Δεν θα μπορούσα να δείξω τι αντιπροσωπεύουν για εμένα τα 40 τόσα χρόνια δημοσιογραφίας – κι άλλα τόσα διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο – παρά αντιγράφοντας για όσους με παρακολουθούν, όσους αληθολογούν και κυρίως όσους ψεύδονται το 38[4] απόσπασμα από «Τα τελευταία σημειωματάρια» του Φρίντριχ Νίτσε.
«Αλήθεια»: στον τρόπο σκέψης μου τούτο δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην το αντίθετο του σφάλματος, αλλά, στις πιο θεμελιώδεις περιπτώσεις, μόνο τη σχετική θέση ποικίλων σφαλμάτων: όπως όταν κάποιο είναι παλαιότερο, βαθύτερο από κάποιο άλλο, ίσως ακόμα και ανεξάλειπτο, καθ’ όσον ένα οργανικό ον του είδους μας δεν θα μπορούσε να ζήσει χωρίς αυτό, ενώ άλλα σφάλματα δεν μας τυραννούν το ίδιο ως συνθήκες της ζωής, αλλά, απεναντίας, συγκρινόμενα με τέτοιους «τυράννους» μπορούν να απορριφθούν και να «ανασκευαστούν». Μια υπόθεση μπορεί να είναι αδιάψευστη. Γιατί αυτό θα έπρεπε να την καθιστά αληθή; Η πρόταση αυτή ενδέχεται να εξοργίσει τους καθηγητές της λογικής, οι οποίοι θέτουν τα δικά τους όρια ως όρια των πραγμάτων. Αλλά έχω από καιρό κηρύξει τον πόλεμο ενάντια σε τούτη την αισιοδοξία των καθηγητών της λογικής.
Και εγώ το ίδιο, παρότι η σκέψη μου – αν δικαιούμαι να ονομάζω έτσι ό,τι με βασανίζει – μόνον μέσα από την ποίηση μπορεί να μεταδοθεί.
