Τέσσερις είναι οι τάσεις που διαφαίνονται για το 2022:
l Η ενίσχυση των επενδύσεων που οδηγείται από τις προσδοκίες για ανάπτυξη της οικονομίας και την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Η τάση αυτή αποτυπώνεται τόσο στην αύξηση των Αμεσων Ξένων Επενδύσεων (FDI) όπως αυτές που γίνονται στον τεχνολογικό τομέα (Microsoft, Digital Realty, Amazon κ.λπ.), στην ενέργεια και στις υποδομές όσο και στην ενεργοποίηση των επενδυτικών πλάνων πολλών ελληνικών επιχειρήσεων που λόγω της κρίσης είχαν κρατήσει χαμηλά τις επενδύσεις την τελευταία δεκαετία.
l Η εντατικοποίηση του ψηφιακού μετασχηματισμού και η εστίαση σε απλοποίηση διαδικασιών, ψηφιακή διάθεση προϊόντων, ψηφιοποίηση του μοντέλου λειτουργίας. Δεν υπάρχει σήμερα κλάδος της οικονομίας που να μην έχει επηρεαστεί από τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ακόμη και πιο παραδοσιακοί κλάδοι, όπως η ναυτιλία και η βιομηχανία, επενδύουν σε συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για προληπτική συντήρηση, για επιλογή βέλτιστης διαδρομής και ελαχιστοποίηση του λειτουργικού κόστους.
l Η εξέλιξη του μοντέλου εργασίας του ανθρώπινου δυναμικού στις επιχειρήσεις: το επικρατέστερο μοντέλο εργασίας θα είναι υβριδικό, με συνδυασμό εργασίας στο σπίτι και στο γραφείο και επακόλουθη μείωση των χώρων γραφείων για τις επιχειρήσεις. Επιπρόσθετα, είναι σε εξέλιξη η μάχη για την εξεύρεση υψηλού επιπέδου προσωπικού (War for talent). Υπάρχει ζήτηση για εξειδικευμένες θέσεις εργασίας που δεν συμπληρώνονται, λόγω της αδυναμίας εξεύρεσης των κατάλληλων δεξιοτήτων και εμπειρίας στο προσωπικό.
l Η κλιματική αλλαγή υπαγορεύει σημαντικές προσαρμογές στο μοντέλο λειτουργίας πολλών κλάδων της οικονομίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι Τράπεζες ζητούν αξιολόγηση των επενδυτικών πλάνων των επιχειρήσεων με βάση το αποτύπωμα που αφήνουν στο περιβάλλον. Τα νέα ομόλογα είναι πιο ελκυστικά όταν είναι πράσινα ή συνδέονται με δείκτες βιωσιμότητας. Αυτό αποτυπώνεται και στις δεσμεύσεις πολλών εταιρειών για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε ορατό χρονικό ορίζοντα. Και αν νομίζουμε ότι οι δεσμεύσεις αυτές οδηγούν σε αύξηση του κόστους για τις επιχειρήσεις, αυτό δεν ισχύει. Με βάση πρόσφατη παγκόσμια μελέτη της Deloitte σε συνεργασία με το Forbes σε Διευθύνοντες Συμβούλους, προκύπτει ότι περισσότεροι από τους μισούς αναμένουν αύξηση των εσόδων και βελτίωση της κερδοφορίας από την υιοθέτηση σχετικών δεσμεύσεων.
Στον αντίποδα, τέσσερις είναι οι παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την οικονομία για το 2022:
l Η επιμονή της Covid με νέες μεταλλάξεις.
l Η εκτίναξη του πληθωρισμού λόγω κυρίως της μη εξομάλυνσης της εφοδιαστικής αλυσίδας και της έλλειψης συγκεκριμένων πρώτων υλών και προϊόντων.
l Η κλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία.
l Η αντοχή της ελληνικής γραφειοκρατίας που μπορεί να αποτελέσει ουσιαστική τροχοπέδη στις προσπάθειες εκσυγχρονισμού.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ελληνική οικονομία μεσο-μακροπρόθεσμα έχει μπει σε θετική τροχιά. Ενδεικτικές της προοπτικής αυτής είναι τόσο η θετική αξιολόγηση του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, ότι «υπάρχει σαφής πρόοδος σε πολλούς τομείς όπως οι ιδιωτικοποιήσεις και η συνεχής μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων», αλλά και οι δηλώσεις του νέου υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, Κρίστιαν Λίντνερ, ότι η ελληνική οικονομία «έχει έρθει σε νέα πορεία επιτυχίας».
