Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα των σύγχρονων δημοκρατιών είναι ότι τα πολιτικά κόμματα ασχολούνται περισσότερο με την επικοινωνία και την εικόνα και λιγότερο με την ουσία της πολιτικής.
Αυτό στηρίζεται και σε μια εκτίμηση ότι σε μεγάλο βαθμό η σχέση των πολιτών με την πολιτική γίνεται μέσα από τα ΜΜΕ και τα social media.
Μόνο που θα ήταν λάθος να πιστέψουμε ότι οι πολίτες είναι βυθισμένοι σε ένα metaverse.
Η ζωή τους δεν είναι ένα σύμπαν εικόνων. Περιλαμβάνει πολύ υλικές συνθήκες. Από το μισθό που παίρνουν μέχρι το εάν μπορούν να βγουν από το σπίτι τους από το χιόνι.
Και από τις εικόνες οι πολίτες πάλι καταλαβαίνουν πότε έχουμε να κάνουμε με «πολιτική επικοινωνία» και πότε με πολύ πραγματικά προβλήματα όπως το να είναι κάποιος εγκλωβισμένος για ώρες σε μια παγωμένη Αττική Οδό.
Το λέω αυτό γιατί είδα ότι για άλλη μια φορά η κυβέρνηση κυρίως προσπάθησε να διαχειριστεί μια εικόνα και να αποφύγει να αναμετρηθεί με τα πραγματικά προβλήματα που αναδύθηκαν με την κακοκαιρία.
Προβλήματα που αφορούσαν τις υποδομές, δημόσιες και ιδιωτικές, την ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού, την έγκαιρη λήψη μέτρων, την άμεση επέμβαση για την αντιμετώπιση προβλημάτων, τον καλύτερο συντονισμό – και εξοπλισμό – του κρατικού μηχανισμού.
Αντί για αυτό είδαμε μια προσπάθεια να μεταφερθούν αλλού οι ευθύνες, είτε αυτό αφορούσε τις ιδιωτικές εταιρείες που διαχειρίζονται την Αττική Οδό και τους Σιδηροδρόμους, είτε την Περιφέρεια, είτε ακόμη και ίδιο τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, είτε τα σωρευμένα προβλήματα από την κακοδιαχείριση προηγούμενων κυβερνήσεων.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι όντως όλοι φορείς και τα πρόσωπα που παρέθεσα πιο πάνω έχουν πολύ σοβαρές ευθύνες για την εικόνα χάους και απουσίας του κράτους που κυριάρχησε.
Μόνο που αυτό δεν αναιρεί ότι υπάρχει και κυβερνητική ευθύνη και μάλιστα συνολική και πολιτική.
Ιδίως όταν έχουμε μια κυβέρνηση που υποστήριξε ότι θα είναι πιο αποτελεσματική ακριβώς επειδή δεν θα αντιμετωπίζει τα υπουργεία ως ανεξάρτητα φέουδα, αλλά ως τμήματα ενός «επιτελικού κράτους» με σημείο αναφοράς τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Και δεν τονίζω το συγκεκριμένο για να πω ότι αυτό που βασικά έλειψε ήταν η συγγνώμη ή η επίγνωση της ευθύνης. Υπήρξαν σαφείς δηλώσεις σε αυτή την κατεύθυνση, με πιο χαρακτηριστική αυτή του πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Όμως, αυτό που έχει λείψει μέχρι τώρα είναι η συγκεκριμένη αυτοκριτική.
Όχι ως τελετουργικό «αυτομαστίγωμα», αλλά ως ανάληψη ευθύνης για συγκεκριμένες παραλείψεις, αστοχίες, κενά στο σχεδιασμό, ελλείμματα στον πολιτικό σχεδιασμό.
Με τέτοιο τρόπο που να δείχνει ότι όντως «μαθαίνουμε από τα λάθη μας», αντλούμε διδάγματα και διορθώνουμε προβλήματα με συγκεκριμένο τρόπο και αναγκαίες αλλαγές πολιτικές.
Ακριβώς για να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη και τα ίδια προβλήματα στην επόμενη «έκτακτη περίσταση».
