Οι περισσότεροι ήλπιζαν ότι προϊόντος του χρόνου και δεδομένης της επιστημονικής προόδου, των εμβολίων και των αναπτυσσόμενων θεραπευτικών μεθόδων η πανδημία θα ελεγχθεί, μετατρεπόμενη σε ενδημική εποχική νόσο όπως η γρίπη.
Ωστόσο σειρά παραγόντων και συνθηκών, τόσο στην πατρίδα μας όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο, δεν επέτρεψε την επιβεβαίωση αυτών των ελπίδων.
Τα εμβόλια δεν διαχύθηκαν όπως οι περιστάσεις απαιτούσαν σε ολόκληρο τον πλανήτη, ο ευρύς κύκλος των συνωμοσιολόγων αντιεμβολιαστών και αρνητών δεν επέτρεψε ούτε καν τον πλήρη εμβολιασμό των πολιτών στις προηγμένες χώρες της Δύσης και έτσι διατηρήθηκαν σχεδόν παντού πεδία άνθησης των μεταλλάξεων του κορωνοϊού και διαμορφώθηκαν συνθήκες παράτασης του πανδημικού κύκλου.
Η μετάλλαξη Δέλτα απεδείχθη αρκούντως μεταδοτική και ικανή να προσβάλει ακόμη και εμβολιασμένους πληθυσμούς, καθώς η προστασία που προσέφεραν τα εμβόλια υποχωρούσε σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, εκθέτοντας σε νέους κινδύνους κυρίως τους ηλικιωμένους και τους πιο ευάλωτους με συνοδά νοσήματα. Ειδικά η Ευρώπη βιώνει έξαρση του φαινομένου εφέτος τον χειμώνα και οι προγνώσεις μόνο ευοίωνες δεν είναι.
Χαρακτηριστική είναι επίσης η περίπτωση της νέας απειλητικής μετάλλαξης του κορωνοϊού που εντοπίστηκε στην Μποτσουάνα της Αφρικής και πλέον αξιολογείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο ιός βρήκε πεδίο εξέλιξης και ανάπτυξης σε χώρα ανεπαρκώς εμβολιασμένη και σε ασθενείς ανοσοκατεσταλμένους, πάσχοντες από βαριά χρόνια νοσήματα. Είναι τέτοια η ανησυχία που προκάλεσε διεθνή συναγερμό και βύθισε τις αγορές παντού στον κόσμο την περασμένη Παρασκευή
Με όλα αυτά επομένως, δύο χρόνια μετά την εμφάνιση της COVID-19, ο ιός παραμένει ενεργός και απειλητικός, τα κρούσματα αυξάνονται αντί να μειώνονται, τα νοσοκομεία επιβαρύνονται υπέρμετρα και οι θάνατοι επίσης αυξάνονται, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στα συστήματα υγείας και στις επίσημες πολιτικές υγείας.
Κοινή είναι έτσι η πεποίθηση γιατρών και ειδικών επιστημόνων ότι η πανδημία δεν θα μας εγκαταλείψει σε έναν-δύο μήνες, παρά θα μας συνοδεύει για πολύ καιρό, χωρίς κανείς επί του παρόντος να είναι σε θέση να κάνει ασφαλή πρόβλεψη για τη διάρκειά της.
Ας μην αυταπατώμεθα λοιπόν, απέχουμε πολύ ακόμη από το σημείο που η πανδημία θα καταστεί ευχερώς διαχειρίσιμη και απολύτως ελεγχόμενη.
Πράγμα που σημαίνει ότι θα παραμείνουμε για άγνωστο χρονικό διάστημα εκτεθειμένοι στις επιθετικές διαθέσεις του κορωνοϊού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις νοσηλείες, τις αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας και συνολικά την υγεία των πολιτών.
Και επειδή, όπως όλοι μπορούν να αντιληφθούν, για λόγους οικονομικούς, κοινωνικούς και ευρύτερους, δεν μας επιτρέπεται να ξανακλειστούμε μέσα, χρειάζονται ευρύτερες αναπροσαρμογές και αναθεωρήσεις στις πολιτικές υγείας.
Στην παρούσα φάση δεν χωρούν δογματισμοί, ούτε αποκλεισμοί και προπάντων δεν χρειάζονται άγονες αντιπαραθέσεις.
Αντιθέτως, απαιτείται συναντίληψη, ευρύτητα πνεύματος, ευελιξία και μαζί κινητοποίηση όλων των δυνάμεων, επιστημονικών, κοινωνικών και πολιτικών, με σκοπό τη διεύρυνση των εργαλείων και των μέσων αντιμετώπισης της πανδημίας.
Κυβέρνηση, κόμματα, δομές υγείας, εκπαίδευσης, οι δήμοι, οι περιφέρειες, τα συνδικάτα, ο στρατός, οι αρχές ασφαλείας, η Εκκλησία, οι συλλογικές εκφράσεις της Τέχνης και του Πολιτισμού, τα αθλητικά σωματεία, όλες οι κοινωνικές δυνάμεις επιβάλλεται να ενεργοποιηθούν ώστε να «σπάσουν» οι εστίες αντίδρασης και άρνησης και όλοι να προσαρμοσθούν στις τόσο δύσκολες υγειονομικές συνθήκες. Η Πολιτεία επίσης οφείλει να προνοήσει για την ενίσχυση του δοκιμαζόμενου συστήματος υγείας, για την έγκαιρη εισαγωγή και προμήθεια των νέων φαρμάκων, όπως και των νέων μεθόδων αντιμετώπισης του κορωνοϊού.
Οι καιροί δεν επιτρέπουν εφησυχασμούς, ούτε όπως είπαμε δογματισμούς και συγκρούσεις. Η υγεία είναι θεμελιώδες αγαθό, χρειάζεται προστασία και ενίσχυση. Χωρίς αυτήν όλα τελούν υπό αίρεση και αμφισβήτηση.