Σε μια περίοδο μεταβατική για τη Σοσιαλδημοκρατία μετά τις εξελίξεις στη Γερμανία, έρχεται στην Ελλάδα το μήνυμα για αφύπνιση του σοσιαλιστικού χώρου. Σε λίγες μέρες θα γίνουν οι εκλογές για ανάδειξη προέδρου του ΚΙΝΑΛ/ΠαΣοΚ και είναι φυσικό να παρακολουθούν όλοι με ενδιαφέρον τις προγραμματικές δηλώσεις των υποψηφίων σχετικά με τη στρατηγική πολιτικής ενός κόμματος, που βρίσκεται στην αντιπολίτευση και επιδιώκει να επανέλθει στις παλαιές του δόξες.

Το γεγονός όμως ανάδειξης νέου αρχηγού, το οποίο δεν απασχολούσε ιδιαίτερα την κοινή γνώμη, έμελλε να συνδυασθεί με δύο σημαντικά γεγονότα, που έφεραν το ΚΙΝΑΛ στο προσκήνιο. Πρώτα ήρθε η ξαφνική υποψηφιότητα του Γιώργου Παπανδρέου, μετά τη δήλωση της τότε προέδρου Φώφης Γεννηματά ότι δεν θα διεκδικήσει νέα θητεία για λόγους υγείας. Ο τ. πρωθυπουργός και γιος του μεγάλου ιδρυτή του κόμματος, τάραξε την καθημερινότητα θετικά και αρνητικά. Αρνητικές οι αναμνήσεις μιας πρωθυπουργίας προβληματικής και παράλληλα θετική η αφύπνιση του ένδοξου παρελθόντος διακυβέρνησης πολιτικών της οικογένειας Παπανδρέου.

Ακολούθησε ένα δεύτερο ξαφνικό, αναπάντεχο αλλά και τραγικό γεγονός, της απώλειας της προέδρου Φώφης Γεννηματά  «Θνητών όλβιος εις τέλος ουδείς» (Ευριπίδης: κανένας άνθρωπος δεν είναι τυχερός στο τέλος). Η Φώφη η αγωνίστρια, έχασε τη μάχη με τον θάνατο, και το τέλος της, φευ, που προκάλεσε πάνδημη συγκίνηση, φαίνεται ότι προκάλεσε και το τεράστιο ενδιαφέρον των πολιτικών και της κοινωνίας αυτού του τόπου για το ΚΙΝΑΛ! Η εξόδιος ακολουθία έγινε μια Ανάσταση Ανθρωπιάς, η κηδεία της δεν ήταν πολιτική, αλλά βαθιά ανθρώπινη, και η έξοδός της θριαμβευτική. Στη μνήμη μας έχουν χαραχθεί λόγια σοφά, αληθινά  και ενωτικά, που ακούστηκαν, για τον άδικο χαμό μιας γυναίκας με αναμφισβήτητη προσωπικότητα, μοναδική γενναιότητα και ιδεώδη σχέση με την κοινωνία. Η Φώφη κέρδισε την αναγνώριση φίλων και εχθρών, οπαδών και αντιπάλων. Το παράδειγμα της ζωής της προκάλεσε την έκφραση της ανθρωπιάς απ’ όλες τις πολιτικές πτέρυγες του τόπου με τον πιο μεγαλειώδη τρόπο. Η πολιτική υποκλίθηκε μπροστά της, λες και πειθάρχησε στη βαθιά και διαρκή επιθυμία της για ΕΝΟΤΗΤΑ.

Το αποτέλεσμα της εκλογής του νέου αρχηγού (της… αρχηγού δεν υπάρχει πια) θα παίξει, οπωσδήποτε ρόλο για την ανακατάταξη του ευρύτερου πολιτικού χώρου.

Εχει αναμφίβολα αποδειχθεί ότι η πολιτική του ΚΙΝΑΛ δεν πρέπει να είναι αμυντική απέναντι στην κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση. Η απολογία του ΚΙΝΑΛ για ό,τι δεν έκανε ή έκανε λανθασμένα στο παρελθόν δεν ωφελεί, αντίθετα θα πρέπει να αναζητεί το ΚΙΝΑΛ τις ευθύνες για ό,τι γίνεται ή δεν γίνεται από τους κυβερνώντες, και έντονα να εκφράζει την αντίθεσή του στην επαμφοτερίζουσα πολιτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Θα πρέπει το ΚΙΝΑΛ να πάρει θέση αντιπολίτευσης και όχι ενός μικρού και αμελητέου κόμματος. Εξάλλου, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει απογοητεύσει τον δημοκρατικό κόσμο του Κέντρου και της Αριστεράς με την αυθάδη, χωρίς σύνεση διγλωσσία του.

Για να ανακτήσει τις δυνάμεις του το νέο ΚΙΝΑΛ δεν αρκεί μόνον η αλλαγή του αρχηγού, θα πρέπει να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη στρατηγική και να στηριχθεί κυρίως στους νέους. Μετά από έναν σεισμό προκύπτει η ανάγκη ανοικοδόμησης με νέα υλικά. Αυτά απαιτούνται και τώρα, και όχι στενά και μόνον ως προς την ηλικία αλλά και ως προς τις ιδέες και τις μεταρρυθμίσεις, που θα εκσυγχρονίσουν την πολιτική του κόμματος. Ο εκσυγχρονισμός, βέβαια, είναι έργο δυσκολοκατόρθωτο, και σε αυτό καταγράφηκε στην Ελλάδα η οκταετία της πολιτικής του Κώστα Σημίτη. Η εποχή μας απαιτεί και πάλι γενναίες τομές στην πολιτική και αποφυγή κάθε είδους λαϊκισμού. Εξάλλου, το ΚΙΝΑΛ δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να αφήσει τους νέους πολιτικούς του, αλλά και αξιόλογους ανένταχτους μεταρρυθμιστές ή απογοητευθέντες και απομακρυνθέντες να αναζητήσουν αλλού στέγη, ή και να δημιουργήσουν ένα εκσυγχρονιστικό σύνολο Κεντροδεξιάς ή Κεντροαριστεράς, που οραματίζονται ως καλύτερη προοπτική για τη διακυβέρνηση αυτής της χώρας.

Η καθυστέρηση σωστής ανασύστασης της προοδευτικής παράταξης δεν βλάπτει μόνον το ίδιο το κόμμα, αλλά ανοίγει τον δρόμο για την παγιοποίηση μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας, που δεν ωφελεί ούτε τη δημοκρατία ούτε τη χώρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι κυρίαρχος στον σοσιαλδημοκρατικό χώρο, και απέδειξε κυβερνώντας ότι παραμένει μια… ιδιόρρυθμη Αριστερά, ανίκανη να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας.

Το ΚΙΝΑΛ φαίνεται ότι ευνοείται τώρα για να κερδίσει το παιχνίδι, αλλά και να επανέλθει στην παλαιά ονομασία και ουσία του ως Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος, όπως υπόσχεται υποψήφιος αρχηγός του. Το ΚΙΝΑΛ εξακολουθεί να συγκινεί την κοινωνία και η κινητοποίηση, που παρατηρείται, εγγυάται την αναγέννησή του. Η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί, και ο νέος αρχηγός του υποχρεούται να τα καταφέρει, οφείλει να φέρει στην ελληνική κοινωνία την αληθινή αλλαγή.

*Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών.