Πρωτοάκουσα για την εφημερίδα «Το Βήμα» όντας στις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου. Ο πατέρας μου, βαθύτατα Βενιζελικός (της εποχής εκείνης), ήταν οδηγός λεωφορείου που έκανε καθημερινά τη διαδρομή Χωριό – Ηράκλειο και Ηράκλειο – Χωριό. Ανάμεσα στις πραμάτειες που κουβαλούσε στο πήγαινε – έλα ήταν και ορισμένες αθηναϊκές εφημερίδες, μαζί με ηρακλειώτικες, παραγγελία των καφενείων του χωριού. Αλλωστε ελάχιστοι ήσαν τότε εκείνοι οι χωρικοί που αγόραζαν εφημερίδες. Μια λοιπόν από αυτές τις εφημερίδες των καφενείων ήταν και «Το Βήμα».
Από όσο μπορούσα να καταλάβω τότε, «Το Βήμα» ήταν μια προοδευτική εφημερίδα σε αντίθεση με τις λεγόμενες δεξιές και, κατά συνέπεια, θεωρούμενες συντηρητικές εφημερίδες. Πάντως, μολονότι το χωριό μου ήταν προοδευτικό, υπό την έννοια ότι τα χρόνια εκείνα ψήφιζε Σοφοκλή Βενιζέλο και Νικόλαο Πλαστήρα, λίγοι ήσαν εκείνοι που αγόραζαν και διάβαζαν εφημερίδες. Καθώς μάλιστα δεν υπήρχε τότε τηλεόραση, η όποια ενημέρωση ερχόταν από το κρατικό (τότε) ραδιόφωνο και από τις λίγες εφημερίδες που προμηθεύονταν τα καφενεία.
Τα επόμενα χρόνια καθώς μεγάλωνα και άρχισα να αντιλαμβάνομαι καθαρότερα τα πολιτικά και τα πολιτιστικά πράγματα του τόπου, «Το Βήμα» στάθηκε για μένα ένας πολύτιμος, πληροφορημένος και πολλαπλά σοφός διδάσκαλος. Δεν γνωρίζω κάποια μελέτη που να ασχολείται με τις διδακτικές και μορφωτικές πηγές ενός ανθρώπου. Για τις πηγές της δικής μου όποιας μαθητείας στη γνώση του πολιτισμού και της πολιτικής, το ενήμερο και διδακτικό «Βήμα» ήταν αυτό που κανόνισε τα βήματά μου και σε μεγάλο βαθμό με βοήθησε να προχωρήσω λίγο πιο μπροστά, όπως νομίζω.
Σήμερα οι πηγές πληροφορίας, σχεδόν για κάθε τομέα του βίου, είναι πολλές και ποικίλες. Πολλές από αυτές τις πηγές, ραδιόφωνο, τηλεόραση, περιοδικά, εφημερίδες, είναι θολές. Πληροφορίες χαλκεύονται ώστε να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένα σχέδια. Το υλικό που προσφέρουν κάποιες από τις πολλές εφημερίδες είναι όντως εφήμερο αλλά συνεχώς επαναλαμβανόμενο. Τα μέσα της σημερινής μαζικής ενημέρωσης δεν είναι όλα διαυγή. Ο πολιτικός βίος μας και γενικότερα ο καθημερινός βίος μας θολώνεται και κάποτε διαστρέφεται. Μόνη σωτηρία η γνώση των πραγμάτων, η γνώση του καθημερινού πολιτικού και πολιτισμικού βίου. «Το Βήμα» είναι μια καθαρή, δροσερή πηγή. Εφημερίδα μεν, αλλά όχι εφήμερη.
*Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
