Την επιστροφή των μισθών και των συντάξεων σε τροχιά ανόδου θα σηματοδοτήσει το 2023, καθώς η βελτίωση των αμοιβών μέσω του κατώτατου μισθού και της επαναφοράς των τριετιών για όλους τους εργαζομένους θα αποτελέσει βασικό «αντίδοτο» στην κλιμακούμενη έξαρση της ακρίβειας.
Πέραν των μισθών, που αναμένεται το επόμενο έτος να επανέλθουν – τουλάχιστον για τα κατώτατα όρια – στα επίπεδα προ της περιόδου της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων, αυξήσεις προβλέπεται να δοθούν και στις συντάξεις, κλείνοντας έναν «κύκλο συρρίκνωσης». Θα πρόκειται για την πρώτη – ύστερα από 13 χρόνια – αύξηση των συντάξεων.
Συντάξεις
Η αύξηση των συντάξεων από την 1.1.2023 προβλέπεται στην ισχύουσα νομοθεσία, την οποία η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να εφαρμόσει. Σύμφωνα με τον νόμο 4670/2020 (νόμος Βρούτση), από 1η Ιανουαρίου θα δοθούν αυξήσεις στις συντάξεις ίσες με το 50% της μεταβολής του ΑΕΠ και επίσης με το 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος).
Αυτό σημαίνει ότι αν το ΑΕΠ αυξηθεί 4% και ο ΔΤΚ αυξηθεί 4%, τότε η αύξηση στις συντάξεις θα είναι 4% (2% +2%). Ο σχετικός νόμος προβλέπει ότι «το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1.1.2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους, διαιρούμενου διά του δύο (2) και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή».
Οι μισθοί
Συνολική αύξηση του κατώτατου μισθού 2% + 6% και νέος μισθός άνω των 700 ευρώ αποτελεί το πιθανότερο σενάριο για την αναπροσαρμογή των αμοιβών εντός του 2022. Ωστόσο το 2023 έρχεται νέα αύξηση των κατώτατων αμοιβών, η οποία αναμένεται να επαναφέρει το ύψος του στα προ του 2012 επίπεδα – δηλαδή πάνω από τα 751 ευρώ.
«Η νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό θα είναι πολύ μεγαλύτερη του 2%» επανέλαβε πρόσφατα σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αποφεύγοντας ωστόσο να αναφερθεί σε συγκεκριμένα ποσοστά, καθώς, όπως είπε, «είναι σε εξέλιξη η καθορισμένη από τον νόμο διαδικασία αύξησης του κατώτατου μισθού και χρειάζονται δύο με τρεις μήνες προκειμένου να ολοκληρωθούν όλες οι σχετικές διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους».
Εθεσε πάντως ένα ανώτατο όριο λέγοντας ότι «θα πάμε τόσο όσο αντέχουν οι δυνατότητες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων». Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η επιτροπή διαβούλευσης για τον κατώτατο μισθό έχει ήδη αποστείλει τις σχετικές προσκλήσεις στους αρμόδιους φορείς ώστε να υποβάλουν τις εκθέσεις τους (τους κοινωνικούς εταίρους, επιστημονικά ινστιτούτα, το ΚΕΠΕ και την Τράπεζα της Ελλάδος).
Η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ορίστηκε για την 15η Απριλίου και η έναρξη ισχύος του νέου μισθού θα είναι η 1η Μαΐου.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ο νέος κατώτατος μισθός θα ξεπεράσει τα 700 ευρώ καθώς η νέα αύξηση – μετά το 2% -, η οποία θα ισχύσει από τον Μάιο, αναμένεται να φθάσει και ίσως να ξεπεράσει το 6%. Το επικρατέστερο σενάριο έχει αποκαλύψει ο «ΟΤ» για επιπλέον αύξηση 6% – πέραν του 2% που ίσχυσε από την 1.1.2022 – και διαμόρφωση του κατώτατου στα 703 ευρώ από τα 663 ευρώ. Σύμφωνα με το σενάριο, η αύξηση για το 2022 – αθροιστικά – θα «κινείται» κοντά στην περιοχή της αύξησης του ΑΕΠ, που προσδιορίζεται γύρω στο 8%.
Οι τριετίες
Οριστική είναι πλέον η διατήρηση των επιδομάτων τριετίας που χορηγούνται σε όσους είχαν τη σχετική προϋπηρεσία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012. Αυτό κρίθηκε – τελεσιδίκως – από το ΣτΕ, το οποίο απέρριψε προσφυγές εργοδοτικών οργανώσεων.
Τώρα πλέον αναμένεται – ίσως και εντός του 2023 – η μείωση της ανεργίας σε μονοψήφιο νούμερο, ώστε να επανέλθουν οι τριετίες – να «ξεπαγώσουν» – για όλους τους εργαζομένους, κάτι που προβλέπεται στον αντίστοιχο μνημονιακό νόμο.
Το ανώτατο δικαστήριο, ύστερα από δυόμισι έτη, αποφάσισε τη διατήρηση των επιδομάτων τριετίας. Πρόκειται για επιδόματα ύψους 198,9 ευρώ – κατ’ ανώτατο όριο – για όσους είχαν τρεις τριετίες το 2012.
Τα επιδόματα
Τα επιδόματα των τριετιών δικαιούνται – σύμφωνα με μνημονιακό νόμο – μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία στις 14 Φεβρουαρίου 2012. Οι μισθωτοί αυτοί λαμβάνουν από την 1η Ιανουαρίου 2022 τον νέο κατώτατο μισθό (αυξημένο κατά 2%), ενώ μαζί με το βασικό ποσό θα αυξηθούν και τα επιδόματα προϋπηρεσίας. Αντιθέτως όσοι δεν διαθέτουν την απαραίτητη προϋπηρεσία – από τον Φεβρουάριο του 2012 και ακολούθως – δεν δικαιούνται την προσαύξηση των τριετιών.
