Εάν δυσκολεύεστε να θυμηθείτε ονόματα κάποιων προσώπων, τότε ίσως μια μικρή επανάληψη κατά τη διάρκεια της νύχτας να βοηθούσε! Σε πρόσφατη έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση npj Science of Learning, ερευνητές με βάση το Πανεπιστήμιο Νορθγουέστερν στις ΗΠΑ βρήκαν ότι ενδέχεται να θυμόμαστε πιο αποτελεσματικά τα ονόματα προσώπων τα οποία γνωρίσαμε πρόσφατα, εάν κατά τη διάρκεια μίας συγκεκριμένης φάσης του ύπνου μας ακούσουμε ξανά τα ονόματα αυτά.
Απομνημονεύοντας ονόματα
Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες κάλεσαν εικοσιτέσσερις εθελοντές και τους ζήτησαν να απομνημονεύσουν συνολικά ογδόντα πρόσωπα με τα ονόματά τους. Τα σαράντα από αυτά άνηκαν υποθετικά σε μαθητές ενός σχολείου της Λατινικής Αμερικής, ενώ τα υπόλοιπα σαράντα σε μαθητές ενός σχολείου της Ιαπωνίας. Καθώς οι συμμετέχοντες απομνημόνευαν τα ονόματα, άκουγαν μία συγκεκριμένη μουσική –χαρακτηριστική της κάθε περιοχής-, έτσι ώστε να συνδυάσουν κάθε τάξη με ένα μουσικό υπόστρωμα. Μετά από αυτή την «εκπαίδευση», οι επιστήμονες παρουσίασαν στους συμμετέχοντες τα πρόσωπα, ζητώντας τους να τα αντιστοιχήσουν στα ονόματα τα οποία είχαν απομνημονεύσει.. Έπειτα, οι επιστήμονες άφησαν τους συμμετέχοντες να αποκοιμηθούν και επανέλαβαν το τεστ όταν αυτοί ξύπνησαν. Οι στατιστικές αναλύσεις έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες ανακάλεσαν τα ονόματα των μαθητών το ίδιο αποτελεσματικά πριν και μετά τον ύπνο.
Επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως
Θα μπορούσε όμως μία… μίνι επανάληψη κατά τη διάρκεια του ύπνου να βελτιώσει τη μνήμη; Για να διερευνήσουν αυτό το ερώτημα, οι ερευνητές άφησαν ξανά τους συμμετέχοντες να αποκοιμηθούν, αυτή τη φορά όμως καταγράφοντας τη δραστηριότητα των νευρώνων του εγκεφάλου τους. Όταν οι συμμετέχοντες έφταναν στη φάση του βαθέως ύπνου, τον οποίο οι επιστήμονες ονομάζουν ύπνο βραδέων κυμάτων, αναπαρήγαγαν τη σε μικρή ένταση χαρακτηριστική μουσική και ένα ηχογραφημένο ηχητικό κομμάτι το οποίο επαναλάμβανε τα ονόματα τα οποία των υποθετικών μαθητών. Η καταγραφή της εγκεφαλικής δραστηριότητας έδειξε ότι με αυτή την κίνηση ο ύπνος κάποιων εθελοντών διαταράχθηκε. Αντίθετα, άλλοι συμμετέχοντες συνέχισαν να κοιμούνται ανενόχλητοι.
Καλύτερος ύπνος, καλύτερη μνήμη
Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον εύρημα όμως που προέκυψε από αυτό το πείραμα είναι ότι οι συμμετέχοντες οι οποίοι είχαν έναν βαθύ και χωρίς διακοπές ήχο, θυμόντουσαν πιο αποτελεσματικά τα ονόματα όταν ξύπνησαν. Τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι η μέθοδος της ηχητικής επανάληψης κατά τη διάρκεια του ύπνου θα μπορούσε να βελτιώσει τη μνήμη, υπό την προϋπόθεση ότι ο ύπνος θα είναι αδιατάραχτος. Τέτοιου είδους έρευνες γεννούν και άλλα ενδιαφέροντα ερωτήματα: θα μπορούσε ο διακοπτόμενος ύπνος να χρησιμοποιηθεί ώστε να αποδυναμώσουμε ανεπιθύμητες αναμνήσεις; Μελλοντικές έρευνες ενδεχομένως να δώσουν κάποια απάντηση.
