Σε ρυθμούς εκλογικής προετοιμασίας κινείται πλέον η κυβέρνηση, με αποφάσεις και πρωτοβουλίες οι οποίες άλλοτε φανερώνουν νευρικότητα και άλλοτε σκοπιμότητες στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό πεδίο. Σε μια περίοδο η οποία είναι φανερό ότι χαρακτηρίζεται από ρευστότητα, κινητικότητα στο πολιτικό σκηνικό και μια προφανή απόπειρα του ΣΥΡΙΖΑ να εκτροχιάσει την πολιτική συζήτηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου αναζητούν μια νέα τακτική, με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογικές αναμετρήσεις, όποτε κι αν αυτές γίνουν.

Νέες μειώσεις φόρων σε ρεύμα και τρόφιμα

Εν όψει όλων αυτών, σε «ωρολογιακή βόμβα» για την κυβέρνηση εξελίσσεται το πρόβλημα των ανατιμήσεων στα καύσιμα, στο ηλεκτρικό ρεύμα και στα είδη πρώτης ανάγκης. Σύμφωνα με πληροφορίες, σε συνέχεια της μείωσης του ΕΝΦΙΑ, το οικονομικό επιτελείο αναζητεί νέες παρεμβάσεις, με στόχο την ανακούφιση, κατά κύριο λόγο, των μεσαίων και χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων. Κατά τα όσα διαμηνύει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, ήδη εξετάζονται μειώσεις της φορολογίας στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και του ΦΠΑ στα τρόφιμα.

Συνεχίζεται ο κύκλος σκληρής σύγκρουσης

Με φόντο την ήδη εξελισσόμενη, σκληρή αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ και την προσπάθεια της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του Αλέξη Τσίπρα να επιβάλουν τους γνωστούς όρους τοξικότητας στην πολιτική συζήτηση, συνεργάτες του Πρωθυπουργού διαμηνύουν ότι η κυβέρνηση δεν θα αποφύγει τη σύγκρουση, αλλά θα έχει ως στόχο να τη μεταφέρει στο προγραμματικό πεδίο.«Δεν πρόκειται να παίξουμε στο γήπεδο που θέλει να μας σύρει ο ΣΥΡΙΖΑ» λένε, ενώ ορισμένοι συνομιλητές του Κυριάκου Μητσοτάκη συμπληρώνουν ότι αυτό το είδος πολιτικής σύγκρουσης δεν ωφελεί την κυβέρνηση, παρά εξυπηρετεί μόνο τους σκοπούς συσπείρωσης του ΣΥΡΙΖΑ.

Παρά ταύτα, η τυφλή σύγκρουση κυβέρνησης – ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να ενταθεί στο επόμενο διάστημα, δεδομένου ότι την υπόθεση Novartis θα διαδεχθεί η εξελισσόμενη διαδικασία του Ειδικού Δικαστηρίου, έπειτα από την παραπομπή των Νίκου Παππά και Δημήτρη Παπαγγελόπουλου για τις μεθοδεύσεις της περιόδου διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.

Προεκλογικός απολογισμός

Με τις πληγές της πρόσφατης κρίσης λόγω της κακοκαιρίας «Ελπίδα» ανοιχτές, κυβερνητικές πηγές απορρίπτουν πάντως τις εκτιμήσεις σύμφωνα με τις οποίες η πρόσφατη ανακοίνωση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ ήταν μια εσπευσμένη κίνηση, επιβεβλημένη από την πίεση την οποία δέχθηκε η κυβέρνηση εξαιτίας της κακής διαχείρισης. Λένε ότι πρόκειται για προεκλογική δέσμευση, πως ήταν απόφαση μελετημένη και ότι, αντιθέτως, καθυστέρησε να δημοσιοποιηθεί ακριβώς λόγω της κρίσης της προηγούμενης εβδομάδας, ενώ δεν μπορούσε και να καθυστερήσει άλλο, γιατί είχε ήδη συζητηθεί σε έναν ευρύ κύκλο. Υπό τον φόβο της διαρροής και της απώλειας του όποιου επικοινωνιακού οφέλους, κρίθηκε σκόπιμο να την ανακοινώσει ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις αρχές της εβδομάδας.

Με στόχο τη μετάθεση της συζήτησης στο προγραμματικό πεδίο, από το κυβερνητικό επιτελείο εκδηλώνεται η προσδοκία ότι από τις αρχές της άνοιξης και ενδεχομένως αφότου παρεμβληθεί ένα ακόμη κύμα έξαρσης της πανδημίας, θα δοθεί η ευκαιρία της επιστροφής στην πολιτικο-κοινωνική συνθήκη της προπανδημικής περιόδου.Εφόσον αυτή η προσδοκία επαληθευτεί, οι συνεργάτες του Πρωθυπουργού ευελπιστούν ότι θα δοθεί η ευκαιρία επιτάχυνσης αλλαγών και εκκρεμών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες θα διευκολύνουν και τον κυβερνητικό απολογισμό εν όψει εκλογών.

Κατά τα όσα αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, από το διάστημα των προσεχών εβδομάδων θα γίνει σαφές ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το επιτελείο του θα θελήσουν να προβάλουν το έργο που έχει συντελεστεί και συνοψίζουν: ψηφιακός μετασχηματισμός, αύξηση μισθών, μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ομαλοποίηση στο Μεταναστευτικό, δρομολόγηση έργων υποδομής, μείωση ανεργίας. Την ίδια στιγμή σημειώνουν ότι σε αυτά θα προστεθούν οι μειώσεις του φόρου κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, του ΦΠΑ στα τρόφιμα, οι αναμενόμενες αλλαγές στο ΕΣΥ, στα ΑΕΙ και – κατά τα αναμενόμενα – η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου πάντως μέχρι στιγμής δεν έχει σημειωθεί η προσδοκώμενη πρόοδος.

Οπως, δε, σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, εντείνοντας την αίσθηση της εκλογικής προπαρασκευής, στο προσεχές διάστημα ο Πρωθυπουργός θα επισκέπτεται περιφέρειες της χώρας στις οποίες έχουν ήδη δρομολογηθεί και ξεκινήσει έργα υποδομής και μεγάλες επενδύσεις.

Ο Ανδρουλάκης στο στόχαστρο

Παρά ταύτα, η ανησυχία και η νευρικότητα στο πολιτικό πεδίο είναι εμφανείς. Πυροδοτείται κυρίως από τη δημοσκοπική ανάκαμψη του ΠαΣοΚ και εκδηλώνεται πολλαπλώς.Οσο μαίνεται η σύγκρουση με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Παύλο Πολάκη, στο στόχαστρο του Μεγάρου Μαξίμου και των κυβερνητικών στελεχών βρίσκονται πλέον κατά μείζονα λόγο ο Νίκος Ανδρουλάκης και το ΚΙΝΑΛ. Τον κατηγορούν για τακτική ίσων αποστάσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ (με αφορμή τη στάση του κατά τη συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας και στο κοινοβουλευτικό επεισόδιο με τον Παύλο Πολάκη), ενώ σπεύδουν να αναδείξουν εσωτερικές διαφοροποιήσεις όπως αυτή της Εύας Καϊλή, η οποία σε άρθρο της διαφώνησε με τη στάση του κόμματος στο θέμα Πολάκη.

Κατά τα όσα συμπληρώνουν σε αυτά συνομιλητές του Πρωθυπουργού, η προσπάθεια της κυβέρνησης να ασκήσει πίεση προς το ΠαΣοΚ και τη νέα ηγεσία του θα συνεχιστεί τις επόμενες εβδομάδες. «Ο Ανδρουλάκης θα καλείται στο εξής διαρκώς να παίρνει θέση για όλα, πρέπει να βγει στο «ξέφωτο»» λένε εμφατικά. Η τακτική αυτή, ωστόσο, χαρακτηρίζεται, σύμφωνα με πολιτικά στελέχη τα οποία διαθέτουν μακρά εμπειρία, από αντιφάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να αποδειχθούν καθοριστικές για τις πολιτικές εξελίξεις.

Οσο η πολιτική σύγκρουση προσλαμβάνει αυτή τη νέα μορφή, οικονομικοί και τραπεζικοί παράγοντες εντοπίζουν πάντως σε ένα διαφορετικό πεδίο την κυριότερη πρόκληση για την κυβέρνηση και τη χώρα. Αναφέρονται στη διαφαινόμενη πολιτική αβεβαιότητα, όπως τουλάχιστον αυτή αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις. Παρά την αξιοπιστία της κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού στο διεθνές πεδίο, η εξασθένηση των σεναρίων αυτοδυναμίας εν όψει εκλογών και η υπονομευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ διαμορφώνουν ένα πεδίο αβεβαιότητας, το οποίο όπως επισημαίνεται από τις ίδιες πηγές, οδηγεί οίκους αξιολόγησης και οικονομικούς παράγοντες σε μία επιφυλακτικότητα, έως ότου ξεκαθαρίσει και πάλι το πολιτικό τοπίο. Η παράμετρος αυτή, σε συνδυασμό με τις διαφαινόμενες αποφάσεις αύξησης των επιτοκίων και τερματισμού της περιόδου φθηνού δανεισμού, πυροδοτεί και τις συζητήσεις σχετικά με τον χρόνο των εκλογών, αλλά και με τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στην πορεία προς αυτές. Δεδομένης της προσδοκίας για τερματισμό της πανδημικής κρίσης, αλλά και της αγωνίας του Μεγάρου Μαξίμου εν όψει μιας πιθανολογούμενης δύσκολης θερινής περιόδου υπό τον φόβο των πυρκαγιών, ορισμένες πηγές επιμένουν στο σενάριο ενός εκλογικού αιφνιδιασμού. Οτιδήποτε σχετικό διαψεύδεται επίμονα από την κυβέρνηση, ενώ η απόρριψη των εκλογικών σεναρίων της άνοιξης ενισχύθηκε από την ανακοίνωση της ημερομηνίας τού εξ αναβολής συνεδρίου της ΝΔ, το οποίο θα διεξαχθεί στις 6-8 Μαΐου 2022.

Η συζήτηση για τον εκλογικό νόμο

Παράλληλα με την εκλογολογία, εξελίσσεται στο παρασκήνιο και η συζήτηση για το ενδεχόμενο μιας νέας αλλαγής του εκλογικού νόμου, με στόχο τη διευκόλυνση της επίτευξης αυτοδυναμίας στην εκλογική αναμέτρηση η οποία αναμένεται ότι θα ακολουθήσει την πρώτη που θα διεξαχθεί με το σύστημα της απλής αναλογικής και προεξοφλείται ότι θα οδηγήσει σε αδιέξοδο ως προς τις δυνατότητες σχηματισμού κυβέρνησης.

Μία τέτοια πρωτοβουλία συζητείται σε κάποιους κύκλους της ΝΔ και σύμφωνα με πληροφορίες απασχολεί και το Μέγαρο Μαξίμου. Θεωρείται βέβαιο ότι θα έχει πολιτικές επιπτώσεις, καθώς θα καταδείξει την ανησυχία της κυβέρνησης και θα αντιμετωπιστεί ως κίνηση καιροσκοπισμού. Ομως ορισμένες πηγές επιμένουν ότι παρά το κόστος της, θα συμπέσει με τις διαθέσεις μιας σημαντικής μερίδας ψηφοφόρων, οι οποίοι δεν επιθυμούν την επιστροφή στην πολιτική αναταραχή και αβεβαιότητα. Ως κρίσιμη παράμετρος ως προς αυτά θεωρείται η στάση του ΚΙΝΑΛ, καθώς η ενίσχυση των πιθανοτήτων αυτοδυναμίας της ΝΔ θα απαλλάξει σε μεγάλο βαθμό την ηγεσία του από το δίλημμα περί συμμετοχής ή όχι σε μία κυβέρνηση συνεργασίας, την οποία ούτως ή άλλως δεν επιθυμεί ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Μετωπική Μητσοτάκη – Βενιζέλου

Η κυριότερη αντίφαση εκδηλώθηκε με τη στάση την οποία τήρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή, με αφορμή την αρχειοθέτηση των περισσοτέρων από τις εκκρεμείς υποθέσεις της σκευωρίας Novartis, σε βάρος πρώην πρωθυπουργών και υπουργών. Η επιλογή του να αναφερθεί αποκλειστικά σε στελέχη της παράταξής του, οδήγησε σε μία αναπάντεχη σύγκρουση με τον Ευάγγελο Βενιζέλο.

Ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αντέδρασε, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «ο κ. Μητσοτάκης όφειλε να καταστήσει σαφές ότι υπερασπίζεται τους θεσμούς και όχι στελέχη της παράταξής του». Η κυβέρνηση επέμεινε στη συνέχεια σε αυτή την επιλογή με δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου και υπουργών, με αποτέλεσμα ο Ευάγγελος Βενιζέλος να επανέλθει με νέα του δήλωση και να σημειώσει: «Η αντίδρασή μου αφορά την έλλειψη κατανόησης και σεβασμού των θεμελίων της μεταβολής που συντελέστηκε τον Ιούλιο του 2019. Δεν υποτιμώ τα εκλογικά ποσοστά που έλαβε το 2019 η ΝΔ υπό την ηγεσία του κ. Μητσοτάκη. Οδηγηθήκαμε όμως στη μεταβολή των πολιτικών συνθηκών, επειδή κάποιοι έδωσαν πολυετή και σκληρό αγώνα, παίζοντας τη ζωή και την τιμή τους, για να μείνει η χώρα όρθια μέχρι το 2015 και στη συνέχεια προκειμένου να ανακοπεί ο κίνδυνος για την οικονομία, τη δημοκρατία και τον τόπο και να οδηγηθεί στην ήττα ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συμπράττοντες».

Η σύγκρουση με ένα πολιτικό πρόσωπο το οποίο κατ’ εξοχήν εκφράζει ένα κεντρώο ακροατήριο, προβλημάτισε πάντως και στελέχη της συμπολίτευσης.Υπό αυτό το πρίσμα, κυβερνητικές πηγές δήλωναν έπειτα από αυτά: «Δεν θέλουμε κανένα μέτωπο με τον Βενιζέλο, προς Θεού».