έρχεστε μόνος σας να αναδείξετε θέματα», είπε στον κ. Μητσοτάκη, «γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι όταν ένας ΥΠΕΞ διαφωνεί με τον πρωθυπουργό της χώρας δεν έχει θέση στην κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός οφείλει να τον αποπέμψει. Ο κ. Μητσοτάκης υπαινίχθηκε -εγώ δεν υπαινίχθηκα τίποτα- και απάντησε όχι σε μένα, δεν ξέρω σε ποιον απάντησε ας μας πει ο ίδιος».
Διαφώνησε και με την αναφορά του κ. Μητσοτάκης περί εξαιρετικών αντανακλαστικών που έχει δείξει η ΕΕ τα τελευταία χρόνια. Σημείωσε ότι υπήρξαν κάκιστες στιγμές, όπως στην οικονομική κρίση και τη στάση της απέναντι στην Ελλάδα «αλλά και πολύ πρόσφατα στα θέματα εξωτερικής πολιτικής». «Είχε εξαιρετικά αντανακλαστικά η ΕΕ όταν ζητάγαμε κυρώσεις στην Τουρκία για την Κύπρο, όταν το Όρουτς Ρέις παραβίαζε τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, όταν το Μπαρμπαρός ήταν εκεί παλιότερα επί των ημερών μας, όταν άνοιξαν τα Βαρώσια;». «Δεν θα συμφωνήσω μαζί σας. Δεν έδειξε καθόλου εξαιρετικά αντανακλαστικά η ΕΕ», τόνισε.
