Το απόγευμα της Τετάρτης το επιτελικό κράτος του Κυριάκου Μητσοτάκη πέρασε δύσκολες στιγμές. Αυτή τη φορά δεν ήλθε αντιμέτωπο με ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο, όπως οι πρόσφατες χιονοπτώσεις που έδειξαν τα όριά του, αλλά από την κριτική που ασκήθηκε στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Κύκλος Ιδεών με θέμα «Η οργάνωση του κράτους για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 ως μοντέλο διαχείρισης κρίσεων».

Στη συζήτηση συμμετείχαν οι Νάσος Αλευράς, Γιώργος Φλωρίδης και Κώστας Καρτάλης αλλά τα βλέμματα όλων στράφηκαν στον Ευάγγελο Βενιζέλο. Θα συνέχιζε το σερί των αιχμηρών παρεμβάσεών του κατά της κυβέρνησης, οι οποίες έχουν προκαλέσει προβληματισμό στο Μέγαρο Μαξίμου αλλά και σενάρια επί σεναρίων στον κεντρώο και κεντροαριστερό χώρο;

«Ενα πραγματικό επιτελικό κράτος…»

Ο κ. Βενιζέλος περιέγραψε το σχήμα της προετοιμασίας του κράτους για τους Αγώνες «ως ένα οργανωτικό σχήμα που βασιζόταν στη διυπουργική συνεργασία με τη μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία και ταχύτητα». «Ενα επιτελικό κράτος έχει κεντρικό νευρικό σύστημα, υπόκειται στον πρωθυπουργό και σε μία Διυπουργική Επιτροπή με υπουργό που τη συντονίζει, αυτός ήταν ο ρόλος μου, Διυπουργική Επιτροπή Συντονισμού Ολυμπιακής Προετοιμασίας. Εχει διακλαδώσεις παντού, σε όλα τα υπουργεία, σε όλους τους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, άμεση συνεργασία με το τεράστιο δυναμικό των ενόπλων δυνάμεων, με όλους τους οργανισμούς» σημείωσε και υπογράμμισε: «Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί ένα πραγματικό επιτελικό κράτος, όχι ένα επιτελικό κράτος που είναι ο πρωθυπουργός και οι σύμβουλοί του στο Μέγαρο Μαξίμου».

Αξιοσημείωτη ήταν και η αναφορά του στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας: «Τώρα ξέρουμε πώς προέκυψε το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, έτσι δεν είναι; Δηλαδή προέκυψε μέσα από τους κόλπους του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη για να έχει μία αυτονομία και μία απευθείας σχέση με τον Πρωθυπουργό ο κ. Χαρδαλιάς, έγινε το υπουργείο για να πάει ο κ. Αποστολάκης ως μία εκδήλωση συναίνεσης με τον ΣΥΡΙΖΑ και τελικά επιστρατεύτηκε ο αγαπητός φίλος, ο εξαιρετικά σημαντικός άνθρωπος, που είναι ο Χρήστος Στυλιανίδης να καλύψει αυτό το κενό».

Κριτική και για την οικονομία

Η κριτική του κ. Βενιζέλου δεν περιορίστηκε στο πεδίο του επιτελικού κράτους, επεκτάθηκε και στο πεδίο της οικονομίας. «Χάθηκε η δημοσιονομική επίγνωση, το μεγάλο μάθημα των δέκα ετών δραματικής κρίσης που κόψαμε 65 δισ. ευρώ με αύξηση εσόδων και μείωση δαπανών. Χάθηκε διότι η πανδημία επέτρεψε να δίδονται παροχές, δόθηκαν 43 δισ. ευρώ και έπρεπε να δοθούν, αλλά δόθηκαν σε δύο χρόνια. Εάν χαθεί η δημοσιονομική επίγνωση, η ανάγκη δηλαδή να προστατεύσουμε τη χώρα μας δημοσιονομικά, είναι πολύ πιο επικίνδυνο, ιστορικά επικίνδυνο, από το να χαθεί η μνήμη των  Ολυμπιακών Αγώνων» παρατήρησε.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο κ. Βενιζέλος ασκεί κριτική στην κυβέρνηση. Το έκανε για τους χειρισμούς της στο μέτωπο της πανδημίας. Και αντέδρασε άμεσα, αφήνοντας αιχμές κατά του Πρωθυπουργού, όταν από το βήμα της Βουλής αναφέρθηκε μόνο στα πολιτικά πρόσωπα της παράταξής του, τα οποία επιχείρησε να πλήξει ο ΣΥΡΙΖΑ στην υπόθεση της Novartis. «Οταν ο Πρωθυπουργός αναφέρεται στη Βουλή σε μια σκευωρία που έθεσε στο στόχαστρό της την ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας διά του ευτελισμού της Δικαιοσύνης δεν δικαιούται να διαχωρίζει τα πρόσωπα που κατέστησαν στόχος με κομματικά κριτήρια. Το μόνο κριτήριο είναι θεσμικό. Ο κ. Μητσοτάκης όφειλε να καταστήσει σαφές ότι υπερασπίζεται τους θεσμούς και όχι στελέχη της παράταξής του» ανέφερε.

Ερμηνείες με σενάρια πολιτικής φαντασίας

Ποια είναι τα κίνητρα του πρώην προέδρου του ΠαΣοΚ; Γιατί, όπως λέγεται, πήρε το όπλο του και πυροβολεί την κυβέρνηση και τον Κυριάκο Μητσοτάκη; Οι ερμηνείες που δίνονται συνδέονται με διάφορα σενάρια πολιτικής φαντασίας, το πλέον διαδεδομένο είναι ότι «ο κ. Βενιζέλος άλλαξε στάση μετά την αλλαγή της ηγεσίας στο ΠαΣοΚ αφού έχει συμφωνήσει για την  επιστροφή του». Με ποιον; Με τον Νίκο Ανδρουλάκη δεν είχαν καμία απολύτως επικοινωνία μετά την εκλογή του και για αρκετό καιρό πριν. Ο κ. Βενιζέλος ψήφισε στις εκλογές του Κινήματος, είναι ένας πολιτικός που απευθύνεται στο εθνικό ακροατήριο αλλά, όπως λέγεται, δεν έχει κρύψει την πολιτική του καταγωγή, ούτε το ενδιαφέρον του για το μέλλον της δημοκρατικής παράταξης της οποίας ηγήθηκε. Η βασική του δύναμη, όπως λένε στελέχη που συνομιλούν μαζί του, είναι «ότι δεν επιδιώκει τίποτα που να τον αφορά προσωπικά και δεν χαρίζει σε κανέναν την αυτονομία του πολιτικού του λόγου».

Τα νέα δεδομένα στο Κέντρο

Πέραν των σεναρίων, η κριτική στάση του κ. Βενιζέλου απέναντι στην κυβέρνηση είναι ένα σημαντικό στοιχείο της νέας πολιτικής πραγματικότητας που διαμορφώνεται και έχει τη δική της ξεχωριστή σημασία για τους συσχετισμούς δύναμης στον χώρο του κέντρου. Και αυτό γιατί η επιρροή του κ. Βενιζέλου είναι βαρύνουσα αν όχι καθοριστική για τη στάση του εκλογικού τμήματος, στο οποίο βασίζεται η πολιτική κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Είναι το τμήμα εκείνο που έχει χαρακτηριστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ ως «ακραίο κέντρο», άλλοι τούς προσδιορίζουν ως «πρώτη φορά Δεξιά». Είναι ψηφοφόροι του ΠαΣοΚ, που έχουν αγεφύρωτες πολιτικές και πολιτισμικές διαφορές με τον ΣΥΡΙΖΑ και στράφηκαν προς τον Κ. Μητσοτάκη όταν ο Ευ. Βενιζέλος εκδιώχθηκε από τα ψηφοδέλτια του κόμματός τους.

Από τα ραντάρ των επιτελών του Μεγάρου Μαξίμου δεν έχει  περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι αυτό το κομμάτι του εκλογικού σώματος έχει αρχίσει να παίρνει αποστάσεις από την κυβέρνηση δείχνοντας τάσεις επιστροφής στην εκλογική του κοίτη. Και αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα για τον κεντρικό πολιτικό στόχο του κ. Μητσοτάκη, την αυτοδυναμία

Η πρώτη εσωκομματική δοκιμασία Ανδρουλάκη

Την Τρίτη ο Νίκος Ανδρουλάκης βρέθηκε μπροστά στο ενδεχόμενο μιας πρώτης εσωκομματικής κρίσης.
Ο Ανδρέας Λοβέρδος που δεν μετείχε, όπως και πολλοί άλλοι βουλευτές, στην τηλεδιάσκεψη του συντονιστικού της Κοινοβουλευτικής Ομάδας που έγινε το πρωί της ίδιας μέρας με θέμα το νομοσχέδιο για τον ΕΦΚΑ, διαμήνυσε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι δεν έχει την ίδια αρνητική στάση με την οποία παρουσιάστηκε το κόμμα στη διαρκή επιτροπή της Βουλής, αφήνοντας ανοιχτό το ποια στάση θα κρατούσε στην ψηφοφορία. Αμέσως, σήμανε συναγερμός. Το ζήτημα δεν πήρε διαστάσεις και έληξε μετά τη συνάντηση που είχε ο Ανδρέας Λοβέρδος με τον Μιχάλη Κατρίνη και την Ευαγγελία Λιακούλη, το πρωί της Πέμπτης, στη Βουλή.
Ο κ. Λοβέρδος στην τοποθέτησή του κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου δεν ακολούθησε την επιθετική ρητορική του κόμματος αλλά στην ονομαστική ψηφοφορία δεν έσπασε τη γραμμή. «Για τελευταία φορά» είπε, σύμφωνα με πληροφορίες, στους συνομιλητές του, θέτοντας θέμα για τον τρόπο λήψης των αποφάσεων.
Ολο αυτό το σκηνικό είναι ενδεικτικό των πιέσεων και των δύσκολων ισορροπιών με τις οποίες θα έλθει αντιμέτωπη το προσεχές διάστημα η νέα ηγεσία.
Ο κ. Ανδρουλάκης εξελέγη με συντριπτικό ποσοστό, ωστόσο τόσο οι συνυποψήφιοί του όσο και άλλα προβεβλημένα στελέχη του κόμματος διεκδικούν διακριτό ρόλο και λόγο στη διαμόρφωση της στρατηγικής που θα ακολουθηθεί προεκλογικά και μετεκλογικά.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το αν οι ψίθυροι κριτικής που ακούγονται για τη λειτουργία του κόμματος αποκτήσουν και επίσημους εκφραστές στην πρώτη, μετά την εκλογή του κ. Ανδρουλάκη, συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής που ενδεχομένως να πραγματοποιηθεί ακόμα και την ερχόμενη Κυριακή.

Επιστροφές και μεταγραφές

Καθώς το κόμμα παγιώνει τα δημοσκοπικά του ποσοστά στη ζώνη του 13-14% πυκνώνει και η συζήτηση για επιστροφές στελεχών και μεταγραφές νέων. Ολη αυτή η ιστορία δεν φαίνεται να αφορά τίποτε περισσότερο από σενάρια. Ο κ. Ανδρουλάκης, όπως μεταδίδεται από το περιβάλλον του, δεν είχε καμία απολύτως επαφή, μετά την εκλογή του, ούτε με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ούτε και με την Αννα Διαμαντοπούλου και τον Γιώργο Φλωρίδη. Επικοινωνία που δεν έχει σχέση με τη σεναριολογία υπήρξε, κατά πληροφορίες, με τον Γιάννη Μανιάτη. Το ίδιο σκηνικό υπάρχει και στο μέτωπο της διεύρυνσης. Από τα ονόματα που ακούγονται η Χαριλάου Τρικούπη δείχνει να έχει διάθεση προσέγγισης με τον Γιάννη Πανούση και τον Κώστα Χρυσόγονο. Σε κάθε περίπτωση δεν φαίνεται ότι θα υπάρξουν κινήσεις σε αυτά τα μέτωπα, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.

Η ηγεσία του ΠαΣοΚ είναι πεπεισμένη ότι για να είναι το εκλογικό αποτέλεσμα αντίστοιχο των ποσοστών που καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις απαραίτητη προϋπόθεση είναι η οικοδόμηση ενός σύγχρονου θεσμικού κόμματος, με σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα, κοινωνικές αναφορές και διασύνδεση με τα δημιουργικά τμήματα κάθε τοπικής κοινωνίας. Η Χαριλάου Τρικούπη φιλοδοξεί στην πορεία προς το συνέδριο και μέσω των περιφερειακών συνεδρίων προγράμματος τα οποία προετοιμάζει να προσελκύσει πρόσωπα απενεργοποιημένα ή αποστασιοποιημένα από την πολιτική και κυρίως νέους ανθρώπους με επαγγελματικό και κοινωνικό αποτύπωμα που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στα ψηφοδέλτια του κόμματος, τα οποία αναμένεται να εκπέμψουν ισχυρό μήνυμα ανανέωσης. Ο κ. Ανδρουλάκης έχει σκοπό να περιοδεύσει σε όσο περισσότερες περιοχές της χώρας του επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες. Θέλει να διατηρήσει ζεστή τη σχέση του με τον κόσμο που πήρε μέρος στην διαδικασία εκλογής προέδρου στο Κίνημα Αλλαγής και να συστηθεί στον υπόλοιπο. Στο πολιτικό μέτωπο ο κ. Ανδρουλάκης απαντά στις αιτιάσεις της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ για ίσες αποστάσεις περνώντας στην αντεπίθεση. «Δεκανίκι μάς θέλει ο κ. Τσίπρας, δεκανίκι μάς θέλει ο κ. Μητσοτάκης» δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη (Action24) και πρόσθεσε: «Τελείωσε αυτό. Η παράταξη επέστρεψε δυναμικά, βλέπω ένα πολύ καλύτερο κλίμα στην κοινωνία, το βλέπουν κι αυτοί, για αυτό βλέπετε αυτή την πολεμική εναντίον μας. Εγώ δεν περιμένω τα εύσημα για την αντιπολιτευτική μου άποψη και στάση να μου τα δώσει ο κ. Τσίπρας και ο κ. Μητσοτάκης. Εγώ περιμένω να μου τα δώσει ο ελληνικός λαός στις πρώτες εκλογές».