Τα τρία διαγωνιστικά τμήματα του 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το Διεθνές Διαγωνιστικό, το τμήμα Newcomers και το τμήμα >>Film Forward, φιλοξενούν μια σειρά από συναρπαστικές ταινίες, που πραγματεύονται τα πιο επίκαιρα ζητήματα της εποχής. Σύμφωνα με ανακοίνωση του φεστιβάλ, το οποίο θα πραγματοποιηθεί 10 -20 Μαρτίου το εφετινό μενού περιέχει «εικόνες από έναν κόσμο που αλλάζει αδιάκοπα και αφηγήσεις που ανατέμνουν τα ιστορικά τραύματα του παρελθόντος».
Ιστορίες έμφυλης καταπίεσης και γυναικείας χειραφέτησης, η κοσμογονική δύναμη του σινεμά και της τέχνης να μεταπλάθει την πραγματικότητα, η πολυδιάστατη έννοια της ταυτότητας όπως αποτυπώνεται στο προσφυγικό-μεταναστευτικό δράμα – όλα αυτά και άλλα πολλά είναι θέματα που φτιάχνουν το προφίλ των τριών διαγωνιστικών τμημάτων του φετινού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ.
Στο καθένα από τα τρία διαγωνιστικά τμήματα του 24ου ΦΝΘ συμμετέχουν συνολικά 12 ταινίες. Μια σύντομη παρουσίαση ορισμένων από αυτές κάνουμε παρακάτω. Οι ελληνικές παραγωγές που θα συμμετέχουν στο κάθε τμήμα θα ανακοινωθούν στο προσεχές διάστημα.
Δεύτερη ευκαιρία
Στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα, το 2nd Chance (διεθνής πρεμιέρα) του Ραμίν Μπαράνι ξεδιπλώνει την απίθανη και βαθιά αμφιλεγόμενη ιστορία του εφευρέτη του αλεξίσφαιρου γιλέκου. Στο ντοκιμαντέρ A House Made of Splinters (διεθνής πρεμιέρα), ο δανός σκηνοθέτης Σάιμον Λέρενγκ Βίλμοντ (νικητής του Χρυσού Αλέξανδρου στο 20ό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ με το The Distant Barking of Dogs), εστιάζει τη ματιά του στους αφανείς ήρωες του ουκρανικού εμφυλίου, οι οποίοι προσφέρουν διέξοδο και καταφύγιο στα παιδιά που έχουν χάσει τα πάντα.
To Α Marble Travelogue (διεθνής πρεμιέρα) του Σον Γουάνγκ από την Κίνα μάς προσκαλεί στην οδύσσεια ενός μαρμάρου και στα άδυτα ενός κόσμου που συσκευάζει και εμπορεύεται τα κειμήλια της ιστορίας και του πολιτισμού. Το αυτοβιογραφικό Anima – My Father’s Dresses (διεθνής πρεμιέρα) της Γερμανίδας Ούλι Ντέκερ φέρνει στο προσκήνιο μια οικογενειακή ιστορία που αμφισβητεί στερεότυπα και καθιερωμένους ρόλους, ενώ το Long Live My Happy Head (διεθνής πρεμιέρα) των Όστιν ΜακΚάουαν και Γουίλ Χίουιτ μάς διδάσκει πώς η τέχνη και το χιούμορ μπορούν να ξορκίσουν τον φόβο του θανάτου, μέσα από την ιστορία ενός κομίστα που παλεύει με τον καρκίνο. Στο συγκινητικό Off the Rails (ευρωπαϊκή πρεμιέρα) του Πίτερ Ντέι από το Ηνωμένο Βασίλειο, τα όνειρα διαφυγής δύο νεαρών αθλητών του παρκούρ διαπλέκονται με ένα αγιάτρευτο τραύμα που στοιχειώνει την παιδική τους ηλικία.
Σκηνή από το ντοκιμαντέρ Long Live My Happy Head των Όστιν ΜακΚάουαν και Γουίλ Χίουιτ
Το Spanton vs The French Police (παγκόσμια πρεμιέρα) της πολυσχιδούς γαλλίδας δημιουργού Οβιντί μάς υπενθυμίζει πως η βία κατά των γυναικών παραμένει μια ανοιχτή πληγή του κόσμου μας, ρίχνοντας φως σε μια υπόθεση που συντάραξε τη γαλλική κοινωνία. Στο Turn Your Body to The Sun (ευρωπαϊκή πρεμιέρα) της Ολλανδής Αλιόνα φαν ντερ Χορστ, έρχεται στο φως η τραγική ιστορία ενός σοβιετικού στρατιώτη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που βίωσε τόσο την αιχμαλωσία στα χέρια των Ναζί όσο και τα σταλινικά γκούλαγκ. Τέλος, το Young Plato (ευρωπαϊκή πρεμιέρα) των Ντέκλαν ΜακΓκραθ και Νέσα Νι Χιανάιν εξερευνά πώς ο Πλάτωνας και ο Νίτσε έρχονται να ανατρέψουν τις καταπιεστικές και στενόμυαλες παραδόσεις σε ένα καθολικό σχολείο της Ιρλανδίας.
Ξεκινώντας…
Προχωρώντας στο τμήμα Newcomers, το Caught in the Headlights (παγκόσμια πρεμιέρα) του Γάλλου Τομά Ντεβούζ μάς συστήνει μια θεατρική κολεκτίβα που δίνει ζωή και πνοή σε ένα απομονωμένο χωριό της Γαλλίας. Το animation ντοκιμαντέρ Eternal Spring (παγκόσμια πρεμιέρα) του Καναδού Τζέισον Λόφτους ανασυστήνει μια απίθανη ιστορία πολιτικής ανυπακοής που σόκαρε το κινεζικό καθεστώς. Στο Golden Land (διεθνής πρεμιέρα) της Φινλανδής Ίνκα Άκτε, ο πυρετός του χρυσού οδηγεί έναν νεαρό Φινλανδο-Σομαλό να εγκαταλείψει τη βαρετή ασφάλεια της Φινλανδίας για μια τρελή περιπέτεια στο Κέρας της Αφρικής. Στο ντοκιμαντέρ Melting Dreams (παγκόσμια πρεμιέρα) της Χάιντι Κάντσλερ από τη Σλοβενία, τρεις νεαρές σκιέρ από το Αφγανιστάν ταξιδεύουν στην Ευρώπη με σκοπό να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους, με τελικό προορισμό την αμήχανη ενηλικίωση και την απομυθοποίηση του παραδείσου της Δύσης.
To Robin Bank (παγκόσμια πρεμιέρα) της Άνα Τζιράλτ Γκρις από τη Βαρκελώνη αφηγείται την ιστορία ενός σύγχρονου Ρομπέν των Δασών, που λήστευε τράπεζες αντί για τον Σερίφη του Νότιγχαμ. Στο Sirens (διεθνής πρεμιέρα) της, βραβευμένης με Emmy, αμερικανο-μαροκινής δημιουργού Ρίτα Μπαγκνταντί, επιβιβαζόμαστε στο ταραχώδες ταξίδι που βιώνουν τα μέλη της πρώτης γυναικείας μέταλ μπάντας στη Μέση Ανατολή, βαδίζοντας προς τη σεξουαλική, κοινωνική και πολιτική αφύπνιση. Στο The Devil’s Drivers (ευρωπαϊκή πρεμιέρα) των Ντάνιελ Καρσέντι και Μοχάμεντ Αμπουγκέτ, δύο βεδουίνοι οδηγοί ρισκάρουν τη ζωή τους για να περάσουν παράνομους εργάτες στην Παλαιστίνη, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του ισραηλινού στρατού. Tέλος, το What Remains on the Way (διεθνής πρεμιέρα) των Γιάκομπ Κρέζε και Ντανίλο ντο Κάρμο απεικονίζει το μεταναστευτικό δράμα μέσα από την ιστορία μιας νεαρής μητέρας και των τεσσάρων παιδιών της, που ξεκινούν το επικίνδυνο ταξίδι από τη Γουατεμάλα με προορισμό τις ΗΠΑ.
Το Sirens που θα κάνει διεθνή πρεμιέρα, είναι της βραβευμένης με Emmy, αμερικανο-μαροκινής δημιουργού Ρίτα Μπαγκνταντί
Κοιτάζοντας μπροστά
Στο διαγωνιστικό τμήμα >>Film Forward, το Amateur (παγκόσμια πρεμιέρα) του Ισπανού Μαρτίν Γκουτιέρεθ συνενώνει τρεις φαινομενικά ασύνδετες ιστορίες, οι οποίες υφαίνουν μια προσωπική πατρίδα. Στο Anachronic Chronicles: Voyages Inside/Out Asia (ευρωπαϊκή πρεμιέρα) του Κινέζου Λου Παν και του Ιάπωνα Γου Αράκι, παρακολουθούμε πώς η κυκλοφορία και η μαζική χρήση της βιντεοκάμερας άλλαξαν ριζικά την καθημερινότητα, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο καταγράφονται οι οικογενειακές αναμνήσεις, για τους απλούς ανθρώπους στην Άπω Ανατολή.
Το Dreams of the Sky Mausoleum (διεθνής πρεμιέρα) της Ρωσίδας Μαριάνα Ριμπινόκ στοχάζεται στην έννοια του σώματος, που άλλοτε λειτουργεί ως καταφύγιο και άλλοτε ως φυλακή. Στο Film Is Dead (παγκόσμια πρεμιέρα) του Αργεντινού Χουάν Μπενίτες Αλάσια, οι εγκαταλελειμμένες κινηματογραφικές αίθουσες στην πόλη του σκηνοθέτη μετατρέπονται σε ζωντανό μνημείο του χρόνου, της απώλειας και των συντριπτικών αλλαγών. Η Ολλανδή Ούκε Χόοχενταϊκ, στο Housewitz (διεθνής πρεμιέρα), στρέφει την κάμερα στη μητέρα της και συνομιλεί με τα φαντάσματα του Ολοκαυτώματος, μέσα από μια ιδιόρρυθμη ιστορία εγκλεισμού.
Στο Pobo “Tzu” – White Night (ευρωπαϊκή πρεμιέρα) των Τάνια Xιμένα και Γιολότι Μανουέλ Γκόμες Αλβαράδο από το Μεξικό, η ποίηση και η φύση συνυφαίνονται σε μια ιεροτελεστία τόσο παλιά όσο και ο χρόνος, ενώ το Sorrow Tamers (διεθνής πρεμιέρα) της Φινλανδής Μίνα Λάαμο αφουγκράζεται τις αθέατες πτυχές της θλίψης και του πένθους. To The Bride (διεθνής πρεμιέρα) των Σαμίρα Γκουαντανιουόλο και Τιτσιάνο Ντόρια μάς ταξιδεύει στις μυσταγωγικές παραδόσεις και την αρχέγονη πνευματική κληρονομιά του ιταλικού νότου. Τέλος, το ντοκιμαντέρ The Invitation (παγκόσμια πρεμιέρα) του Φαμπρίτσιο Μαλτέζε από το Λουξεμβούργο μάς προσκαλεί σε μια ποιητική συνομιλία ανάμεσα σε δύο σπουδαίους δημιουργούς του κινηματογράφου, τον Αμπντεραμάν Σισακό και τον προσφάτως εκλιπόντα Πολ Κρούχτεν, η οποία υπερβαίνει το αμετάκλητο του θανάτου.
Τα βραβεία
Οι ταινίες που συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα διεκδικούν το μεγάλο βραβείο του ΦΝΘ, τον Χρυσό Αλέξανδρο, καθώς και το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής. Αξίζει να σημειωθεί πως το Διεθνές Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ λειτουργεί και ως «διαβατήριο» για τα Όσκαρ, καθώς η ταινία που θα αποσπάσει τον Χρυσό Αλέξανδρο βρίσκει αυτόματα θέση στη λίστα προεπιλογής για το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Στο διαγωνιστικό τμήμα Newcomers, όπου παρουσιάζονται πρώτες ή δεύτερες ταινίες νέων δημιουργών, τα βραβεία που απονέμονται είναι ο Χρυσός Αλέξανδρος «Δημήτρης Εϊπίδης», αλλά και το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής και τέλος, στο διαγωνιστικό τμήμα του >>Film Forward, που παρουσιάζει ταινίες που αμφισβητούν τις συμβάσεις και αρθρώνουν μια νέα και τολμηρή κινηματογραφική γλώσσα, ο Χρυσός Αλέξανδρος >>Film Forward και το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής περιμένουν τους νικητές.
