Λίγες εβδομάδες μας χωρίζουν από την επίσημη ανακοίνωση του νέου συστήματος υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ που θα έχει κερδισμένους και χαμένους σύμφωνα με το σχέδιο που αποκάλυψε πρόσφατα «Το Βήμα της Κυριακής». Ωστόσο, ο βασικότερος παράγοντας που θα καθορίσει αν κάποιος ωφεληθεί ή ζημιωθεί από τις αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ και σε τι βαθμό είναι οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Οι περίπου 450.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με ατομική ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ από φέτος – με την κατάργησή του – θα γλιτώσουν τον «βραχνά» του συμπληρωματικού φόρου που διαμορφώνεται στα: 75 ευρώ για περιουσία 300.000 ευρώ, σε 375 ευρώ για περιουσία 400.000 ευρώ, σε 875 ευρώ για περιουσία 500.000 ευρώ, σε 1.475 ευρώ για περιουσία 600.000 ευρώ, ενώ αν κάποιος έχει ατομική ακίνητη περιουσία 2.000.000 ευρώ μέχρι πέρυσι πλήρωνε συμπληρωματικό φόρο 16.225 ευρώ και φέτος ούτε 1 ευρώ.
Τα ποσά αυτά από τη στιγμή που δεν θα ενσωματωθεί ο συμπληρωματικός φόρος στη βασική κλίμακα του ΕΝΦΙΑ ουσιαστικά «χαρίζονται» στους ιδιοκτήτες εφόσον δεν έχουν υποστεί γενναία αύξηση των τιμών ζώνης που μπορεί να οδηγήσει σε άνοδο του ίδιου του ΕΝΦΙΑ. Όμως και εκεί το υπουργείο Οικονομικών και αντιστρόφως ανάλογα με το ύψος της ακίνητης περιουσίας του ιδιοκτήτη θα θέσει κόφτες στις αυξήσεις ώστε να μην ξεπερνούν συνολικά το 10%. Το ποσοστό του κόφτη θα είναι πολύ μεγαλύτερο για περιουσίες έως 100.000 ευρώ και πάνω από την αξία αυτή και ανά 100.000 ευρώ θα βαίνει μειούμενος.
Ωστόσο, αυτό που προκύπτει από μία ανάγνωση στους πίνακες με τις νέες τιμές ζώνης της εφορίας είναι το γεγονός ότι σε αρκετές περιοχές (55% του συνόλου της επικράτειας) οι αυξήσεις είναι μεγάλες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ζώνη του Δήμου Αμαρουσίου όπου πριν την αύξηση η τιμή ζώνης το 2021 ήταν 1.650 ευρώ και από 1η Ιανουαρίου 2022 εκτινάχθηκε στα 2.100 ευρώ. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και σε άλλες περιοχές της Αττικής και της υπόλοιπης Ελλάδας.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για την παραπάνω περιοχή ο ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό μέτρο κατοικίας θα ανέβει στα 6 ευρώ για εφέτος από 3,7 ευρώ που ήταν πέρυσι. Αυτό συμβαίνει λόγω της αλλαγής φορολογικού κλιμακίου που επιφέρει η αύξηση της τιμής ζώνης. Με βάση την ισχύουσα κλίμακα, για Τιμή Ζώνης (Τ.Ζ.) έως 550 ευρώ ο ΕΝΦΙΑ είναι 2 ευρώ/τ.μ., για Τ.Ζ. 551 έως 750 ευρώ ο ΕΝΦΙΑ είναι 2,8 ευρώ/τ.μ., για Τ.Ζ. από 751 έως 1.050 ευρώ είναι 2,9 ευρώ/τ.μ., για Τ.Ζ. από 1.051 έως 2.000 ευρώ είναι 3,7 ευρώ, για Τ.Ζ. από 2.001 έως 2.500 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο είναι 6 ευρώ, ενώ για υψηλότερες τιμές ζώνης ο ΕΝΦΙΑ ανά τ.μ. φθάνει και τα 13 ευρώ.
Κατά συνέπεια στην περίπτωση του εν λόγω παραδείγματος λόγω του ότι η τιμή ζώνης από 1.650 ευρώ ανεβαίνει στα 2.100 ευρώ ο ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται με υψηλότερο συντελεστή. Έτσι, για ένα διαμέρισμα 70 τετραγωνικών με άδεια κατασκευής το 1990, 3ου ορόφου, με πρόσοψη σε έναν δρόμο, ο περυσινός ΕΝΦΙΑ πριν τις εκπτώσεις ήταν 321,3 ευρώ και ο φετινός θα ανέβει στα 428 ευρώ (+ 153 ευρώ ή 33,3%).
Από το 2019 έως σήμερα ο ΕΝΦΙΑ των φυσικών προσώπων μειώνεται κατά 10-30% αναλόγως του συνολικού ύψους της αξίας της περιουσίας του κάθε φορολογούμενου, ως εξής: Για αξία ακίνητης περιουσίας έως 60.000 ευρώ, μείωση κατά 30%, για περιουσία έως 70.000 ευρώ, μείωση κατά 27%, έως 80.000 ευρώ, μείωση κατά 25%, έως 1.000.000 ευρώ, μείωση κατά 20% και για αξία ακίνητης περιουσίας άνω του 1.000.000 ευρώ, μείωση κατά 10%.
Η αντικειμενική αξία του συγκεκριμένου ακινήτου πέρυσι ήταν 76.230 ευρώ και εφαρμόστηκε έκπτωση 25% στον ΕΝΦΙΑ του 2021 και από εφέτος που η αντικειμενική αξία διαμορφώνεται σε 97.020 ευρώ θα έχει έκπτωση 20%. Άρα ο τελικός λογαριασμός ΕΝΦΙΑ για φέτος θα είναι 343 ευρώ από 241 πέρυσι ή αύξηση 42%. Όμως επειδή αναμένεται να εφαρμοστεί κόφτης στο 10%, ο ιδιοκτήτης του παραδείγματός μας θα πληρώσει ΕΝΦΙΑ 265 ευρώ, αυξημένος κατά 24 ευρώ.