Αν το 2020 ήταν η χρονιά που πάτησε γκάζι στην ψηφιακή μετάβαση λόγω της πανδημίας, το 2021 μάς έδωσε μια δυνατή γεύση «ψηφιακής» καθημερινότητας. Η επικοινωνία των πολιτών με το Δημόσιο περνάει πια μέσα από έξυπνα κινητά, τάμπλετ και ψηφιακές εφαρμογές. Οι online συναλλαγές που υλοποιήθηκαν μέσα στο 2021 ξεπέρασαν τα 500 εκατ., δηλαδή υπερπενταπλάσιες από εκείνες του 2020, ενώ η ψηφιακή πύλη του Ελληνικού Δημοσίου, το gov.gr, έφτασε τις 1.306 υπηρεσίες από τις 501 με τις οποίες σήκωσε εσπευσμένα αυλαία τον Μάρτιο του 2020.
Χρονιά μεγάλων αλλαγών
Το 2022 θα είναι η χρονιά που θα σημάνει την έναρξη μεγάλων ψηφιακών έργων, τα οποία με καύσιμο τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης θα βάλουν την Ελλάδα στον πυρήνα της ψηφιακής μετάβασης. «Οσα έχουμε δει μέχρι τώρα είναι μόνο η αρχή» είπε ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκος Πιερρακάκης στο Digital Economy Forum 2021 του ΣΕΠΕ. Οπως μάλιστα εκτίμησε, έχουμε δει ως σήμερα μόνο το 25% της προσπάθειας που θα γίνει ως το 2025 ανεβάζοντας ταχύτητες μέσα από περισσότερα από 440 έργα που περιλαμβάνονται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού.
Ραγδαία αύξηση στις συναλλαγές
Τα νούμερα επιβεβαιώνουν ότι οι πολίτες ήταν έτοιμοι για αυτή την αλλαγή. Από τις 8,8 εκατ. συναλλαγές το 2018, πήγαμε στα 34 εκατ. το 2019, ενώ με την «ψηφιακή» έκρηξη του 2020 φτάσαμε στα 94 εκατ. Μέσα στη δοκιμασία της πανδημίας, η ψηφιοποίηση έδωσε ανάσα, γλιτώνοντας κατά μέσο όρο μέσα στο 2021 κάθε πολίτη από 55 ουρές σε γκισέ και δημόσιες υπηρεσίες, αλλά αποτέλεσε και ένα βέλος στη φαρέτρα του αγώνα για κανονικότητα. Στις υπηρεσίες περιλαμβάνονται το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού, το Freedom Pass, για το οποίο έγιναν πάνω από 506.520 αιτήσεις μέσα σε ένα πεντάμηνο, αλλά και η εξαιρετικά επιτυχημένη ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
Πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης
Μένουν βεβαίως πολλά βήματα να γίνουν, αλλά για πρώτη φορά υπάρχουν και οι χρηματοδοτικοί πόροι. Μόνο από το Ταμείο Ανάκαμψης κατευθύνονται 2,13 δισ. ευρώ στον ψηφιακό πυλώνα, με την ψηφιοποίηση όμως να διαπερνά και τους υπόλοιπους άξονες του εθνικού σχεδίου. Συνολικά, η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε ένα τσουνάμι ψηφιακών έργων, ύψους 6 δισ. ευρώ, τα επόμενα χρόνια. Χαρακτηριστικό της τεράστιας πρόκλησης είναι ότι οι εταιρείες τεχνολογίας της χώρας, οι οποίες έχουν απορροφήσει τα τελευταία 30 χρόνια περί τα 5 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκά προγράμματα, θα πρέπει μέσα στην επόμενη πενταετία να απορροφήσουν 6 δισ. ευρώ. Η υλοποίηση των πρώτων πέντε έργων του «Ελλάδα 2.0» έχει μπει μπροστά από την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ), με συνολικό προϋπολογισμό 294,7 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, μέσα από την Ψηφιακή Μέριμνα και το Freedom Pass έριξε τα πρώτα πραγματικά 163 εκατ. ευρώ από το RRF στην ελληνική αγορά μέσα σε 7 μήνες και επιπλέον 10 εκατ. ευρώ με το Freedom Pass data.
Στην πρώτη γραμμή οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Σημαντική θέση στο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης καταλαμβάνει ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στον οποίο και θα κατευθυνθούν περί τα 500 εκατ. ευρώ από το RRF εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022. Το ένα έργο αφορά την απευθείας επιδότηση των επιχειρήσεων ως και το 100% προκειμένου να ενσωματώσουν νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου, digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.ά. Απευθύνεται σε περίπου 100.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θα επιδοτηθούν ακόμα περί τις 1.000 βιομηχανικές ΜμΕ για τη μετάβασή τους στο Cloud, ενώ θα αναβαθμιστούν ή θα αντικατασταθούν 500.000 ταμειακές μηχανές με λύσεις που βασίζονται σε υπολογιστή και θα αντικατασταθούν 100.000 παλαιά συστήματα POS.
Φάκελος Υγείας, e-justice και Εθνικό Μητρώο Διαδικασιών
Τα μεγάλα έργα έρχονται με το νέο έτος, που μπορεί να χαρακτηριστεί χωρίς υπερβολή χρονιά ψηφιακών έργων. Το παζλ του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2022. Η αρχή έχει ήδη γίνει θεαματικά με την άυλη συνταγογράφηση στην οποία έχουν εγγραφεί πάνω από 2,6 εκατ. πολίτες, ενώ ποσοστό άνω του 33% των συνταγών σε ημερήσια βάση είναι άυλες. Πρώτο βήμα για την επέκταση και ανάπτυξη της τηλεϊατρικής θα είναι το έργο της τηλεσυμβουλευτικής, ύψους 30 εκατ. ευρώ, που θα καλύψει υγειονομικές ανάγκες σε ορεινές, δυσπρόσιτες και νησιωτικές γωνιές της πατρίδας μας, με 315 νέους σταθμούς τηλεϊατρικής και 3.000 νέα σημεία τελικής φροντίδας στο σπίτι για ευάλωτες ομάδες. Μεγάλο στοίχημα αποτελεί η ψηφιακή μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης, το e-justice, με πιο δημοφιλές έργο την εξ αποστάσεως ακροαματική διαδικασία ή αλλιώς τις τηλεδίκες. Το έργο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2023, θα δώσει τη δυνατότητα απομακρυσμένης εξέτασης μαρτύρων από πιστοποιημένους χώρους, με δυνατότητα εικόνας και ήχου, σε δικαστήρια και σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας. Συνολικά το e-justice αθροίζει πάνω από 200 εκατ. ευρώ, με στόχο την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης, που αποτελεί κι ένα από τα αγκάθια για την επιχειρηματικότητα στη χώρα.
Μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα θα δούμε νέες υπηρεσίες να βγαίνουν στον αέρα, όπως η ίδρυση ατομικής επιχείρησης από το σπίτι, οι μεταβιβάσεις αυτοκινήτων και ακινήτων, το άυλο συναινετικό διαζύγιο.
Ναυαρχίδα πάντως των μεταρρυθμίσεων του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για το 2022, που βάζει τις βάσεις για το καθοριστικό χτύπημα στη γραφειοκρατία, αποτελεί το Εθνικό Μητρώο Διαδικασιών που χαρτογραφεί βήμα-βήμα και «κλειδώνει» τις διαδικασίες του Ελληνικού Δημοσίου. Εχουν ήδη καταγραφεί πάνω από 2.500 διαδικασίες, ενώ έχουν ενσωματωθεί 1.036 διαδικασίες. Το Μητρώο θα είναι δημόσια προσβάσιμο σε όλους, ώστε τόσο οι πολίτες όσο και οι δημόσιοι υπάλληλοι να βρίσκουν εύκολα και γρήγορα το σύνολο των δικαιολογητικών και ενεργειών που απαιτούνται για την ολοκλήρωση οποιασδήποτε διοικητικής διαδικασίας. Η πιλοτική του λειτουργία αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 και ως τότε να έχει διπλασιαστεί ο συνολικός αριθμός των δημοσιευμένων διαδικασιών.