Μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα καταφέρουμε κάποια στιγμή, μέσα στα προσεχή χρόνια, να αποκτήσουμε, ως χώρα, ένα συνεκτικό και οργανωμένο σύστημα διαχείρισης κρίσεων; Η απάντηση στο ερώτημα είναι πολύ δύσκολη και με βάση όσα σήμερα βλέπουμε μάλλον είναι και αρνητική. Δεν αρκούν τα χρήματα για τον απαραίτητο εξοπλισμό, ούτε τα προγράμματα τύπου «Αιγίς» για να αλλάξει η σημερινή εικόνα. Ο δρόμος θα είναι δυστυχώς μακρύς, αλλά η επόμενη κρίση δεν θα περιμένει…

Σε επίπεδο πολιτικό, η εύκολη λύση είναι να ομιλεί κανείς περί μιας «λογικής μάνατζερ» (μία άποψη εσχάτως της μόδας ακόμη και σε δημοσιογραφικούς κύκλους), η οποία και θα πρέπει να υιοθετηθεί στον δημόσιο τομέα. Πώς θα επικρατήσει άραγε αυτή η λογική, που λειτουργεί «από πάνω προς τα κάτω», όταν τα χαμηλότερα επίπεδα δεν ταιριάζουν στον τρόπο σκέψης των ανωτέρων; Υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος; Οχι φυσικά. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν η Ελλάδα διέθετε μία σοβαρή σχολή παραγωγής στελεχών δημόσιας διοίκησης, που θα είχαν αποκτήσει συγκεκριμένο τρόπο σκέψης για τη διαχείριση τόσο απλών όσο και πιο περίπλοκων καταστάσεων. Υπάρχει άραγε ένα τέτοιο σχέδιο;

Δεν είναι βέβαια σαφές ότι ακόμη και μία τέτοια εξέλιξη θα έλυνε το πρόβλημα που προκύπτει από τα σοβαρότατα ελλείμματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που πλέον διαθέτει αρμοδιότητες μάλλον υπερβολικές σε σχέση με τις ικανότητές της. Η απογοήτευση από τη δράση των τοπικών αρχόντων ξεχειλίζει – και ας μην αρχίσουν ορισμένοι να μιλούν για τους «θύλακες αριστείας» που υπάρχουν. Ισως να ευθύνεται για το χάλι που παρακολουθήσαμε και η περίοδος περικοπών των Μνημονίων. Ωστόσο, το φιάσκο της Περιφέρειας Αττικής δεν έχει προηγούμενο, εκτός και αν η ηγεσία της θεωρεί ότι το έργο που θα αφήσει πίσω της είναι η φύτευση λουλουδιών στις νησίδες της Λεωφόρου Κηφισίας – με την απαραίτητη, υπερμεγέθη φυσικά, ταμπέλα τού ποιος έκανε τη φύτευση!

Υπάρχει επίσης, στο σημείο αυτό, μία πτυχή η οποία δεν μπορεί να αγνοηθεί. Αυτή αφορά την επιλογή των υποψηφίων περιφερειαρχών και δημάρχων. Η εύκολη απάντηση είναι ότι ο κόσμος αυτούς ψηφίζει. Πρόκειται όμως περί απλοϊκής απάντησης. Οι επιλογές που έχουν οι ψηφοφόροι δεν καθορίζονται από τους ίδιους, είναι αποτέλεσμα της κομματικής ίντριγκας και των ισορροπιών. Η δε αλήθεια είναι ότι πολλές από τις τελευταίες επιλογές δεν υπήρξαν οι καλύτερες δυνατές. Αυτό το πληρώνουμε τώρα, όλοι μας.

Ας μην έχουμε αυταπάτες. Αν κάποιος νομίζει ότι σε κάθε πρόβλημα, σε κάθε κρίση θα πρέπει ο εκάστοτε πρωθυπουργός να πιάνει τον βούρδουλα για να γίνεται η δουλειά, η χώρα δεν θα πάει πουθενά. Στο κομμάτι της Δημόσιας Διοίκησης, όσα κι αν κατά καιρούς λέγονται, η πρόοδος είναι ελάχιστη. Μέχρι τώρα, η νυν κυβέρνηση έχει τουλάχιστον καταφέρει να μην έχει απώλεια ανθρώπινων ζωών. Ισως η επόμενη φορά να είναι διαφορετική και η τύχη να μην επαρκέσει. Σε μία τέτοια περίπτωση, η βάση συζήτησης θα είναι άλλη. Και τότε, τα στείρα δεδομένα δεν θα φθάνουν να καλύψουν όσα λάθη θα έχουν γίνει.