Τα αθεράπευτα χάλια της ελληνικής Δικαιοσύνης τα γνωρίζουμε λίγο ως πολύ όλοι πια. Καθορίζονται κυρίως από την ουσιαστική ατιμωρησία ακόμα και για τα στυγνότερα εγκλήματα και από τις προκλητικές καθυστερήσεις στην απονομή της, που καταλήγει σε αρνησιδικία. Για την υπέρ των παραβατών του νόμου εύνοια της ποινικής νομοθεσίας έχω ίσως κουράσει τους αναγνώστες μου. Για τις μέχρι αρνησιδικίας καθυστερήσεις μια εξουθενωτική εικόνα αποκόμισα ως αναγνώστης διαβάζοντας το ολοσέλιδο σχετικό ρεπορτάζ της συναδέλφου, κυρίας Ιωάννας Μάνδρου στην «Καθημερινή» της 24ης Οκτωβρίου.
Πολύ συνοπτικά τις σημειώνω:
l Η τραγική έλλειψη σε αριθμό και καταλληλότητα αιθουσών για τη διεξαγωγή των δικών. Δεδομένης της στενότητος στους δημόσιους πόρους όλες οι κυβερνήσεις επιλέγουν να τους διαθέτουν στη δημιουργία γηπέδων ποδοσφαίρου αντί δικαστικών αιθουσών. Ως συνέπεια μια δίκη, όταν επιτέλους αποφασιστεί, διαρκεί επί πολύ καιρό, επειδή διεξάγεται όταν και όπου υπάρχει αίθουσα από τις ελάχιστες, συνήθως ακατάλληλες, που διαθέτει η χώρα μας. Η δίκη π.χ. της Χρυσής Αυγής χρειάστηκε πεντέμισι χρόνια για να τελειώσει, καθώς κατά καιρούς δεν υπήρχε αίθουσα για να εκδικαστεί. Είναι σύνηθες πια η διεξαγωγή των δικών να διαρκεί και τρία έως πέντε χρόνια ή και περισσότερα. Ενδεικτικά η υπόθεση για τη φούσκα του χρηματιστηρίου ξεκίνησε αρχές του 2000 και εκκαθαρίστηκε δικαστικά ύστερα από 20 χρόνια. Ορισμένοι από τους κατηγορουμένους είχαν πεθάνει πριν λήξει.
l Στις καθυστερήσεις, με τις οποίες διεξάγεται μια δίκη, προηγείται συνήθως μακροχρόνια αναμονή στη διεξαγωγή της καθώς δεν ισχύει στην ουσία χρόνος προετοιμασίας από τους αρμόδιους εισαγγελείς. Για τη διαβόητη υπόθεση Novartis η προκαταρκτική έρευνα διαρκεί ήδη πεντέμισι χρόνια και ποιος ξέρει αν θα εκδικαστεί ποτέ.
l Το πρόβλημα των αναβολών σε μια δίκη έχει εξελιχθεί σε ευκαιρία για τους ανεπαρκείς ή φυγόπονους δικαστές και όπλο για τους δικηγόρους, που χειρίζονται ενδεχομένως χαμένες υποθέσεις. Αναβολές επί αναβολών. Δύο για κάθε διάδικο σε μια δίκη και με τους νέους κώδικες δεν υπάρχει όριο στις αναβολές.
l Το περιορισμένο ωράριο των δικών. Αρχίζουν στις εννέα το πρωί και διακόπτουν στις δώδεκα το μεσημέρι. Συνεχίζουν από μία έως τρεις το μεσημέρι. Διάρκεια το πολύ πέντε ώρες. Τι να προλάβουν να δικάσουν;
l Οι σκανδαλωδώς μακρές διακοπές των δικαστικών λειτουργών είναι ένας ακόμα σοβαρός λόγος επιδείνωσης των πραγμάτων. Πλην κάποιων κατεπειγουσών υποθέσεων τα δικαστήρια παραμένουν κλειστά κάθε χρόνο από 1ης Ιουλίου έως και 1ης Σεπτεμβρίου. Επίσης κάποιες μέρες των Χριστουγέννων και του Πάσχα, σαν τα σχολεία δηλαδή.
l Την όλη τραγική κατάσταση επιδεινώνει και η πολυνομία, το σπορ όλων των κυβερνήσεων. Σε 15 χρόνια από το 2001 έως το 2016 έχουν ψηφιστεί 1.569 νόμοι, 3.500 προεδρικά διατάγματα και περί τις 49.000 δικαστικές πράξεις. Η παράδοση συνεχίζεται και επί ΝΔ. Ετσι το «πολυνομία, κακονομία, ανομία» έχει γίνει από χρόνια σλόγκαν, περιγράφει το τρίγωνο στην απόδοση της δικαιοσύνης, φρενάροντας επενδύσεις και αναπτυξιακά έργα. Και όπως απεφάνθη ο συμπαθέστατος αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, κ. Πικραμμένος, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας των δικαστών.
Σε πόσα χρόνια θα επιτευχθεί αυτό, αν υποτεθεί ότι θα καταβληθεί κάποια σχετική σοβαρή προσπάθεια;
Ξεχάστε κάθε ελπίδα, που έλεγε και ο Δάντης.
