Το 2021 ήταν μία ιδιαίτερα σημαντική χρονιά για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και την ελληνική κεφαλαιαγορά, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη του τις δυσκολίες του 2021 λόγω της πανδημίας COVID. Η ισχυρή και συντονισμένη οικονομική απόκριση σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο περιόρισε δραστικά τις επιπτώσεις, αλλά επιπλέον συνέβαλε στην ενίσχυση σημαντικών κλάδων της οικονομίας μέσω των πόρων που θα αντληθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική κεφαλαιαγορά ενισχύθηκε ιδιαίτερα, καθώς αντλήθηκαν άνω των 6 δισ. μέσω του Χρηματιστηρίου, ποσό το οποίο είναι πενταπλάσιο σε σχέση με το 2020. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ενέκρινε, εντός του 2021, 21 Ενημερωτικά Δελτία για αυξήσεις κεφαλαίου εισηγμένων εταιρειών ή για εκδόσεις εταιρικών ομολόγων που εισάγονται στο ΧΑ. Πετύχαμε να ανταποκριθούμε με ταχύτητα στο έργο μας – εγκρίναμε δηλαδή περίπου ένα δελτίο ανά 2,5 εβδομάδες – επειδή το 2020 προχωρήσαμε σε σειρά ενεργειών για την απλούστευση των διαδικασιών που απαιτούνται για τις εγκρίσεις και τη μείωση της γραφειοκρατίας.
Το 2021 ήταν επίσης η πρώτη χρονιά εφαρμογής του νέου νόμου για την εταιρική διακυβέρνηση που υιοθετήθηκε κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Μάλιστα η Επιτροπή σε μία προσπάθεια συνδρομής των εταιρειών κατά το μεταβατικό στάδιο μέχρι την εφαρμογή του εξέδωσε κανονιστικές αποφάσεις και κατευθυντήριες γραμμές, απάντησε σε ερωτήματα φορέων και εξέδωσε Q&As, απέστειλε επιστολές σε εισηγμένες εν όψει των Γενικών Συνελεύσεών τους με διευκρινίσεις, και επεσήμανε με τις παρεμβάσεις της ότι η ουσιαστική συμμόρφωση στο νέο πλαίσιο έχει θετικό αντίκτυπο στη μακροπρόθεσμη αξία της εταιρείας και στην εμπέδωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Το συγκεκριμένο νομοθέτημα εκσυγχρονίζει το πλαίσιο, ενσωματώνει τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και αποτελεί ευκαιρία για τις εισηγμένες εταιρείες καθώς τους επιτρέπει να θεωρούνται ότι εκπληρώνουν το ένα από τα τρία κριτήρια ESG (Περιβάλλον – Κοινωνία – Διακυβέρνηση).
Τα κριτήρια αυτά ενσωματώνονται με ταχύτατους ρυθμούς στις κεφαλαιαγορές, μετά την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με την οποία τέθηκε ως στόχος της Ευρώπης η μετάβαση σε μια καθαρή, κυκλική οικονομία. Η ενσωμάτωση αυτών των κριτηρίων αποσκοπεί στη δημιουργία περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνων εταιρειών που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των καταναλωτών για προϊόντα που συμβάλλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής αλλά και των επενδυτών για μεγαλύτερη διαφάνεια και αξιοπιστία των υποκείμενων επενδύσεων, όπως φυσικά και στην καλύτερη διακυβέρνηση των εταιρειών με ορθές πρακτικές.
Αποτελεί λοιπόν ευκαιρία για τις ελληνικές εταιρείες το νέο αυτό πλαίσιο καθώς η ενσωμάτωση των προαναφερόμενων κριτηρίων στη στρατηγική τους θα τους επιτρέψει να καταστούν σε βάθος χρόνου ανταγωνιστικές σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Οι πόροι μάλιστα που θα διοχετευθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης στην πράσινη οικονομία αλλά και στην ψηφιακή μεταρρύθμιση των επιχειρήσεων και του κράτους, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στον μετασχηματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων.
Το 2022, στόχος είναι η κεφαλαιαγορά να συμβάλει ουσιαστικά στην άντληση κεφαλαίων ιδίως εν όψει των εισροών μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Η Επιτροπή μέσω της συμμετοχής της στα ευρωπαϊκά όργανα, είναι παρούσα στη διαμόρφωση της νομοθεσίας και των δράσεων που συμβάλλουν στη διασυνοριακή ροή κεφαλαίων, τα οποία είναι σημαντικά εν όψει του μετασχηματισμού της οικονομίας. Είμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για την ελληνική οικονομία, η οποία μετασχηματίζεται και οι επιχειρήσεις πρέπει να προετοιμαστούν για τις προκλήσεις της επόμενης ημέρας.
Το ίδιο καθήκον έχει και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και για αυτό θέσαμε νέες προτεραιότητες και σχεδιάσαμε τον δικό μας μετασχηματισμό. Στο πλαίσιο αυτό έχει γίνει αποδεκτό αίτημά μας να χρηματοδοτηθούμε από το Ταμείο Ανάκαμψης για να προχωρήσει η ψηφιακή μεταρρύθμιση της Επιτροπής. Θέλω να τονίσω ότι όλοι οι ευρωπαίοι επόπτες έχουμε θέσει ως στόχο τον ψηφιακό μας μετασχηματισμό και την καλύτερη αξιοποίηση δεδομένων. Ετσι, ένας από τους πρώτους στόχους της παρούσας Διοίκησης, σε ευθυγράμμιση με τους στόχους και των ομολόγων μας στην ΕΕ, ήταν ο ψηφιακός μετασχηματισμός της λειτουργίας και της εποπτείας μας ώστε να ανταποκριθούμε αποτελεσματικότερα στις προκλήσεις της νέας ψηφιακής εποχής. Με τη χρήση ολοένα και περισσότερης τεχνολογίας στις αγορές είναι επιβεβλημένη η πλήρης αξιοποίησή της στις εποπτικές μας εργασίες. Πέραν των εποπτικών καθηκόντων, στόχος της Επιτροπής είναι και η συμβολή στην αναμόρφωση του εθνικού πλαισίου όπου απαιτείται. Συμμετέχουμε ενεργά σε όλα τα ευρωπαϊκά Fora, αλλά και στις διεργασίες που είναι σε εξέλιξη για νέες προτάσεις ανάπτυξης των κεφαλαιαγορών.
Αλλος στόχος είναι η αναμόρφωση του πλαισίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς σε θέματα κυρίως διακυβέρνησης, ώστε να ξεπεραστούν διοικητικές αγκυλώσεις που υφίστανται σήμερα στη νομοθεσία της επιτρέποντας, μεταξύ άλλων, την ταχύτερη και επαρκέστερη στελέχωσή της σε ευθυγράμμιση με τις ομόλογες αρχές στην ΕΕ. Το 2022 τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι επόπτες της κεφαλαιαγοράς έχουν θέσει προτεραιότητες που συνδέονται με τα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης της αγοράς, ψηφιακού μετασχηματισμού και ανάπτυξης νέων προϊόντων. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να κινηθούμε και εμείς, ιδίως τώρα που είναι ορατή η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Είναι η κατάλληλη στιγμή η κεφαλαιαγορά να συμβάλει δυναμικά στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, ενισχύοντας την ανάπτυξη.
Η κυρία Βασιλική Λαζαράκου είναι πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και μέλος του Management Board της ESMA.
