Στη χώρα μας, όπως και στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, παρατηρείται εκ νέου μια μεγάλη έξαρση που οφείλεται στο στέλεχος Ομικρον, που λόγω των χαρακτηριστικών της, όπως η υψηλή μολυσματικότητα, η ικανότητα να προσβάλλει άτομα που έχουν εμβολιαστεί ή προηγουμένως μολυνθεί με τον ιό, προκαλεί πανδημικά κύματα με πρωτόγνωρα χαρακτηριστικά. Παρόμοια συμβαίνει και στη χώρα μας, με τον αριθμό των κρουσμάτων να εκτοξεύεται σε πολύ υψηλά νούμερα και την ταχύτητα εξάπλωσης να είναι επίσης μεγαλύτερη σε σχέση με τα προηγούμενα κύματα.
Προς το παρόν η διασπορά είναι έντονη σε νεαρές ηλικίες, συνέπεια του μεγαλύτερου αριθμού επαφών αλλά και της μεγαλύτερης κινητικότητας. Παρόμοια είχε παρατηρηθεί και στην αρχή του τέταρτου κύματος, κυρίως λόγω του ότι οι συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες δεν είχαν ακόμα εμβολιαστεί και επίσης λόγω της αναμενόμενης χαλάρωσής τους κατά την περίοδο των θερινών διακοπών. Αυτή τη φορά, επειδή η διασπορά αφορά ένα στέλεχος με μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων που η προστασία του εμβολίου έναντι της μόλυνσης είναι περιορισμένη, η διασπορά στη νεολαία συμβαίνει ως φυσική συνέπεια των δραστηριοτήτων της.
Η διασπορά είναι έντονη, αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι οι νέοι επιδεικνύουν πολύ υπεύθυνη στάση, φροντίζοντας να περιορίσουν τις επαφές τους με άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, να ενημερώνουν οι ίδιοι τις επαφές τους (με άλλα λόγια, να πραγματοποιούν ιχνηλάτηση επαφών), να πραγματοποιούν πολύ συχνά αυτοδιαγνωστικούς ελέγχους, να παροτρύνουν τους συγγενείς τους για διαγνωστικούς ελέγχους και να τηρούν το μέτρο της απομόνωσης όταν διαγιγνώσκονται με κορωνοϊό.
Το μήνυμα είναι πολύ αισιόδοξο γιατί με την υπεύθυνη στάση τους συμβάλλουν σημαντικά στον περιορισμό της διασποράς στο μέτρο του εφικτού. Στον αντίλογο τα σχόλια περιλαμβάνουν ότι οι νέοι συγχρωτίζονται σε μέρη διασκέδασης, δεν τηρούν τα μέτρα και γενικότερα ότι ίσως δεν επιδεικνύουν αυτοσυγκράτηση δεδομένης της κατάστασης. Αξίζει να αναλογιστούμε ότι οι νέοι είναι αυτοί που κινδυνεύουν λιγότερο και μέχρι σήμερα έχουν κάνει πολλές παραχωρήσεις για την προστασία των ατόμων που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, όπως για παράδειγμα ο περιορισμός της διασκέδασης και των δραστηριοτήτων τους και η αποχή από τη διά ζώσης διδασκαλία. Παράλληλα συμμετείχαν ενεργά στον εμβολιασμό αναδεικνύοντας τη σημασία της συμμετοχικότητας για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Το κύμα Ομικρον μπορεί να κάνει «διακρίσεις» και να επιλέγει, κατ’ αρχάς, τους νέους, οι οποίοι έχουν επιλέξει να μην κάνουν διακρίσεις και να μας προφυλάξουν από τον κορωνοϊό στο μέτρο του εφικτού. Αξίζει να τους επαινέσουμε σε μια περίοδο που πολύ συχνά η στάση τους έχει αποτελέσει αντικείμενο κριτικής.
Ο κ. Δημήτρης Παρασκευής είναι καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
