Καθοδηγούμενος από τις εμμονικές του πεποιθήσεις και εντείνοντας τις ανορθόδοξες οικονομικές του πολιτικές με κυριότερη τη μείωση των επιτοκίων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν οδηγεί στην καταστροφή την οικονομία της Τουρκίας, η οποία βρισκόταν σε δεινή θέση προτού ακόμη ξεσπάσει η πανδημία. Προ ημερών ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 36,08% σε ετήσια βάση, στο υψηλότερο επίπεδο που καταγράφεται από τον Σεπτέμβριο του 2002, με τον Ιμπραήμ Ακσόι, αναλυτή της HSBC στην Κωνσταντινούπολη, να προβλέπει μιλώντας στους «Financial Times» ότι ο εν λόγω δείκτης θα φτάσει κοντά στο 42% τον Απρίλιο και τον Μάιο.
Στην πραγματικότητα ωστόσο ενδέχεται να είναι ακόμη και διπλάσιος, όπως ισχυρίζεται ο Στιβ Χάνκε, οικονομολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins. Οπως έγραφε στο Twitter προ μηνός ο Χάνκε, τα ποσοστά του πληθωρισμού που αναφέρουν οι «μαριονέτες του Ερντογάν είναι εντελώς σκουπίδια» και σύμφωνα με δικούς του υπολογισμούς αγγίζουν στην πραγματικότητα το 84,85%!
Ελλειψη εμπιστοσύνης
Την ίδια ώρα, ξένοι επενδυτές τρέπονται σε φυγή, οι Τούρκοι έχουν πάψει να εμπιστεύονται τη λίρα, προτιμώντας σταθερά συναλλάγματα, με αποτέλεσμα το εθνικό νόμισμα να έχει απολέσει σύμφωνα με το Bloomberg το 85% της αξίας του από το 2012. Οι τιμές στην ενέργεια, τα ενοίκια και τα βασικά αγαθά μαστίζουν τα νοικοκυριά και ο φτωχός λαός συνωστίζεται σε ουρές για να πάρει φθηνό ψωμί.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης στις πολιτικές Ερντογάν είναι παντελής, γεγονός που επιβεβαιώνει τους χειρότερους φόβους όσων προειδοποιούσαν για το τι σημαίνει αυταρχικός ηγέτης. «Οι απερίσκεπτες οικονομικές ιδέες του Ερντογάν καταστρέφουν τον πλούτο του έθνους. Σε μια υγιή δημοκρατία, ένας αχαλίνωτος ηγέτης που ευθύνεται για μια τέτοια καταστροφή θα αντιμετώπιζε τα θεσμικά αντίβαρα της εξουσίας» σχολιάζει η συντακτική ομάδα της «Washington Post». Πλην όμως, η Τουρκία απέχει πολύ από το να είναι μια υγιής δημοκρατία και ο Ερντογάν δεν υπόκειται σε κανέναν έλεγχο.
Πρόωρες εκλογές;
Στην πραγματικότητα, όπως επισημαίνει ο «Economist», είναι ένας εμμονικός και αποκομμένος από την πραγματικότητα ηγέτης. Στα τέλη Δεκεμβρίου είπε ότι αυξάνει τον κατώτατο μισθό κατά 50% ενώ ανακοίνωσε πως όσοι υποστούν μείωση της αξίας των καταθέσεών τους σε λίρες μέσα στο επόμενο τρίμηνο, θα αποζημιωθούν από το κράτος. Μετά από αυτό, η λίρα έκανε ράλι για λίγο και ο τούρκος πρόεδρος κήρυξε τη νίκη.
Αναλυτές ωστόσο επισημαίνουν ότι οι κινήσεις αυτές δεν γίνονται απλά για λόγους εντυπωσιασμού ώστε ο Ερντογάν να αποδείξει τις ηγετικές του ικανότητες. Περισσότερο θυμίζουν προεκλογικά παιχνίδια του παρελθόντος, ίσως γιατί θέλουν να αιφνιδιάσουν την αντιπολίτευση με πρόωρες εκλογές.
«Για τον Ερντογάν, μια ιστορία επιτυχίας της τελευταίας στιγμής εμφανίζεται πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση» αναφέρει στο Reuters ο Μεχμέτ Αλί Κουλάτ, πρόεδρος της εταιρείας ανάπτυξης λογισμικού MAK Consulting, ενώ προσθέτει ότι με «αυτή τη διαδικασία ο τούρκος πρόεδρος θα παρουσιαστεί ως ένας πολιτικός ηγέτης που κέρδισε το δολάριο, διέλυσε το παιχνίδι των ξένων δυνάμεων και που τόσο ο ίδιος όσο και το Κόμμα του διαχειρίζονται εξαιρετικά την οικονομία».
Εχασε το ισχυρό όπλο του, την οικονομία
Προσφέροντας ανάπτυξη, ευημερία και βγάζοντας εκατομμύρια Τούρκους από τη φτώχεια τουλάχιστον για μια δεκαετία από την ανάδειξή του στην εξουσία, ο Ερντογάν ήταν ανίκητος έναντι των πολιτικών του αντιπάλων. Αλλοτινό του ισχυρό όπλο η οικονομία, σήμερα έχει διαβρώσει σε μεγάλο βαθμό τη στήριξη του Ερντογάν στους δύο μεγάλους δήμους της χώρας, την Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη.
Στις επόμενες προεδρικές εκλογές θεωρείται πολύ δύσκολο ο Ερντογάν να κερδίσει, αλλά και βέβαιο ότι θα κάνει ό, τι είναι δυνατόν προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία: «Συμπεριλαμβανομένης της υπονόμευσης μιας δίκαιης εκλογικής διαδικασίας, της αγνόησης του αποτελέσματος, ή ακόμη και της υποκίνησης μιας εξέγερσης όπως εκείνη της 6ης Ιανουαρίου 2021, στο Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο περιοδικό «Foreign Affairs», ο Σονέρ Τζαγκαπτάι, συγγραφέας και συνεργάτης στο Washington Institute for Near East Policy.
Οι μνήμες άλλωστε από την επικράτηση του Εκρέμ Ιμάμογλου στον Δήμο της Κωνσταντινούπολης είναι νωπές, καθώς έχουν περάσει μόνο τρία χρόνια από την ήττα του εκλεκτού του Ερντογάν Μπιναλί Γιλντιρίμ. Ο Ερντογάν τότε έκανε λόγο για παρατυπίες επιβάλλοντας νέες εκλογές. Μόνο που δεν φαντάστηκε πως ο πολιτικός του CHP θα κέρδιζε με μια τεράστια διαφορά ψήφων.
