Ένας από τους μεγαλύτερους κερδισμένους της ενεργειακής κρίσης είναι η Gazprom. O ρωσικός κρατικομονοπωλιακός γίγαντας κατέρριψε το 2021 ρεκόρ κερδών, ανακοίνωσε αρχές Ιανουαρίου ο Αλεξέι Μίλερ, πρόεδρος του ενεργειακού κολοσσού και επιστήθιος φίλος του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Περίπου το 43% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται στην ΕΕ προέρχεται από τη Ρωσία, ενώ το υπόλοιπο καλύπτεται, σύμφωνα, με την Eurostat με εισαγωγές από την Νορβηγία, την Εγγύς Ανατολή, τις ΗΠΑ, την Αλγερία και την Λιβύη. Ας σημειωθεί ότι η Γερμανία καλύπτει τις ανάγκες της σε φυσικό αέριο κατά 55% από την Gazprom. Για τον ρόλο της Gazprom στην ενεργειακή κρίση ο ειδικός σε ζητήματα ενέργειας Γκέοργκ Τσάχμαν από την δεξαμενή σκέψης Bruegel των Βρυξελλών εξηγεί: «Είναι σαφές ότι η Gazprom εκμεταλλεύεται την ισχυρή παρουσία της στην αγορά και επηρεάζει τις τιμές αυξομειώνοντας την ποσότητα φυσικού αερίου που διοχετεύει στην ΕΕ».
Η Ευρώπη σε δεινή διαπραγματευτική θέση
Την τελευταία δεκαετία οι Βρυξέλλες προσπάθησαν μέσα από σειρά ρυθμιστικών μέτρων να δημιουργήσουν ενιαία αγορά φυσικού αερίου στην ΕΕ. Έτσι η Gazprom μεταφέρει το φυσικό αέριο σε συγκεκριμένα σημεία στα εξωτερικά σύνορα και στη συνέχεια οι χώρες-μέλη προμηθεύονται τις ποσότητες που χρειάζονται. Με άλλα λόγια η Γερμανία μπορεί να αγοράσει, για παράδειγμα, από την Ρωσία φυσικό αέριο, το οποίο στη συνέχεια να διοχετεύσει στην Πολωνία ή την Ουκρανία. Προς το συμφέρον του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού είναι οι απευθείας διμερείς συμφωνίες αγοράς με χώρες-μέλη διότι έτσι διατηρεί σε υψηλό επίπεδο την εξάρτηση.
Την ίδια στιγμή η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατηγορεί την Gazprom ότι δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση για ενέργεια από την ΕΕ: «Η Gazprom τηρεί τις συμφωνίες, διοχετεύει ωστόσο στην ΕΕ την ελάχιστη ποσότητα που έχει συμφωνηθεί. Εύλογο επομένως το ερώτημα γιατί την ώρα που οι τιμές έχουν εκτιναχθεί και η ζήτηση είναι τεράστια ένας πάροχος επιλέγει να μην αυξήσει την προσφορά έναντι του καλύτερου πελάτη που είναι η ΕΕ».
Ο Γκέοργκ Τσάχμαν από την δεξαμενή σκέψης Bruegel εκτιμά ότι : «Μπορείς να διαπραγματεύεσαι επ΄ αόριστον με εκείνον που ελέγχει όλους τους μοχλούς πίεσης. Αν όμως η Μόσχα αποφασίσει να κλείσει την κάνουλα τότε, κακά τα ψέματα, οι Ευρωπαίοι βρίσκονται σε δεινή διαπραγματευτική θέση».
Μπερντ Ρίγκερτ, Βρυξέλλες
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
