Την Τετάρτη ο Γιώργος Παπανδρέου μίλησε σε προεκλογική συγκέντρωση στη βροχερή Αθήνα. Μέχρι το Σάββατο, μέσα σε τρεις μέρες, επισκέφθηκε άλλες 9 πόλεις. Ανάλογο ήταν το πρόγραμμα και των άλλων πέντε υποψηφίων. Η κούρσα για την ηγεσία βρίσκεται στα τελευταία, κρίσιμα, μέτρα που απαιτούν αντοχές και κυρίως ψυχραιμία. Το προεκλογικό παιχνίδι, «έχει εισέλθει στη φάση τού είναι καλύτερα να μη σκοράρεις από το να φας γκολ». Οι τόνοι έχουν ανέβει αισθητά και οι τροχιοδρομικές βολές που αντάλλαξαν την προηγούμενη εβδομάδα οι Ανδρέας Λοβέρδος, Νίκος Ανδρουλάκης και Γιώργος Παπανδρέου δείχνουν τα πεδία στα οποία θα εστιαστεί η αντιπαράθεση.
Το ενδιαφέρον στρέφεται στο debate που θα φιλοξενηθεί στα στούντιο της ΕΡΤ, σήμερα το βράδυ. Ομως, η πραγματική μάχη δίδεται μακριά από τα φώτα των προβολέων, πόρτα-πόρτα, στους δήμους των μεγάλων αστικών κέντρων και της περιφέρειας και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία έχουν πάρει «φωτιά». «Θα πάνε οι ψηφοφόροι της ΝΔ να ψηφίσουν Λοβέρδο επιλέγοντας ποιος θα κάνει αντιπολίτευση στον Μητσοτάκη;,» «Μπορεί να είναι αρχηγός ο Ανδρουλάκης και να μην είναι στη Βουλή να δίνει μάχες;», «Είναι, πράγματι, πιθανόν ο Γιώργος Παπανδρέου, που εισήλθε στη μάχη ως φαβορί προσδίδοντάς της ενδιαφέρον, να μην περάσει στον δεύτερο γύρο;».
Οι κόντρες και οι εκτιμήσεις για τη συμμετοχή
Εν αρχή είναι η συμμετοχή. Οχι μόνο γιατί, σύμφωνα και με τις δημοσκοπήσεις, το εύρος του εκλογικού σώματος θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα. Αλλά και γιατί το ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία αποτέλεσε πεδίο ανταλλαγής αιχμών μεταξύ των υποψηφίων, στο οποίο εισήλθε και η ΝΔ. Ο Γιώργος Παπανδρέου επέμεινε στην καταγγελία του ότι εξωθεσμικά κέντρα και στελέχη της ΝΔ επιχειρούν να παρέμβουν στη διαδικασία εκλογής. Συνεργάτες του, υπογραμμίζουν ότι «ο Παπανδρέου δεν μιλάει χωρίς στοιχεία» και κάνουν λόγο για τηλεφωνήματα που έγιναν «από συγκεκριμένες διευθύνσεις υπέρ συγκεκριμένου υποψηφίου». Η Πειραιώς με ανακοίνωσή της ξεκαθάρισε ότι η ΝΔ δεν μπερδεύεται στα εσωτερικά του Κινήματος Αλλαγής. Ομως, ο κ. Παπανδρέου, όπως λέγεται, «δεν έδειχνε προς τη σημερινή ηγεσία της ΝΔ».
Η όλη ιστορία πήρε νέες διαστάσεις όταν ο Ανδρέας Λοβέρδος έκανε, και επιμένει σε αυτό, κάλεσμα σε 11 εκατομμύρια Ελληνες να προσέλθουν στις κάλπες, υπογραμμίζοντας ότι δεν έχει πρόβλημα αν πολίτες που είναι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ πάνε και τον καταψηφίσουν, αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρχει μαζικότητα ώστε να σπάσουν οι μηχανισμοί. Και όταν ο πρώην υπουργός της ΝΔ Θανάσης Γιαννόπουλος δήλωσε ότι αν και μέλος της ΝΔ θα πάει να ψηφίσει τον Ανδρέα Λοβέρδο, το αρμόδιο όργανο για τις εκλογές έσπευσε να υπενθυμίσει ότι στη διαδικασία θα λάβουν μέρος όσοι, εκτός των άλλων, υπογράψουν τη δήλωση ότι δεν είναι μέλη άλλου κόμματος.
Πόσοι, τελικά, θα πάνε στις κάλπες στις 5 Δεκεμβρίου; Θα εξαρτηθεί από την πορεία της πανδημίας, που στέλνει μηνύματα ανησυχητικά. Στα επιτελεία των υποψηφίων υπάρχει η εκτίμηση ότι η συμμετοχή θα ξεπεράσει αυτή του 2017. Εμπειρα εκλογικά στελέχη εκτιμούν ότι το εκλογικό σώμα θα πλησιάσει τις 200 χιλιάδες. Το ζητούμενο είναι η σύνθεσή του. Πόσοι από την εκλογική βάση του Κινήματος Αλλαγής, το 2019, και πόσοι από όσους ψήφισαν ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ θα σηκωθούν από τον καναπέ.
Τα μυστικά του debate της Δευτέρας
Τι μπορεί να περιμένει κάποιος από το debate της Δευτέρας; Εμπειρο στέλεχος υποστηρίζει ότι θα πρέπει να περιμένουμε μόνο τα νούμερα της τηλεθέασης, τα υπόλοιπα θα κριθούν από τον «πόλεμο των έξι ημερών» που θα ακολουθήσει μέχρι να κλείσουν οι κάλπες. Οι εντυπώσεις, αναμφίβολα, παίζουν ρόλο. Αλλά οι συμμετέχοντες έχουν προπονηθεί κυρίως για να μην κάνουν το λάθος, για το πώς θα απαντήσουν στα ερωτήματα που έχουν στόχο να αναδείξουν τα κενά και τις αδυναμίες της υποψηφιότητάς τους. Η απουσία του του Γιώργου Παπανδρέου δεν φαίνεται να του στερεί το ενδιαφέρον καθώς τις τελευταίες μέρες το κέντρο βάρους της αντιπαράθεσης μεταφέρθηκε στο δίδυμο Λοβέρδου – Ανδρουλάκη.
Ο κ. Λοβέρδος ξεδιπλώνει την ατζέντα του εστιάζοντας σε ζητήματα που απασχολούν την καθημερινότητά του πολίτη και προβάλλει «καθαρές θέσεις». Παράλληλα έστρεψε τα βέλη του κατά του Νίκου Ανδρουλάκη. Δεν είναι βουλευτής. Τι θα κάνει αν εκλεγεί; Ποιος θα δίνει τις μάχες στη Βουλή σε επίπεδο αρχηγών; Ενας εκπρόσωπός του, και ποιος θα είναι αυτός, δεν θα πρέπει να το ξεκαθαρίσει; Ο κ. Ανδρουλάκης επιστράτευσε το επιχείρημα ότι και άλλα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα εξέλεξαν αρχηγούς που δεν ήταν εκλεγμένοι στα εθνικά τους κοινοβούλια και με τη σειρά του υπενθύμισε στον κ. Λοβέρδο, που έχει ως σύνθημα «για πάντα ΠαΣοΚ», ότι εκείνος δεν έφυγε ποτέ από το κόμμα. Η πίεση σε αυτό το θέμα θα συνεχιστεί από την πλευρά του κ. Λοβέρδου καθώς εκτιμάται ότι είναι το αδύναμο σημείο της υποψηφιότητας του κ. Ανδρουλάκη.
Τα «όπλα» και οι τακτικές Λοβέρδου Ανδρουλάκη
Ο κ. Λοβέρδος εισέρχεται στην τελευταία εβδομάδα έχοντας τον αέρα των δημοσκοπήσεων που τον δείχνουν πρώτο και ικανό να απευθυνθεί σε ένα ευρύτερο ακροατήριο από αυτό που επέλεξε το Κίνημα Αλλαγής στις εκλογές του 2019. Αυτή όμως, όπως λέγεται, είναι η δύναμη αλλά και η αδυναμία του. Η προτίμηση που δείχνουν προς το πρόσωπό του οι ψηφοφόροι της ΝΔ προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα στη βάση του κόμματος, που ναι μεν έχει αντι-ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηριστικά αλλά δεν έχει χάσει εντελώς τα αντιδεξιά χαρακτηριστικά της. Επιπροσθέτως επιτρέπει στους αντιπάλους του να τον εμφανίζουν ως τον «βολικό αντίπαλο», αυτόν που επιλέγουν οι ψηφοφόροι των άλλων κομμάτων και όχι η βάση του ΠαΣοΚ.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης θέλει να ξεπεράσει τον σκόπελο της μη παρουσίας του στη Βουλή και παράλληλα να καλύψει τις αδυναμίες που εμφανίζει σε περιοχές όπως τα δυτικά προάστια της Αθήνας και η Δυτική Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι επέλεξε να κλείσει την προεκλογική του εκστρατεία στην Πάτρα, στην πόλη που έχουν ισχυρά ερείσματα ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Γιώργος Παπανδρέου. Ο κ. Ανδρουλάκης θα πραγματοποιήσει την κεντρική του συγκέντρωση στην Αθήνα την Τετάρτη στο Γκάζι και η στρατηγική του είναι αυτή της «ήρεμης δύναμης». Θέλει να προβάλει το, κατά την εκτίμηση του επιτελείου του, συγκριτικό του πλεονέκτημα, που είναι ότι μπορεί να ανανεώσει το κόμμα όχι μόνο σε επίπεδο στελεχών αλλά και σε επίπεδο εκλογικής βάσης, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του «ισχυρού διψήφιου ποσοστού».
Με το βλέμμα στην επόμενη ημέρα
Οι Χάρης Καστανίδης, Παύλος Γερουλάνος και Παύλος Χρηστίδης πάνε στο debate χωρίς άγχος. Μπορεί οι δημοσκοπήσεις να τους φέρνουν εκλογικά στη δεύτερη ταχύτητα της κούρσας αλλά η παρουσία τους είναι σημαντική. Οχι μόνο γιατί από τις εκλογικές τους επιδόσεις θα καθοριστεί το αποτέλεσμα στην κορυφή, αλλά και γιατί ο συγκροτημένος και χαμηλών τόνων προεκλογικός αγώνας που κάνουν έχει συμβάλει στην αύξηση της δημοφιλίας τους στη βάση του κόμματος, δημιουργώντας πολιτικό κεφάλαιο για την επόμενη ημέρα.
Ο «παράγοντας» Παπανδρέου
Το debate θα έχει ένα μεγάλο απόντα, τον Γιώργο Παπανδρέου. Από την αρχή, στα επιτελεία του Νίκου Ανδρουλάκη και του Ανδρέα Λοβέρδου υπήρχε η εκτίμηση ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν ήθελε debate. Η συζήτηση, κατά πάσα πιθανότητα, θα στρεφόταν στα πεπραγμένα της διακυβέρνησής του, κάτι που ο κ. Παπανδρέου ήθελε να αποφύγει. Κατά τους αντιπάλους του, διότι θα βρισκόταν στη δύσκολη θέση να απολογείται. Κατά τους συνομιλητές του, επειδή ένας τέτοιου τύπου διάλογος, που αφορά το παρελθόν, θα απωθούσε τους πολίτες από το να συμμετέχουν στη διαδικασία. Ο πονοκέφαλος του επιτελείου του Γιώργου Παπανδρέου είναι η «διπλή εικόνα» με την οποία έρχονται αντιμέτωποι οι υποστηρικτές του. Ο πρώην πρωθυπουργός εισήλθε στην κούρσα ως το απόλυτο φαβορί, όμως οι δημοσκοπήσεις τον φέρνουν να υπολείπεται των Νίκου Ανδρουλάκη και Ανδρέα Λοβέρδου και σε ποσοστά και σε ποιοτικά χαρακτηριστικά. Από την άλλη οι εικόνες από τις συγκεντρώσεις που πραγματοποιεί σε όλη τη χώρα είναι μεγάλες. Η κοσμοσυρροή στις Σέρρες, όπου ο πρώην βουλευτής Μ. Τζελέπης και η κομματική οργάνωση έχουν ταχθεί υπέρ του Νίκου Ανδρουλάκη, δεν πέρασε απαρατήρητη από τα επιτελεία των συνυποψηφίων του.
Οι συνεργάτες του επιμένουν ότι τα δημοσκοπικά ραντάρ δεν πιάνουν το ρεύμα υποστήριξης του Γιώργου Παπανδρέου και θα εκτεθούν μόλις κλείσουν οι κάλπες το βράδυ της ερχόμενης Κυριακής. Θεωρούν βέβαιο ότι ο κ. Παπανδρέου θα είναι στον δεύτερο γύρο. Θυμίζουν ότι στις εκλογές του 2015 είχε πάρει, κόντρα στο ΠαΣοΚ, περί τις 150 χιλιάδες ψήφους και σε αυτή την αναμέτρηση υπολογίζει στη στήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας των ψηφοφόρων της Φώφης Γεννηματά. «Ποιος άλλος υποψήφιος ξεκινά από μια τέτοια βάση;» τονίζουν. Φυσικά, οι βεβαιότητες δεν αναστέλλουν τη δράση. Βασικό σύνθημα της τελευταίας εβδομάδας είναι «πέφτουμε με τα μούτρα στην Αττική». Στο Λεκανοπέδιο, όπως λέγεται, θα κριθεί το παιχνίδι. Ο κ. Παπανδρέου διαθέτει ισχυρές δυνάμεις στα δυτικές συνοικίες της Αττικής και θέλει να ενισχύσει τα ερείσματά του και στις υπόλοιπες περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Παπανδρέου σχεδιάζει και άλλες δημόσιες συγκεντρώσεις σε δήμους της περιοχής.
