Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πραγματοποιήθηκε. Οι πληροφορίες και οι εκτιμήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών αυτή τη φορά αποδείχθηκαν ακριβείς και επιβεβαιώθηκαν. Ο αποκρουστικός ήχος του πολέμου ακούγεται ξανά στο έδαφος της Ευρώπης.
Αυτή τη φορά, ήταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν και οι έμπιστοι συνεργάτες του που προσπάθησαν να κοροϊδέψουν και να «κοιμίσουν» τον κόσμο. Όλοι όσοι εφηύραν το επιχείρημα της «γενοκτονίας» (όπως το 2003 ο Τζορτζ Μπους είχε επινοήσει τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ), ενώ μέχρι πριν λίγες ώρες διαβεβαίωναν ότι δεν σχεδιάζουν να επιτεθούν και κατηγορούσαν τη Δύση για fake news.
Κυνισμός στο Κρεμλίνο
Ο πρόεδρος της Ρωσίας λειτούργησε κυνικά. Επέλεξε να ανακοινώσει την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» στην Ουκρανία τη στιγμή που βρισκόταν σε εξέλιξη μια έκτακτη σύνοδος της ολομέλειας του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Έτσι, απέδειξε και αυτός με τη σειρά του ότι το «διεθνές δίκαιο» και οι θεσμοί που το σφραγίζουν έχουν εδώ και καιρό γίνει κομμάτια και θρύψαλα.
«Ένα πράγμα έχω να πω μόνο, από τα βάθη της καρδιάς μου. Πρόεδρε Πούτιν, σταμάτα τα στρατεύματά σου, μην επιτεθούν στην Ουκρανία. Δώσε μια ευκαιρία στην ειρήνη. Πολλοί άνθρωποι έχουν ήδη πεθάνει», είπε σε δραματικούς τόνους ο Αντόνιο Γκουτέρες – αναρωτώμενος, προφανώς, ποιος είναι ο ρόλος του ίδιου και του διεθνούς οργανισμού σε τέτοιου είδους κρίσεις.
«Δεν προτίθεμαι αυτή τη στιγμή να ξυπνήσω τον υπουργό Λαβρόφ», ήταν η – εξίσου κυνική – απάντηση που έδωσε ο μόνιμος πρέσβης της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη, Βασίλι Νεμπένζια, όταν του ζητήθηκαν εξηγήσεις.
Ρωσία vs Ουκρανίας
Σήμερα, πλέον, τίποτα δεν μοιάζει όπως χθες – και αύριο, πιθανότατα, τίποτα δεν θα είναι το ίδιο με σήμερα. Ο Πούτιν είναι, αναμφίβολα, το κεντρικό πρόσωπο και ο πρωταγωνιστής αυτής της κρίσης – μόνο που από τη στιγμή που αποφάσισε να ανοίξει τον Ασκό του Αιόλου, δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορέσει να ελέγξει τις εξελίξεις.
Σε στρατιωτικό επίπεδο, η Ρωσία μοιάζει να έχει την απόλυτη και συντριπτική υπεροχή έναντι της Ουκρανίας. Ειδικά από τη στιγμή που ΗΠΑ και ΝΑΤΟ έχουν προ πολλού ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να εμπλακούν άμεσα σε μάχες, αρκετοί προβλέπουν μια καθαρή και γρήγορη ήττα και συνθηκολόγηση.
Αυτό, βεβαίως, είναι κάτι που μένει να αποδειχθεί στην πράξη και θα εξαρτηθεί και από το εύρος και τη διάρκεια της εισβολής. Κι αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι δεν αποκλείεται οι ρωσικές δυνάμεις να βρεθούν αντιμέτωπες με δυσάρεστες εκπλήξεις και οδυνηρές απώλειες – κάτι που, με τη σειρά του, θα έχει επιπτώσεις και στο εσωτερικό.
Η ώρα των σκληρών κυρώσεων
Σε οικονομικό επίπεδο, αντιθέτως, η Ρωσία δεν έχει το πάνω χέρι. Παρά τα συναλλαγματικά αποθέματα που έχει σωρεύσει (πάνω από 650 δισ. δολάρια επισήμως), παρά τα βήματα που έχει ήδη κάνει για να «απεξαρτηθεί» από το δολάριο και τις αγορές της Δύσης, παρά τις ισχυρές της συμμαχίες, παραμένει οργανικά ενταγμένη στο διεθνές οικονομικό σύστημα.
Μεγάλο μέρος του πετρελαίου και του φυσικού της αερίου, εξάλλου, κατευθύνονται προς την Ευρώπη – η οποία, με τη σειρά της, «ανταποδίδει» με πολύτιμα κεφάλαια και προϊόντα υψηλής τεχνολογίας. Αρκετοί δε από τους ολιγάρχες της Ρωσίας, που έχουν άμεσες επαφές και με το Κρεμλίνο, γνωρίζουν πως το «αύριο» που τους περιμένει είναι πλέον εντελώς αβέβαιο.
Με βάση όλα αυτά, οι κυρώσεις που αναμένεται να ανακοινωθούν σήμερα σε βάρος της Ρωσίας θα την «πονέσουν» πολύ. Υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι η Δύση και κυρίως οι Ευρωπαίοι δεν θα κάνουν πάλι «δεύτερες σκέψεις» και θα εφαρμόσουν όσα έχουν προαναγγείλει.
Η «ψυχρή» επιλογή
Υπάρχει, όμως, και μια τρίτη πλευρά, που είναι η πιο ουσιαστική από όλες. Αργά ή γρήγορα, άλλωστε, η κλαγγή των όπλων θα καταλαγιάσει και τότε όλοι θα μετρήσουν τα οφέλη και τις απώλειές τους, ενώ θα επιχειρήσουν να αποτιμήσουν και τη θέση στην οποία θα έχουν βρεθεί μετά τις δραματικές εξελίξεις.
Όσον αφορά στον Πούτιν, είναι προφανές ότι έχει πάρει μια «ψυχρή» απόφαση: Εισβάλλοντας στην Ουκρανία και απαιτώντας να της επιβάλει το καθεστώς που θέλει, ώστε να μετατραπεί σε «δορυφόρο» της Ρωσίας, επέλεξε να πει στη Δύση: Είμαι έτοιμος να κόψω κάθε δεσμό μαζί σας, δεν με ενδιαφέρει το κόστος, έχω και άλλες εναλλακτικές.
Σε περίπτωση που αυτό συμβεί, τότε είναι φανερό ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο νέου Ψυχρού Πολέμου, με τα στρατόπεδα να ξεκαθαρίζουν πλέον αρκετά και το ξαναμοίρασμα του κόσμου (και των αγορών) να επιταχύνεται.
Η επόμενη ημέρα
Από τη μία, βρίσκονται η Ρωσία και η Κίνα, που δεν έχουν πρακτικά άλλη επιλογή από το να έρθουν πιο κοντά σε όλα τα επίπεδα. Να συγκροτήσουν ένα στρατηγικό άξονα, που θα επιχειρήσει να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ισχύ και επιρροή σε όλο τον πλανήτη. Και μάλιστα με κάθε δυνατό μέσο – ακόμη και δια της βίας, που είναι πλέον πιο πιθανό να επικρατήσει και στην περίπτωση της Ταϊβάν.
Από την άλλη, υπάρχει η αποκαλούμενη Δύση. Πρώτο βιολί παραμένουν οι ΗΠΑ, οι οποίες παύουν οριστικά να είναι η μοναδική παγκόσμια υπερδύναμη – θέση την οποία «απόλαυσαν» μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και μέχρι σήμερα. Εξάλλου, η ουσιαστική εγκατάλειψη της Ουκρανίας στα νύχια της «ρώσικης αρκούδας», μετά και την ταπεινωτική αποχώρηση από το Αφγανιστάν, αποδεικνύει τα νέα όριά τους.
Η Ευρώπη, από την πλευρά της, θα αναγκαστεί να «θάψει» τα σχέδια για αυτόνομο ρόλο – τουλάχιστον για το επόμενο διάστημα – ευθυγραμμιζόμενη με την Ουάσιγκτον. Όσο για το Ηνωμένο Βασίλειο θα βρει τον τρόπο να κρύψει τις μεγάλες αδυναμίες του και τα κενά που προκάλεσε η έξοδος από την ΕΕ.
Καλώς ήρθατε στην εποχή των ανταγωνισμών και του πολέμου, που θα στείλουν την παγκοσμιοποίηση σε διακοπές μακράς διάρκειας. Που θα στείλει στα «σκουπίδια» της ιστορίας συνθήκες και συμφωνίες και θα αναγκάσει τους πάντες να επιλέξουν με ποιους είναι και ποιους αφήνουν.
