Περήφανος για την Συμφωνία των Πρεσπών και συνάμα ανήσυχος για την πορεία της εφαρμογής της παρουσιάστηκε ο Νίκος Κοτζιάς στην χθεσινή διαδικτυακή παρουσίαση του βιβλίου του «Η Λογική της Λύσης» (Εκδόσεις Gutenberg), το οποίο αφορά στις διαπραγματεύσεις και στην επίλυση της διένεξης Αθήνας – Σκοπίων.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών μέμφθηκε αμφότερες τις κυβερνήσεις και ιδιαίτερα την ελληνική. Οι αιτιάσεις του σχετίζονταν με την μη κύρωση των τριών μνημονίων συνεργασίας με την Βόρεια Μακεδονία από την ελληνική βουλή. «Γιατί δεν έρχονται προς κύρωση τα μνημόνια; Γιατί είναι εναντίον των εθνικών συμφερόντων να φυλάει η Ελλάδα των εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας; Ποιοι εθνικόφρονες εμποδίζουν τον Μητσοτάκη να τα φέρει στη Βουλή;» διερωτήθηκε. Η Συμφωνία, συνέχισε, χρήζει παρακολούθησης σε καθημερινή βάση. «Χτίζει κανείς την συμφωνία και την υλοποίησή της».
Όσον αφορά στα όσα προηγήθηκαν των «Πρεσπών», ξεκαθάρισε ότι εάν δεν είχε την στήριξη του τότε πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, δεν θα μπορούσε να κάνει «αυτές τις διαπραγματεύσεις». Ωστόσο, υποστήριξε ότι δεν στηρίχθηκε από τους μηχανισμούς του ΣΥΡΙΖΑ. «Κανείς δεν πίστευε ότι θα φέρω την συμφωνία».
Διχασμός και ενημέρωση
Ο Μίμης Ανδρουλάκης, εκ των ομιλητών για το βιβλίο, απηύθυνε στον συγγραφέα το «ερώτημα του ενός εκατομμυρίου»: Προσπάθησε η τότε πλειοψηφία να διχάσει (όπως έχει κατηγορηθεί) μέσω του «Μακεδονικού» την αντιπολίτευση; «Ουδείς δεν ήθελε να διχάσει κανέναν. Εγώ ήθελα να λύσω το θέμα. Δεν είχα πρόθεση διχασμού της ΝΔ. Σε τρεις μήνες έκανα επτά φορές ενημέρωση. Ακόμα και τον Μολυβιάτη ενημέρωσα. Ο Μητσοτάκης δεν ήθελε να τον ενημερώσω» απάντησε o πρώην ΥΠΕΞ.
Στο πλαίσιο αυτό, εξαπέλυσε και μια «τορπίλη» στους πρώην συντρόφους του, οι οποίοι όπως είπε δεν ήταν διατεθειμένοι να ενημερώσουν επαρκώς την κοινή γνώμη για το ζήτημα. «Ήθελαν την διεθνή δόξα, αλλά δεν ήθελαν να κάνουν ενημέρωση» επισήμανε. «Γιατί αυτά που λέει το βιβλίο θα μπορούσαμε να τα είχαμε εξηγήσει στον κόσμο τότε που ενδιαφέρονταν».
EastMed, υποχωρήσεις και… «killer»Αναλύοντας τις διαπραγματεύσεις που έκανε στο «Μακεδονικό» υποστήριξε ότι η διπλωματία δεν χρειάζεται «υπερβολή φωνών» ή «μόνο επικοινωνία» αλλά «δουλειά και ενσυναίσθηση». «Έχω βρεθεί σε διαπραγμάτευση που η άλλη πλευρά κόντευε να βάλει τα κλάματα. Ούτε εγώ επέτρεψα σε κανέναν να με πιέσει. Δεν μπορεί να υπάρξουν λύσεις με πιέσεις» σημείωσε και… αναφέρθηκε στον EastMed.
«Άνθρωποι που αρνήθηκαν την δημιουργική λύση (σ.σ. εννοεί την Συμφωνία των Πρεσπών), έκαναν απίθανες υποχωρήσεις. Ακόμα και για τον ΕastΜed. Άλλο να υποχωρείς γιατί δεν το θεωρείς οικονομικά συμφέρον, και άλλον γιατί ένας Χοκστάιν σε πιέζει». «Έμπαιναν Αμερικάνοι στο γραφείο μας και τους λέγαμε ‘’δεν θα μας πιέζετε, έχουμε τη δική μας εξωτερική πολιτική’’. Και μας σεβόντουσαν» συμπλήρωσε.
«Δεν μπορεί να είσαι killer σε όλα. Στην διαπραγμάτευση είμαι killer. Αλλά στην πολιτική είμαι συναισθηματικός. Πρέπει να κάνεις συμβιβασμούς αλλά λογικούς» πρόσθεσε.
Σχέσεις εμπιστοσύνης
Ο πρώην ΥΠΕΞ αναφέρθηκε στην προσέγγιση με τους αξιωματούχους της γειτονικής χώρας. Όπως είπε, από το 2015 άρχισε να οικοδομεί σχέση εμπιστοσύνης με τον Ζόραν Ζάεφ (ο οποίος βρισκόταν τότε στην αντιπολίτευση) αλλά και με τους Αλβανούς της Βόρειας Μακεδονίας.
Παράλληλα, εξήρε τις σχέσεις που έχτισε με τον ομόλογό του, Νικολά Ντιμιτρόφ. «Χάρη στην ακροδεξιά λύσαμε το πρόβλημα. Ήρθαμε κοντά με τον Ντιμιτρόφ και φέραμε την λύση. Καταλάβαμε ότι οι βορειομακεδόνες και οι έλληνες δεν είναι εχθροί».
«Γεμάτη» συζήτηση
Η συζήτηση διήρκησε σχεδόν τρεις ώρες, ενώ για το βιβλίο μίλησαν οι Μίμης Ανδρουλάκης, Κώστας Γουλιάμος, Μαριλένα Κοππά, Πέτρος Mαυροειδής, Iάκωβος Μηχαϊλίδης, Κωνσταντίνα Μπότσιου, Χάρης Παμπούκης, Σωτήρης Ρούσσος, Γιώργος Σταθάκης.
Οι «Πρέσπες» μαζί με το Ελσίνκι αποτελούν «τις δύο μεγάλες στιγμές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στην μεταπολίτευση» εκτίμησε η Μαριλένα Κοππά, πρώην ευρωβουλευτής, καθηγήτρια στο Πάντειο και ειδική στα θέματα των Βαλκανίων. Σύμφωνα με την ίδια, «μια ταυτοτική διαφορά μηδενικού αθροίσματος, μετατράπηκε σε μια αντικειμενική διαφορά, όπου και οι δύο πλευρές μπορούν να βγουν νικητές».
Ενδιαφέρον είχε και η τοποθέτηση της καθηγήτριας Σύγχρονης Ιστορίας και Διεθνούς Πολιτικής, Κωνσταντίνας Μπότσιου, η οποία επισήμανε ότι τα οφέλη της Συμφωνίας είναι πολλά και πως «έκλεισε μια εθνική εκκρεμότητα που μας βασάνιζε χρόνια».
Για την ίδια, η Συμφωνία των Πρεσπών άφησε ιστορική παρακαταθήκη ενώ έθεσε φραγμούς στους «βαλκανικούς μεγαλοϊδεατισμούς». Τον Οκτώβριο του 2017 η κ. Μπότσιου ορίστηκε σύμβουλος Εξωτερικής Πολιτικής του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενώ στις εθνικές εκλογές του 2019 ήταν στο ψηφοδέλτιο επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.
