Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της Ελληνικής Οικονομίας, πάντα βέβαια με την επιφύλαξη να μην έχουμε απρόβλεπτες, εξωγενείς σοβαρές αρνητικές εξελίξεις (π.Wχ. οι επιπτώσεις του 5ου κύματος της πανδημίας με τη μετάλλαξη «Ο» από τις αρχές του 2022). Το σίγουρο όμως είναι ότι ξεκινάμε με πολύ καλύτερες συνθήκες, από ό,τι τα 12 προηγούμενα χρόνια.
Με τους προβλεπόμενους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ για το 2021 (6,5% – 7,4%) και 2022 (4,5% – 5%) και λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2020 είχαμε μείωση του ΑΕΠ κατά 8,2%, υπολογίζουμε ότι στο τέλος του 2022 θα έχουμε ΑΕΠ περίπου 3% μεγαλύτερο από εκείνο του 2019.
Το πολύ σημαντικό όμως είναι ότι η Ελλάδα προβλέπεται να αναπτύσσεται με ρυθμούς 3% κατά μέσο όρο τον χρόνο για τα επόμενα 10 χρόνια. Σε αυτό συμβάλλει πολύ η στήριξη της χώρας μας με 72 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης (31 δισ. ευρώ μέχρι το 2026) και από άλλα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία (41 δισ. ευρώ).
Οι κλάδοι που θα επιταχύνουν
την ανάπτυξη
Οι τρεις κλάδοι που ξεχωρίζουν για τη δυναμική και τη σημαντική συνεισφορά τους στο ΑΕΠ της χώρας μας είναι ο ευρύτερος τομέας του Τουρισμού, ο οποίος μέσα από τα πολλαπλασιαστικά του οφέλη συμπαρασύρει προς την ανάπτυξη και λοιπούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, ο Αγροτικός τομέας και κατ’ επέκταση η Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών, που παρουσιάζει σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα, καθώς και ο κλάδος των Ακινήτων – Κατασκευών που μπορεί να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Αναλυτικότερα, ο Τουρισμός θα συνεχίσει να αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, καθώς η συνεισφορά του στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας ανήλθε σε 12,5% το 2019. H συμμετοχή του στη συνολική απασχόληση ανέρχεται στο 22%. Με τις επιδόσεις αυτές, ο ελληνικός τουρισμός μέσα από τα πολλαπλασιαστικά του οφέλη αναμφισβήτητα συντελεί και θα εξακολουθήσει να συμβάλει και μετά την Covid-19 εποχή στη βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, συμπαρασύροντας και άλλους κλάδους, όπως των μεταφορών, της εστίασης, του λιανεμπορίου κ.ά.
Ο Αγροτικός τομέας με συμμετοχή πάνω από €6 δισ. τα τελευταία χρόνια και ποσοστό που πλησιάζει το 4%, παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές εξέλιξης. Η Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών θεωρείται ένας ιδιαίτερα δυναμικός και ανταγωνιστικός κλάδος, ο οποίος εμφανίζει αξιόλογη εξωστρέφεια ιδιαίτερα σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι οι συνολικές εξαγωγές τροφίμων, ποτών και λοιπών αγροτικών προϊόντων αυξήθηκαν κατά 12% το 2020 σε σχέση με το 2019, σε μια τόσο δύσκολη χρονιά, συμμετέχοντας κατά 22% στις συνολικές εξαγωγές της Ελλάδος.
Ο κλάδος των Ακινήτων και των Κατασκευών επίσης ένας τομέας που παρουσιάζει ανάκαμψη από το 2018 και μετά. Παρά την κρίση της πανδημίας, οι επενδύσεις σε κατοικίες αυξήθηκαν κατά 15% το 2020 και οι επενδύσεις σε λοιπές κατασκευές που περιλαμβάνουν και τα μεγάλα έργα σημείωσαν άνοδο κατά 9% συγκριτικά με το 2019.
Τα επόμενα χρόνια αναμένονται μεγάλα δημόσια έργα (δρόμοι, μετρό κ.ά.), έργα ΣΔΙΤ (έμφαση στη διαχείριση απορριμμάτων), αλλά και ιδιωτικά, με το εμβληματικό έργο του Ελληνικού (8 δισ., 70.000 θέσεις εργασίας), να κατέχει τη δεσπόζουσα θέση. Παρελκόμενος κλάδος που θα ωφεληθεί θα είναι και ο κλάδος των Δομικών Υλικών, λόγω της μεγάλης ζήτησης που θα δημιουργηθεί.
Κλάδοι λοιπόν που επίσης αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν είναι:
l Πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, με μεγάλες επενδύσεις στο 5G.
l Ενέργειας, με ανάγκες για επενδύσεις 50 δισ. την επόμενη δεκαετία. Η απολιγνιτοποίηση και η κοινοτική οδηγία για αύξηση της παραγωγής από ΑΠΕ στο 32% του συνόλου, πιέζουν για αυτές τις επενδύσεις.
l Τραπεζικός, που ήταν ο αδύναμος κρίκος της οικονομίας τα τελευταία χρόνια. Με τη δραστική μείωση των κόκκινων δανείων και τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα περάσουν αναγκαστικά μέσα από τις Τράπεζες, υπάρχει σημαντικό πεδίο αύξησης χορηγήσεων με μικρότερο ρίσκο και συνεπώς αξιόλογης ανάπτυξης του κλάδου.
l Logistics, Call Centers, Servicers Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Ο κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος
είναι πρόεδρος και διευθύνων
σύμβουλος του οµίλου εταιρειών ICAP.
